Morgunn - 01.06.1971, Blaðsíða 63

UM DÁLEIÐSLU OG SEFJUN
57
notaðar í sama skyni og þá oft í tengslum við athafnir trúar-
legs eðlis, því að gegnum aldirnar fór trú og lækning oftast
saman. Jesús frá Nasaret var t. d. jafnvigur á hvorutveggja.
En segja má, að með Mesmer hafi læknisfræðin fyrst beinzt
að notkun dáleiðslu, án þess að trúarhugmyndir væru því sam-
fara. Og segja má, að á vissan hátt hafi þessi aðskilnaður lækn-
isfræði og trúarbragða, sem einnig kemur fram í öðrum grein-
um læknisfræðinnar, leitt af sér mjög athyglisverða þróun og
æskilega að öðrum þræði, þó að trúarafneitun læknisfræðinnar
hafi farið út í öfgar og þannig orðið til tjóns.
En nú virðist grundvöllur vera að myndast fyrir skynsamlegt
jafnvægi milli trúar og vísinda innan læknisfræðinnar. Vax-
andi viðurkenning á andlegum og sálarlegum fyrirbrigðum
ásamt raunhæfri þekkingu á þeim á þar drýgstan hlut að máli.
Það yrði of langt mál að rekja sögulega þróun dáleiðslu- og
sefjunaraðferða i þágu læknisvisinda nútímans í stuttri grein,
enda mun lesendum Morguns þykja öllu forvitnilegra að heyra
nokkuð af fyrirbrigðunum sjálfum, þó að þar sé um svo auðug-
an garð að gresja, að greinin lilýtur fremur að þjóna því hlut-
verki að vekja menn til umhugsunar en gefa tæmandi upp-
lýsingar.
Það er hægt að framkalla dáleiðsluástand með mörgu móti.
Ein algengasta aðferðin felst í því, að sá, sem gengst undir dá-
leiðsluna horfir á ákveðinn blett og einbeitir sér að því. Ein-
beitingin þrengir svið athyglinnar, og er það ein forsenda þess,
að dáleiðsla geti tekizt. Erfitt er að dáleiða þá, sem kunna ekki
að einbeita athyglinni eða geta það ekki vegna sjúkdóms. Þess
vegna er oft erfitt að dáleiða vangefið fólk eða geðsjúkt. Þrengir
þetta mjög möguleikana á notkun dáleiðslu í lækningarskyni.
Meðan maðurirm einbeitir sér að því að horfa, er byrjað að
gefa fyrirmæli, sem oftast eru gefin í hlutlausum, sefjandi tón,
a. m. k. fyrst. Algengast er að byrja á því að gefa fyrirmæli um
slökun, og eru þá oft þuldir upp þeir vöðvar, sem slakna hver
af öðrum. Eftir stundarkorn fer maðurinn að þreytast á ein-