Fréttablaðið - 09.12.2010, Blaðsíða 44
44 9. desember 2010 FIMMTUDAGUR
Hvaða lærdóm geta jafnaðarmenn
dregið af umbótaskýrslunni?
Nú er svonefnd umbótanefnd Samfylkingarinnar búin að
leggja fram skýrslu um vankanta
og mistök flokksins á Hruntím-
anum og komið með tillögur um
betra og siðaðra framferði. Menn
hafa beðið í nokkurn tíma eftir að
sumir forystumenn væru dregn-
ir fyrir framan eins konar lands-
dóm flokksins og fengju mikla
og eflaust réttláta dóma. Nefndin
hefur útskýrt að hún hafi tekið
aðra stefnu; einbeitt sér að flokkn-
um sem slíkum og mistökum
hans í samstarfsstjórnum með
Sjálfstæðis flokknum. Ugglaust var
það mun heppilegri aðferð. Þeim
sem þrá hausaveiðar skal þó bent
á að auðvelt er að lesa nöfn út úr
almennum aðfinnslum um stjórn-
leysi, aðhaldsleysi gagnvart efna-
hags- og bankamálum, laus tök á
innri málefnum flokksins og svo
framvegis. Það er furðulegt að fjöl-
miðlamenn hafi ekki lesið betur út
úr skýrslunni en það eitt hvern-
ig Jóhanna formaður mat einstök
atriði og bað þjóðina afsökunar.
Hvað um það. Skýrsla umbóta-
nefndar er tímamótaplagg. Aldrei
áður hefur stjórnmálaflokkur
skipað nefnd til að greina öll mis-
tök og snögga bletti á flokki sínum
og leggja fram fyrir alþjóð.
Það hefði verið mun tímabærra
að Hrunflokkarnir, Sjálfstæðis- og
Framsóknarflokkur, skilgreindu
sín mistök og kæmu með tillögur
að endurbættri vinnu til framtíð-
ar. En báðir þessir flokkar hafa
fúlsað við slíkri vinnu. Sjálfstæðis-
flokkur inn veifaði því mjög að
„endurreisn“ væri hafin í flokkn-
um og svo yrði haldið áfram.
Skýrsla nefndarinnar var kynnt
á landsfundi flokksins. Þá sté
óvænt í pontu fararstjóri Hruns-
ins, Davíð Oddsson, fann þessari
vinnu allt til foráttu, fordæmdi
vinnuna og réðist illa að gömlum
félögum sínum eins og Vilhjálmi
Egilssyni, formanni nefndarinn-
ar. Þetta var hrottaleg og óvænt
árás og mörgum fundarmönnum
ógeðfelld.
Að loknum orðum Davíðs, sem
enn hafði mikil völd greinilega
innan flokksins, var endurreisn-
inni troðið í hvelli niður í skúffu
og litli formaðurinn með stóra
nafnið hélt áfram á braut forvera
síns Davíðs; engin endurskoðun,
ESB var versti óvinurinn og eggj-
um hent í björgunarliðið frá hliðar-
línu. Þetta var nú öll reisnin.
Umbótanefndin hvessir augun
á mörg atriði. Hún áréttar hvern-
ig haga þurfi starfi, skipulagi og
stefnu flokksins svo ekki verði
endurtekið að hann sogist inn í
atburðarás á borð við þá sem leiddi
til hruns bankanna.
Nefndin undirstrikar enn
fremur að Samfylkingin stefni að
áframhaldandi forystu í íslenskum
stjórnmálum og verði að sannfæra
stuðningsmenn sína og kjósendur
að harmsaga á borð við slæleg
vinnubrögð í máli Hrunsins endur-
taki sig ekki.
Nefndin er mjög gagnrýnin á
að Samfylkingin beygði sig undir
vald Sjálfstæðisflokksins; að hún
hafi endurtekið hlutverk margra
smáflokka á 20. öld sem studdu
stefnu Sjálfstæðisflokksins og
kusu hann til forystu meðan litlir
molar féllu til þeirra á sama tíma
sem smáflokkarnir voru sakaðir
um spillingu. Sagan átti að sýna að
aðeins Sjálfstæðisflokkurinn væri
óspilltur. En sagan er kenjótt. Í
ljósi undanfarinna atburða verður
áhugavert fyrir Íslendinga fram-
tíðarinnar að fylgjast með hver
eftirmælin um Sjálfstæðisflokk-
inn verða. Sér í lagi á nýfrjáls-
hyggjutímanum í formannstíð
Davíðs Oddssonar. Samfylkingin
fylgdi ekki eftir eigin stefnu um
fagmennsku og ábyrgð. Hún missti
einnig af tækifærinu til að endur-
skoða starfsemi stjórnsýslunnar
og stjórnmálamanna sem flokkur-
inn hafði boðað í skýrslunni. Sam-
fylkingin fylgdi með öðrum orðum
ekki eigin reglum og sveik þjóð-
ina þegar hún var komin til valda.
