Búfræðingurinn - 01.01.1946, Blaðsíða 21

BÚFRÆÐINGURINN
19
Thomasfosfat cr svart. I>að rykast mikið úr því, og það cr óþægilegt að dreifa
því með höndunum. Mcð því að l.Ita rakt viðarsag saman við það, rýkur minna
Ur þVÍ. Tliomasfosfat hefur lútkennd áhrif í jarðveginum. I>að hefur mikið
verið notað í Þýzkalandi og Englandi, en framleiðsla þess fer minnkandi.
'f- Beinamjöl.
Þcss er áður getið, að mulin hein hafi vcrið notuð til áburðar í nokkrar aldir.
í beinum er kalsíumfosfat, límefni og fita. Vegna fitunnar og límefnisins er
b.alsíumfosfal beinanna torleyst og notast illa.
Nú er framleitt beinamjöl, sem er limefna- og fitulaust. í því eru um 30%
af fosfó rsýru 11,,O.. Það hefur örari og meiri áburðarverkanir, heldur cn hið
*-'fdra mjöl.
5. Að) ■ar fosforsýruáburðartegundir.
Arin fyrir styrjöldina var farið að framleiða fosfórsýruáburð nieð því að hita
UPP mulin fosfórsúr sölt og blanda í þau öðrutn efnum. Eitt af þessum áburðar-
t'fnum var framleitt í Þýzkalandi, rhenaniafosfat. Það var framleitt með því að
*ula mulin fosforit, sem blandað var sarnan við sandi, soda og kalki. í tilraunum
1 H.anmörku hefur verið notað rhenaniafosfat, sem ( var 13.8% af fosfór.
I Amcríku hefur vcrið framleilt kalsíummctafosfat mcð því að hita fosforit
°g fosfórsýring. Það inniheldur um 28% af fosfór.
' insar fleiri tegundir af fosfórsýruáburði hafa verið og eru framleiddar, en
þeirra verður ekki gelið hcr vegna þcss, að litlar lfkur eru fyrir þVÍ, að þær
legundir verði notaðar hér á landi.
^ • Kalíaburður.
í Þýzkalandi, Frakklandi, Póllandi, S] ^áni, Rússlandi, Amer-
’ku o. v. finnast saltlög í jörðu, sem mynduð eru af sjó, er þorn-
að hefur upp á fyrri tímabilum jarðarinnar.
í þessum jarðlögum eru kalísölt, sem sum er hægt að nota
^eint til áburðar, en öll til framleiðslu á kalíríkum áburði.
Ikið var árið 1843, við Strassfurt í Þýzkalandi, að fyrst fund-
llst kalísölt. Þar var verið að leita að matarsalti. Það fannst, en
kalísöltin lágu ofan á því. Þeim varð því að ryðja burtu svo að
I'®gt væri að ná í matarsaltið. En fljótt kom í ljós, að ruðnings-
S(>Uin voru verðmæt til áburðar og arðmeira að vinna þau en
"'atarsalfið.
Arið 1861 var verksmiðja reist lil framleiðslu á kalísöltum