Fréttablaðið - 14.05.2011, Blaðsíða 84

14. maí 2011 LAUGARDAGUR40
Elston Gunn og Shadow
Blasters
1 Hann var skírður Robert Allen Zimmer-
man, en kallaði sig Elston
Gunn um skamma hríð
áður en hann tók upp lista-
mannsnafnið Bob Dylan.
2 Dylan fæddist í borg-inni Duluth í Minnesota-
fylki og ólst upp í bænum
Hibbing.
3 Dylan er ekki eini íbúi Hibbing í Minnesota
sem náð hefur frægð og
frama. Körfuboltagoðsögn-
in Kevin McHale er líka
ættuð þaðan.
4 Dylan var skráður í Minnesota-háskóla í
þrjár annir. Litlum sögum
fer af námsárangri hans.
5 Í háskólanum var hann meðlimur í bræðrafélag-
inu Sigma Alpha Mu.
7 Árið 1961 fór hann á puttanum til New York
og hitti þar átrúnaðargoð
sitt, þjóðlagasöngvarann
Woody Guthrie, sem lá fár-
veikur á spítala.
Skákáhugamaðurinn Dylan
8 Dylan hefur alla tíð verið mikill áhuga-
maður um bandarísku
borgarastyrjöldina og allt
sem henni tengist.
9 Dylan heillaðist
af leikar-
anum James
Dean eftir
að hafa séð
kvikmyndina
Rebel Without
a Cause á unglingsárum.
10 Þegar Dylan bjó í Greenwich Village
hverfinu í New York á sjö-
unda áratugnum gerðist
hann gríðarlegur skák-
áhugamaður.
11 Dylan virðist vera áhugamaður um
heimili rokkara. Árið 1987
skoðaði hann Graceland,
árið 2008 bankaði hann upp
á hjá íbúum æskuheimilis
Neils Young í Winnipeg og
ári síðar fór hann í skoð-
unarferð um heimili Johns
Lennon í Liverpool.
12 Eftirlætiskvikmynd Dylans er hin franska
Tirez sur le pianiste eftir
François Truffaut.
Jóhannes skírari og Albert
Einstein
13 Þegar Dylan skrif-aði undir sinn fyrsta
plötusamning við Columbia
laug hann því að framleið-
andanum John Hammond
að hann væri munaðarlaus.
14 Sjálfur hefur Dylan gefið út 43 hljóm-
plötur.
15 Talið er að Dylan hafi alls selt yfir hundrað
milljónir eintaka af plötum
sínum.
16 Árið 1962 fór Dylan til London til að leika
í sjónvarpsleikritinu Mad-
house on Castle Street, þar
sem hann lék m.a. Blowin‘
in the Wind, sem þá var
enn ekki komið út. Eina
eintakinu af myndinni var
hent í vorhreingerningu
BBC árið 1968.
17 Platan Another Side of Bob Dylan frá 1964
var öll tekin upp á einu
kvöldi.
18 Nafntoguðu fólki hefur gjarnan brugð-
ið fyrir í textum Dylans.
Á plötunni
Highway 61
Revisited frá
1965 koma
t.d. Jóhannes
skírari, Cecil
B. DeMille, F.
Scott Fitzger-
ald, Albert Einstein, Ezra
Pound, T.S. Eliot og Guð
almáttugur allir við sögu.
19 Þótt þjóðlagaunnend-ur hafi sopið hveljur
þegar Dylan fór að spila
rokk árið 1965 gaf hann út
fyrsta rokklagið sitt árið
1962, smáskífuna Mixed-
Up Confusion.
20 Dylan samdi lagið Hurricane um boxar-
ann Rubin Carter eftir að
hafa heimsótt hann í fang-
elsi, en þar sat Carter árum
saman saklaus fyrir morð.
21 Lengsta Dylan-lagið sem komið hefur út á
plötu er Highlands á Time
Out of Mind. Það er heilar
16 mínútur og 32 sekúndur.
22 Like a Rolling Stone, lag Dylans, var valið
besta lag allra tíma af Roll-
ing Stone tímaritinu árið
2004.
Besti afi í heimi
23 Afi og amma Dylans í móðurætt fluttust til
Bandaríkjanna frá Úkraínu
en móðurafi hans og amma
frá Litháen.
24 Abram Zimmerman, faðir söngvarans,
var mjög efnilegur hafna-
boltaleikmaður áður en
hann veiktist af mænusótt
snemma á þrítugsaldri.
25 Fyrsta eiginkona Dylan, Sara Lownds,
starfaði sem Playboy-
kanína.
26 David Zimmerman, bróðir Dylans, starf-
ar sem plötuframleiðandi.
27 Jakob, sonur Dylans, er tónlistarmaður.
28 Alls á Dylan sex börn og níu barnabörn. Á
bílnum hans er stuðara-
límmiði sem á stendur
„Besti afi í heimi“.
Maður með mönnum
29 Yfir 2.000 listamenn hafa hljóðritað lög
Dylans.
30 Eftir að Elvis Presley lést yrti Dylan ekki á
nokkurn mann í heila viku.
31 Dylan kynnti með-limi Bítlanna
fyrir marijúana neyslu á
Delmonico-hótelinu í New
York árið 1964.
33 Í lagi sínu
Thunder on
the Mountain
fer Dylan
fögrum
orðum um
R’n’B-söng-
konuna Aliciu Keys.
