Morgunn - 01.12.1945, Blaðsíða 33
MORGUNN
111
varpað út frá sér því, sem allir mennn viti í rauninni
sjálfir, þótt þeim sé það ekki sjálfum ljóst.
Eins og ég tók áðan fram, er þetta ekkert annað en til-
gáta og, að því er mér virðist, engan veginn sennilegasta
tilgátan um þetta stórmikla vandamál. Að gera manninn
þannig alvitran um allt, sem honum sjálfum kemur við,
jafnt hið ókomna sem hið liðna, er, að gera ráð fyrir hæfi-
leikum hjá maninum, er maður hefir ekki snefil af sönnun
fyrir að hann eigi. Raunar hafa tilraunir með dáleiðslu
leitt í ljós, að það er sennilegt, að miklu fleira búi í vitund
mannsins en hann hefir hugmynd um. En það er helaur
ekki sannað, að hin furðulcga þekking, sem stundum kemur
fram hjá mönnum, sem hafa verið dáleiddir og spurðir,
komi úr djúpum þeirra eigin vitundar. Sú þekking kann að
vera komin annarsstaðar að. Það er hugsanlegt, að hún sé
komin frá verum, sem þroskaðri eru og geta horft á hin
margvíslegu fyrirbrigði lífsins af öðrum sjónarhóli en vér
getum gert, jarðneskir menn.
Ég var síðast í dag að tala við alkunnan borgara þessa
bæjar, sem þrásinnis hefir skynjað h\ð ókomna. Talið barst
þá meðal annars að því, hvernig menn fengju þessa vitn-
eskju. Við minntumst á þá tilgátu sumra manna, að þessi
dularfulla vitneskja byggi 'í djúpum vitundar vorrar og*
þaðan næfium vér henni upp á yfirborðið með einhverjum
hætti. Hann sagði mér, að bæöi af eigin reynslu sinni og
athugun sinni á því, sem aðrir segðu um þessa hluti, væri
hann sannfærður um, að þessi duiarfulla vitneskja kæmi
utan frá, frá einhverjum öðrum verum, inn í vitund vora,
en ætti ekki uppruna sinn innra með sjálfum oss. Hann
leyfði mér, að segja hér frá atriði, sem mér þykir harla
merkilegt.
Þessi .maður er einn af listmálurum vorum. Svo bar við,
þegar „Dettifoss" var að koma að landi í síðustu ferð
sinni, kom málarinn þar að, sem ég var að vinna. Hann
spurði mig með nokkurum þunga, hvort ég hefði frétt
nokkuð af ,,Dettifossi“. Ég kvað nei við því, og minnti