19. júní - 19.06.1991, Blaðsíða 28

KONUR
I ALITSGJAFAHOPINN
Texti: Vilborg Davíösdóttir
Rannsóknir á innihaldi fjölmiðla hafa
hvað eftir annað leitt í ljós að mun sjaldn-
ar er rætt við konur en karla um málefni
líðandi stundar. Þegar spurt er um ástæður
þessa nefnir fjölmiðlafólk oftast tvennt: Ann-
ars vegar að konur með sérþekkingu eða í
yfirvaldsstöðu séu tæpast til og í öðru lagi að
þær fáu sem geta gefið upplýsingar eða sér-
fræðiviðhorf séu sjaldan tilleiðanlegar til að
tala við fjölmiðla, oft
vegna skorts á sjálfs-
trausti. I Jafnréttisráði
var ákveðið að ráða bót á
þessum vanda og stofna
nafnabanka kvenna með
sérþekkingu sem fjöl-
miðlar gætu leitað til
þegar þá vantaði „álits-
gjafa“ um hin ýmsu mál-
efni.
„Við fórum út í þetta
verkefni af mikilli bjart-
sýni og réðum starfs-
mann til að sinna því í
hálfu starfi í febrúar árið
1989,“ segirRagnheiður
Harðardóttir fræðslu-
fulltrúi Jafnréttisráðs.
„En vegna fjárskorts
gátum við aðeins haft
þennan starfsmann íþijá
mánuði og þá kom í Ijós
að verkefnið myndi taka
mun lengri tíma. Við erum komnar með ágæt-
is grunn núna en vandinn er sá að við erum of
fáar og of störfum hlaðnar til að geta opnað
bankann strax.“
Ragnheiður tók við skráningu og undirbún-
ingsvinnu við nafnabankann vorið 1989 en
segir að vinnan sé meiri en svo að hana sé hægt
að stunda í hjáverkum. „Fjárskortur háir okk-
ur fyrst og fremst. En þar sem útséð er um að
við fáum peninga til að ráða starfsmann höf-
um við ákveðið að tveir starfsmenn taki sig til
í sumarbyrjun og ýti öllum öðrum verkefnum
sínum til hliðar til að sinna þessu,“ segir hún.
Eftir er að ákveða hvernig bankinn verður
nýttur í framkvæmd.
„Hugmyndin er upphaflega komin frá Dan-
mörku,“ segir Ragnheiður. „Þar var tekinn sá
kostur að gefa út bók með öllum upplýsingun-
um og dreifa til fjölmiðla. Vandinn er hins
Jafnréttisráö
stofnar
nafnabanka
kvenna fyrir
fjölmiöla
vegar sá að þessar upplýsingar úreldast
fljótt og það þarf að bæta við nýjum. Lík-
lega munum við hafa þann háttinn á að
bjóða fréttamönnum að hringja í ákveðið
númer þar sem svarar starfsmaður við löl vu
og flettir upp því sem beðið er um.“
Búið er að velja tölvuforritið File Maker
fyrir bankann og um 200-250 konur eru
komnar þar á skrá undir alls kyns lykilorð-
um sem valin eru út frá sérgreinum þeirra.
í upphaFi voru send út um 850 bréf til
ýmissa kvenna. Um 150 svöruðu og þar af
voru um 50 sem ekki vildu vera á skrá. „Við
vissum eiginlega ekkert hverjar viðtökum-
ar yrðu. Ég held að ástæðan fyrir því að svo
margar vildu ekki vera með sé einfaldlega
skortur á sjálfstrausti. Hins vegar hringdu
enn fleiri til okkar og töldu þetta mjög þarft
og gott mál,“ segir Ragnheiður.
„Fjölmargir eifiðleikar blasa við þegar
slíku verkefni er hrint af stað. Til dæmis
vafðist það nokkuð fyrir okkur h vaða konur
ætti að hafa samband við. Þetta er eins og að
reyna að veiða einn ákveðinn fisk án þess að
hafa fiskileitartæki. Hópurinn en svo víð-
feðmur að það er erfitt að skilgreina hann.“
„Jafnréttisráð hefur gert innihaldsgreining-
ar á fjölmiðlum á hverju ári og talið í eina
viku hve margar konur komast þar að.
Niðurstöðumar eru alltaf þær sömu; ekkert
hefur breyst. Fréttamenn virðast búa sér til
eins konar spj aldskrár y fir álitsgj afa og hafa
tilhneigingu til að snúa sér til þeirra sömu
aftur og aftur. Þessir álitsgjafar em að mikl-
um meirihluta karlkyns og því viljum við
breyta.
Þetta sama vandamál er upp á teningnum
um allan heim. Kvenréttindahreyfmgin í
Bandarikjunum hefur bmgðist þannig við
því að framkvæma svipaðar rannsóknir og
við og birta niðurstöður þeirra reglulega.
En það eitt dugir ekki til.
Ef viðhorf kvenna em minna metin af fjöl-
miðlum en viðhorf karla skapast misvægi.
Ég skora á konur, sem vilja láta skrá sig, að
hafa samband við Jafnréttisráð í símum
2 78 77 eða 2 74 20. Þær fá þá send
eyðublöð þar sem svara þarf spumingum
um menntun, fyrri störf, reynslu og sérstök
áhugasvið. Með skráningu í bankann get-
um við eytt þeirri gömlu afsökun fjölmiðla-
fólks að viðræðuhæfar konur séu ekki til.“
28
J