Fréttablaðið - 30.04.2011, Síða 84

30. apríl 2011 LAUGARDAGUR60 60
menning@frettabladid.is
komið af stað kemur sýningin sjálf
þrælskemmtilega á óvart. Gott
framtak og áhugavert að skoða nú
þennan tíma aftur, kannski er loks
komin svolítil fjarlægð á þessi ár,
nóg til þess að hugsa um þau án
þess að fyllast reiði. Einstaka verk
standa upp úr, til dæmis táknrænt
myndband Þorvaldar Þorsteins-
sonar af aftöku fjölskyldu.
Verk Snorra Ásmundssonar,
Hnakkar og skinkur, var því miður
ekki í gangi af tæknilegum ástæð-
um þegar ég skoðaði sýninguna
en brot úr því hefur verið sýnt í
sjónvarpi. Þetta er eitt besta verk
Snorra hingað til og eitt áhuga-
verðasta verkið á sýningunni.
Þessi listaverk, sem nálgast efni-
viðinn á ögrandi og skapandi hátt,
eru aðall sýningarinnar. Nokkur
verk notfæra sér myndmál ann-
arra til að koma einföldum skila-
boðum áleiðis en standa varla sjálf
sem listaverk, en auk þeirra eru
hér mörg áhugaverð listaverk sem
vert er að skoða.
Og hvað er svo málið með Fal-
legustu bók í heimi?
Spurningarnar eru tvær: Er
verk Eggerts, Flora Islandica,
upprunalegt listaverk, fjölfaldað í
fimm hundruð eintökum, eða bók?
Ef um upprunalegt listaverk er að
ræða er það verndað með lögum
sem kallast sæmdarréttur og þá
er ólöglegt að fara með það eins og
hér er gert. Að mínu mati er þetta
listaverk en ekki eru allir þeirrar
skoðunar.
Næsta spurning er þá hvort
sæmdarrétturinn á að vera í
lögum. Hann er listamönnum aug-
ljóslega mikið hagsmunamál og
undarlegt að vilja hann afnuminn,
vilji einhver það, sem ég efast um.
Væri ekki fyrir sæmdarréttinn
gæti fjársterkur aðili til dæmis
keypt upp allt höfundarverk ein-
hvers listamanns og eyðilagt það.
Slíkan möguleika vill enginn. Bar-
átta gegn sæmdarrétti beinist því
fyrst og fremst gegn hagsmunum
listamanna og skýtur skökku við
ef listamenn sjálfir beina spjótum
að eigin réttindum.
Fallegasta bók í heimi dregur úr
slagkrafti sýningarinnar sjálfrar,
beinir umræðunni í annan farveg
en lagt var upp með, skýtur auk
þess á vitlaust skotmark. Hins
vegar er öll umræða um hags-
munamál listamanna afar þörf og
vonandi verður þetta mál til þess
að skerpa á réttindum listamanna
og skilgreiningunni á því hvað
telst listaverk og hvað ekki.
Á meðan bíður umræðan um
ímynd íslenskrar menningar betri
tíma. Ragna Sigurðardóttir
Niðurstaða: Fjölbreytileg og inni á
milli ögrandi sýning sem birtir frjóar
hugmyndir listamanna um viðhorf til
íslenskrar menningar fyrir hrun. Ein-
staka verk stendur upp úr og nær að
hreyfa við áhorfandanum í víðu sam-
hengi. Umræðan um Fallegustu bók í
heimi beinir sjónum frá viðfangsefni
sýningar en er þörf sem slík.
Myndlist ★★★★
Koddu, samsýning
Nýlistasafnið, Hugmyndahús há-
skólanna
Stendur til 15. maí. Nýlistasafnið
er opið þri.- sun. frá kl. 12-17.
Koddu er sýning á verkum rúm-
lega fjörutíu listamanna. Sýn-
ingarstjórar eru þau Ásmundur
Ásmundsson myndlistarmaður,
Hannes Lárusson myndlistarmað-
ur og Tinna Grétarsdóttir mann-
fræðingur. Ágæt bók með upplýs-
andi og skemmtilegum texta fylgir
sýningunni og treystir bakland
hennar.
Markmiðið er að skoða og rann-
saka hvaða áhrif nýfrjálshyggja
og hugsunarháttur góðæris höfðu
á viðhorf til íslenskrar menningar
og birtist þessi rannsókn á marg-
víslegan hátt í verkunum sem
hér má sjá. Listamenn velta fyrir
sér þjóðernisímyndinni og sér-
stöðu hennar, hvaða orð eru notuð
til þess að lýsa einhverju sérís-
lensku, hvernig myndmálið birt-
ist o.fl. Sérstaklega er gagnrýnd
sú afstaða að kynna íslenska lista-
menn sem náttúrubörn og sköpun
þeirra sem hreinan frumkraft líkt
og um heitt vatn úr iðrum jarðar
sé að ræða eins og oft er gert. Slíkt
viðhorf veitir listamönnum lítið
rými til listiðkunar sem felur í sér
aðra möguleika.