34 Um miðjan níunda áratuginn bankaði
Dylan upp á hjá pípar-
anum og Lundúnabú-
anum Dave. Dave var
ekki heima en konan
hans sagði að hann væri
væntanlegur. Það var ekki
fyrr en Dylan var búinn
að bíða dágóða stund inni
í eldhúsi sem það kom upp
úr dúrnum að Dylan hafði
farið húsavillt og Dave
pípari var ekki Dave Stew-
art í Eurythmics.
35 Nokkur óvænt lög eftir aðra sem
Dylan hefur tekið á tón-
leikum: Dancing in the
Dark (Bruce Springsteen),
Brown Sugar (The Roll-
ing Stones), London Call-
ing (The Clash), Hallelujah
(Leonard Cohen).
36 Dylan hefur samið tvö lög með Gene
Simmons í Kiss. Þau komu
út á sólóplötu þess síðar-
nefnda frá árinu 2004, plöt-
unni Asshole.
37 Dylan hefur líka samið lög með
George Harrison, Bono,
Willie Nelson og Michael
Bolton.
38 Dylan kallaði tónlistar manninn
Smokey Robinson eitt sinn
„mesta ameríska skáldið“.
Áhrifamikið
afmælisbarn
Einn merkasti tónlistarmaður sögunnar fagnar sjötugsafmæli
sínu eftir tíu daga. Af því tilefni tóku Kjartan Guðmundsson og
Ölvir Gíslason saman sjötíu atriði sem þú vissir kannski ekki
um Bob Dylan, eitt fyrir hvert ár sem hann hefur lifað.
6 Fyrsta hljóm-sveitin sem
Dylan stofnaði
hét The Shadow
Blasters.
Hafnaði Woodstock
39 Dylan rauk út í fússi þegar ritskoðarar CBS
meinuðu honum að spila
lagið Talkin‘ John Birch
Paranoid Blues í þætti Eds
Sullivan árið 1963.
40 Dylan hefur spilað öll lögin af Blonde on
Blonde (1966) á tónleikum,
fyrir utan tvö: Temporary
Like Achilles og Sad Eyed
Lady of the Lowlands.
41 Árið 1964 fór Óttar Felix Hauksson 30
sinnum í Tónabíó til að sjá
Bítlamyndina A Hard Day‘s
Night. Áratug síðar gerði
hann sér ferð til Bandaríkj-
anna til að sjá Bob Dylan,
sem þá var í fyrstu tón-
leikaferð sinni í átta ár.
43 Dylan hafnaði því að troða upp á Wood-
stock-tónleikahátíðinni 1969.
44 Dylan hefur tvisvar spilað á saxófón á
sviði: Á tveimur tónleikum
árið 1981 blés hann í sax-
inn á meðan æskuvinur
hans Larry Kegan (sem var
bundinn við hjólastól) söng
Chuck Berry-slagarann No
Money Down.
45 Dylan spilaði tvisvar austan við Járntjaldið.
Árið 1985 var hann gestur
á ljóðahátíð í Moskvu og
1987 spilaði hann í Austur-
Berlín.
46 Lengstu tónleikar sem Dylan hefur haldið
voru í klúbbnum Toad‘s
Place í New Haven, 12.
janúar 1990. Hann spilaði
50 lög og spilaði í fjóra tíma
(með tveimur hléum).
47 Bassaleikarinn Tony Garnier hefur spilað á
fleiri tónleikum með Dylan
en nokkur annar: á þriðja
þúsund tónleika frá 1989.
48 Lagið sem Dylan hefur oftast flutt á tónleik-
um, yfir 2.000 sinnum, er
All Along the Watchtower.
Hann hefur einnig sagt að
útgáfa Jimi Hendrix af lag-
inu sé sú besta.
Á rölti um Miklatún
49 Dylan hefur spilað tvisvar hér á landi,
árin 1990 og 2008.
50 Kannski var engin furða að Dylan virtist
hálfhvekktur þegar hann
lenti á Keflavíkurflug-
velli 26. júní 1990. Hann
þurfti að bíða í tólf tíma á
JFK-flugvelli í New York á
meðan gert var við vélar-
bilun í Boeing-vél Flug-
leiða.
51 Dylan gisti á Hótel Esju fyrir tónleika
sína á Íslandi 1990. Fyrir
tónleikana fékk hann lánað
reiðhjól og hjólaði niður í
Laugardalshöll.
52 Bubbi Morthens hit-aði upp fyrir Dylan
í Höllinni. Í grein um tón-
leikana sem birtist í breska
Dylan-tímaritinu The
Telegraph var Bubbi lof-
aður í hástert.
53 Ekki var nóg með að Bubbi Morthens hitaði
upp fyrir Dylan í Laugardals-
höllinni 1990; sjálfur Egill
Helgason kynnti hann á svið.
54 Fyrsta lagið á tón-leikum Dylans
í Höllinni 1990 var
Subterranean Homesick
Blues. Á tónleikunum 2008
var fyrsta lagið Stuck
Inside of Mobile with the
Memphis Blues Again.
55 Á Reykjavíkurtón-leikunum 1990 nefndi
Bob á milli laga að Íslands-
för hans myndi kæta sveit-
unga hans í Minnesota, þar
sem víkingar hefðu fyrstir
manna numið þar land.
32Bill Wyman,
fyrrum bassa-
leikari Rolling
Stones, kallaði
Blood on the
Tracks frá 1974
„einu gallalausu
plötu“ Dylan.
42 Einu tónleikar Dylans í fullri lengd á árunum 1966-1974 voru á Isle of Wight tónleikahátíðinni
á Englandi sumarið 1969. John Lennon og Ringo Starr
voru á meðal áhorfenda og spiluðu tennis við Bob
fyrir tónleikana.
NORDICPHOTOS/GETTY