Hver getur treyst slíkum flokki til
framtíðar? En Samfylkingin gerði
samt hreint fyrir sínum dyrum.
Það hafa grjótkastarar stjórnar-
andstöðunnar ekki gert.
Meginniðurstaða nefndarinnar
er þessi: Samfylkingin hafði frá
upphafi verið veikari aðilinn í
samstarfi hennar og Sjálfstæðis-
flokksins. Sennilega er ástæðan
að þingflokkurinn var samsettur
af einstaklingum sem voru áður í
litlum flokkum sem voru vanir að
leika aðra fiðlu í stórsinfóníuhljóm-
sveit Sjálfstæðisflokksins. Það eitt
ýtir undir brýnni þörf flokksins að
skilgreina sig. Samfylkingin verð-
ur aldrei samstarfsaðili eða stuðn-
ingsmaður Sjálfstæðisflokksins.
Stefna íhaldsmanna og kapítalista
og jafnaðarmanna eru gjörólíkar.
Þess vegna var og er Sjálfstæðis-
flokkurinn helsti pólitíski andstæð-
ingur Samfylkingarinnar og öfugt.
Á þessari staðreynd verður Sam-
fylkingin að byggja í framtíðinni.
Annars verður flokkurinn bara
sama pólitíska hækja Sjálfstæðis-
flokksins eins og sundurleitir smá-
flokkar á liðinni öld.
Nú átta menn sig á, að Sam-
fylkingin er stór og breið fylk-
ing með öflugt flokksstarf og með
meirihluta kjósenda á bak við sig.
Stjórnarandstaðan hefur vonað í
þó nokkurn tíma að vinnuálagið
og allt að því ómannleg vinna
sem núverandi ríkisstjórn hefur
tekist á við myndi brjóta hana á
bak aftur og leysa hana upp með
minnkandi fylgi og flótta kjós-
enda. Annað hefur komið í ljós.
Nýjustu skoðanakannanir sýna,
að stjórnin stendur styrkum
fótum og Sjálfstæðisflokkurinn,
Framsóknar flokkurinn og aðrir
stjórnarandstöðuflokkar njóta
ekki mikils fylgis. Þjóðin hefur
engu gleymt eins og Sjálfstæðis-
flokkurinn hefur ávallt vonað.
Þetta er m.a. ástæðan fyrir skrif-
um hins froðufellandi skipstjóra
í gjaldþrota dagblaði í Hádegis-
móum. Veldi Sjálfstæðisflokksins
virðist alls staðar að hrynja; hjá
lesendum Morgunblaðsins, fylgi
við Sjálfstæðisflokkinn og áhrif-
um í stjórnsýslu. Með umbóta-
skýrslunni, sem misheppnaðir
brandara kallar hjá Sjálfstæðis-
flokknum eru strax teknir að upp-
kalla, hefur Samfylkingin tekið
sitt fyrsta skref í átt að uppbygg-
ingu ímyndar sinnar og trúverðug-
leika. En ein skýrsla er ekki nóg.
Nú þurfa verkin að tala. Í tóma-
rúmi stjórnmálanna í dag eru
allar forsendur þess að Samfylk-
ingin geti vaxið.
Allir jafnaðarmenn hljóta að
vona að það muni skýrsla umbóta-
nefndar kenna okkur.
Samfylkingin
Ingólfur
Margeirsson
rithöfundur
Samfylkingin verður aldrei samstarfs-
aðili eða stuðningsmaður Sjálfstæðis-
flokksins. Stefna íhaldsmanna og
kapítalista og jafnaðarmanna eru gjörólíkar.
VILDARÁSKRIFT AÐ STÖÐ 2 SPORT 2 INNIHELDUR 512 5100 STOD2.IS VERSLANIR VODAFONE VERSLANIR OG ÞJÓNUSTUVER SÍMANS 800 7000
SJÁÐU JÓLA-
STJÖRNURNAR
SKÍNA!
Svo bar við um þessar mundir að toppliðin í enska boltanum
skyldu mætast í Manchesterborg. Var því látið boð út ganga
um að skrásetja skyldi íslensk heimili í áskrift að Stöð 2 Sport
2. Og sjá! Við boðum ykkur mikinn fögnuð!
F
í
t
o
n
/
S
Í
A
MAN. UTD. – ARSENAL
MÁN. 13. DES. KL. 19:50