Eftir allt argaþrasið sem eitt
verkanna á sýningunni hefur
Listin og heita vatnið
AÐSTANDENDUR KODDU Í NÝLISTASAFNINU Mörg listaverk á sýningunni eru ögrandi
og skapandi segir gagnrýnandi Fréttablaðsins.
HIN ÍSLENSKU ÞÝÐINGAVERÐLAUN verða veitt á Gljúfrasteini í dag klukkan 14. Tilnefnd eru þau Atli Magnússon fyrir Silas
Marner eftir George Eliot, Erlingur E. Halldórsson fyrir Gleðileikinn guðdómlega eftir Dante Alighieri, Njörður P. Njarðvík fyrir Vetrarbraut eftir
Kjell Espmark, Óskar Árni Óskarsson fyrir Kaffihús tregans eftir Carson McCullers og Þórarinn Eldljárn fyrir Lé konung eftir William Shakespeare.
Rannsóknarstyrkur úr Minningarsjóði Bergþóru
Magnúsdóttur og Jakobs J. Bjarnasonar.
Ákveðið hefur verið að auglýsa til umsóknar styrki úr ofangreindum sjóði.
Samkvæmt skipulagsskrá sjóðsins er tilgangur hans:
1. Að styrkja kaup á lækninga- og rannsóknatækjum til sjúkrastofnana.
2. Að veita vísindamönnum í læknisfræði styrki til framhaldsnáms eða
sjálfstæðra vísindaiðkana.
Rannsóknir á krabbameinssjúkdómum sitja að jafnaði fyrir um styrkveitingar.
Umsóknum, ásamt greinargerð, skal skilað til Þórarins Gunnarssonar,
skrifstofustjóra, Landlæknisembættinu, Austurströnd 5,
170 Seltjarnarnesi, eigi síðar en 20. maí 2011.
Umsóknir er einnig hægt að senda á netfangið thorainn@landlaeknir.is.
Gert er ráð fyrir að úthlutun verði lokið um miðjan júní 2011.
Sjóðsstjórn
Jazz
Hera
Edge
Gyro
Bæjarlind 16 - Kóp - S: 553 7100 www.linan.is
m j ú k i r , s t í fi r
lang i r, s tu t t i r
s t ó r i r , l i t l i r
djúpir, grunnir
við sérhæfum okkur
í sófum og stó lum
BJÓÐUM VAXTALAUS
VISA / MASTERCARD
K O R TA L Á N Í 3 , 6
E Ð A 1 2 M Á N U Ð I
Tenórar hefja upp raust sína í
kvöld í Íslensku óperunni og verða
tónleikarnir síðustu óperutónleik-
arnir í Gamla bíói, sem hýst hefur
íslenskar óperur til margra ára.
Tenórarnir hafa gjarnan kallað
sig tenórana þrjá, en í kvöld verða
þeir reyndar fjórir; Garðar Thor
Cortes, Gissur Páll Gissurarson,
Jóhann Friðgeir Valdimarsson og
Snorri Wium. Þeir stíga svo á svið
ásamt góðum gestum, þeim Diddú,
Óskari Péturssyni og Óperukórn-
um í Reykjavík, sem Garðar Cort-
es stjórnar. Jónas Þórir og Ant-
onía Hevesi sjá um píanóleik. Á
efnisskrá eru vinsælustu tenór-
aríur óperubókmenntanna og fleiri
söngperlur.
Örfáir miðar voru eftir á tón-
leikana í gær að sögn Jóhanns
Friðgeirs, sem sagði hópinn hafa
ákveðið að halda aðra tónleika
fyrir aðdáendur. „Við ætlum að
halda aukatónleika í sjálfri Hörp-
unni,“ sagði Jóhann Friðgeir, sem
sagði dagsetningu þó ekki komna
á hreint. „Þeir verða í maí en
dagsetning verður nánar auglýst
síðar.“
Tenórarnir í Hörpu
ÞRÍR HRESSIR Snorri Wium, Jóhann Friðgeir og Garðar Thor koma fram í Íslensku
óperunni í kvöld ásamt Gissuri Páli tenóri. Auk þeirra fjögurra stíga fjölmargir gestir á
svið. FRÉTTABLAÐIÐ/VILHELM
Verkið General Factors, eftir
Darra Lorenzen opnar í Lista-
safni Íslands í dag klukkan 15.
Það er unnið sérstaklega fyrir
sýninguna Hljóðheima sem nú
stendur yfir í safninu. Innsetn-
ingin varð til með gjörningi sem
haldinn var í gær þar sem fim-
leikastjörnur, ljósmyndarar og
gestir sköpuðu andrúmsloft sem
listamaðurinn fangaði.
Innsetning
úr gjörningi