Morgunn - 01.06.1971, Blaðsíða 75

HÖFUM VIÐ LIFAÐ AÐUR?
69
ingu. Þeir, sem trúa á karmalögmálið telja, að það virki að baki
erfðanna með þeim hætti, að það beini eða dragi persónu til
þess að fæðast af sérstökum foreldrum við ákveðin skilyrði.
Þá er enn eitt, sem styður líkurnar til þess að sál mannsins
hafi átt sér tilveru áður en hún fæðist í þennan heim, en það er
hin feiknalegi mismunur andlegra afreka, sem alls staðar blasa
við okkur. Það er hyldýpisgjá milli andlegra kosta og hæfileika
beztu manna sem við þekkjum og hinna verstu, milli helga
mannsins eða vitringsins annars vegar og hins úrkynjaða úr-
hraks á hinn bóginn. Þetta bil er svo gífurlegt, að margir líta
svo á, að ekki sé hægt að útskýra það, að slíkur seinþroski eða
slíkar framfarir geti átt sér stað á venjulegu sjötíu ára ævi-
skeiði. Það má jafnvel likja slíku við mismuninn á frumstæðum
og þroskuðum lifsformum, eins og þau birtast okkur í náttúr-
unni. Þetta virðist fremur benda til ólikra andlegra þróunar-
stiga, sem átt hafi sér langan aldur.
Sama feiknamismun má finna á sviðum gáfna
Mismunur .. ....... ....
og listrænna hætileika. Annars vegar hotum
ra við menn eins og Plato, Einstein, Michael An-
gelo eða Leonard da Vinci, og hins vegar
frumstæða villimenn Mið-Afríku og Ástralíu. Það virðist næst-
um ómögulegt að trúa þvi, að mismunurinn á þroskuðustu
mönnum mannkynsins og þeim óþroskuðustu geti hafa skap-
azt á einni ævi nýskapaðra vera. Það virðist fremur benda til
þess, að þessi mismunur stafi af margra alda framförum, aga
og viðleitni í lífum áður en þetta hófst.
Einkennilega ljóst verður þetta, þegar fram koma við og við
undrabörn. Þannig höfum við Mozart eða Chopin, sem semja
sinfóníur, sýna mikinn tónlistarþroska eða leika afburðavel á
hljóðfæri kornungir að árum, þar sem kennsla og kringum-
stæður engan veginn nægja til skýringa. Stundum fæðast einn-
ig undrabörn með óútskýranlega hæfileika i stærðfræði án þess
að hljóta viðunandi kennslu — smádrengir, sem á óskiljanlegan
hátt geta reiknað út hin flóknustu dæmi. Við skulum nefna hér
til gamans dæmið um Sir William Hamilton, sem byrjaði að
læra hebresku þriggja ára gamall. Um hann sagði einn af kenn-