19. júní - 19.06.1956, Page 38

Jft . i L M,
»1 1%; W
'jJI, % 1 | ‘J \ ié
Svœfingarvél.
(Sjá bls. 27).
þegjandi á rúmbríkina, og loks kom bóndinn á
bænum, ungur maður og ólundarlegur, og fekk sér
sæti á stól við borðið, einnig án þess að mæla orð
frá munni. Lestina rak Rauðskeggur okkar með
stóran böggul í fanginu.
Litla einmanalega stofan okkar var allt 1 einu
þéttsetin fólki. A miðju gólfi var grammólinn á
litlu borði, og við hlið þess stóð roskinn, lotinn
maður með rautt skegg og upplitaðan hatt og var
að losa seglgarn utan af stórum böggli í þykkum,
brúnum umbúðapappír. Umbúðapappírinn var
varlega tekinn af, og í ljós kom lítill hlaði af
grammófcnplötum.
Þetta var hátíðleg stund.
Eftirvænting skein úr hverju andliti í stofunni,
ekki sízt okkar, ókunnugu gestanna. Við heyrðum
ekki lengur i straumþungri ánni, sáum ekki drung-
ann úti fyrir. öll athygli okkar beindist að gramm-
ólanum og manninum, sem var nú með stirðum
fingrum að setja plötu á hann. Klunnalegir fingur
festu varfærnislega nál í hljóðdósina, sveifinni var
snúið nokkra snúninga og platan sett af stað.
Nálin snart plötuna, og um leið bárust furðu-
leg hljóð um stofuna. Bak við urg og sarg heyrðist
26
ógreinileg mannsrödd. Lagið var næstum óþekkj-
anlegt — platan var stórskemmd.
Ég leit á Rauðskegg. Þetta hlutu að vera sár
vonbrigði fyrir hann. En hann var seztur á stól
við borðið, kinkaði til mín kolli og einblíndi á nál-
ina meðan hún færðist eftir plötunni. Er hún var
á enda, var henni lyft varlega af, sett til hliðar og
önnur plata sett á grammófóninn. Nálin nam næst-
um við plötuna, er hann kippti hljóðdósinni upp
aftur.
„Ég var næstum búinn að gleyma að skipta um
nál.“ Hann brosti afsakandi um leið og hann los-
aði nálina, tók aðra úr lítilli öskju, sem geymd var
í grammófóninum, og skrúfaði hana fasta í hljóð-
dósina. Sama sagan endurtók sig — platan var
jafnskemmd og hin fyrri, svo að lagið heyrðist
varla.
Þannig var hver platan spiluð af annarri. Við
hlustuðum öll þegjandi. Gamla konan reri fram
og aftur á rúmstokknum, börnin hölluðu sér að
móðurinni, sem vaggaði litla barninu; það hafði
sofnað vært, þrátt fyrir hin undarlegu hljóð.
Og þrátt fyrir hin undarlegu hljóð hvildi hátið-
leiki yfir stofunni, lítilli, hrörlegri stofu á af-
skekktu heiðabýli, þar sem gamall maður var að
spila á fornfálegan, hálfskemmdan grammófón,
umkringdur af heimilisfólkinu og okkur, ókunn-
ugu aðkomufólki, sem leitað hafði húsaskjóls tveim
dögum áður gegn regni og roki. Klunnalegar hend-
ur settu hverja plötuna af annarri á grammólann,
itirðir fingur skiptu um nálar hverju sinni, sem ný
plata var spiluð. Allar voru plöturnar skemmdar,
en allir í stofunni hlustuðu hljóðir og stilltir. Uti
fyrir grúfði grár himinn yfir eyðilegri náttúru,
sem grammólinn með hljóðum sínum gerði óraun-
verulega.
Rauðskeggur var aftur farinn að vefja pappírn-
um utan um plöturnar. Það kom hreyfing á fólkið,
sem tíndist út úr stofunni, hljóðlega eins og það
hafði komið. Rauðskeggur rak lestina með gramm-
ólann og plöturnar, eftir að við höfðum þakkað
honum með virktum fyrir þessa stund, sem við
vissum að myndi okkur seint úr minni liða.
Við vorum aftur ein í stofunni.
Kyrrðin, eyðileikinn færðist yfir að nýju. Það
hafði dimmt í lofti, og byrjað var aftur að rigna.
Drophljóðin í stofunni hófust að nýju — á einum
stað létt hljóð, ótt og títt, á öðrum stað láku þungir
dropar með löngu bili, og þunglyndislegur árniður-
inn í fjarska lék undir sitt einróma lag.
19. JtJNf