Morgunblaðið - 01.12.2008, Blaðsíða 34

„ÞRIÐJUDAGSKVÖLD eru uppáhalds-
kvöldin hjá okkur öllum. Við skemmtum
okkur vel,“ segir Páll Einarsson jarðeðl-
isfræðingur, formaður Sinfóníuhljóm-
sveitar áhugamanna en hann leikur þar á
selló. Yfir veturinn æfir sveitin á þriðju-
dagskvöldum.
Sinfóníuhljómsveit áhugamanna var
stofnuð haustið 1990 og er þetta starfsár
það nítjánda. Í hljómsveitinni leika hljóð-
færaleikarar sem hafa atvinnu af öðru.
Sveitin er einnig vettvangur nemenda og
tónlistarkennara til að viðhalda færni
sinni.
Að jafnaði skipa 40 til 50 manns hljóm-
sveitina, en alls hafa yfir 100 manns leikið
með henni.
Páll segir að það sé mismunandi erfitt
að fylla sveitina fyrir tónleika.
„Í hljómsveitinni er góður kjarni, sem spilar alltaf
og mætir vel. Svo fer það eftir verkefnum hvað þarf
að bæta mörgum inn í. Það getur stundum verið svo-
lítill barningur að fylla upp í síðustu götin. Þá eigum
við yfirleitt innhlaup hjá atvinnufólkinu. Það hefur
verið afskaplega hjálpsamt við að hlaupa í skörðin.“
Ingvar Jónasson hefur verið listrænn stjórnandi
Góður kjarni sem mætir alltaf
hljómsveitarinnar frá upphafi, en aðrir stjórnendur
hafa einnig komið við sögu og stjórnað tónleikum
eða einstökum verkum. Frá 2005 hefur Oliver Kent-
ish verið aðalstjórnandi hljómsveitarinnar.
Flest verkefnin hefur hljómsveitin sótt til klass-
íska tímans. Hún hefur frumflutt nokkur íslensk
verk. Þá hefur hljómsveitin átt samstarf við marga
kóra og einleikara á liðnum árum.
Strengjaleikarar Andrea Bramer, Páll Einarsson, Hrefna
Guðmundsdóttir og fleiri á æfingu í Berlín.
Ferðalangarnir Félagarnir í Sinfóníuhljómsveit áhugamanna við Berlínarfílharmóníuna, að tónleikunum loknum.
Eftir Einar Fal Ingólfsson
efi@mbl.is
Á SUNNUDAGINN kemur flytur
Sinfóníuhljómsveit áhugamanna Eld
eftir Jórunni Viðar og Sinfóníu nr.
eitt eftir Mahler, á tónleikum í Sel-
tjarnarneskirkju. Hljómsveitin hóf
þetta 19. starfsár með tónleikum í
Berlín, þar sem hún kom fram ásamt
annarri áhugamannasveit í kamm-
ersal Berlínarfílharmóníunnar.
„Á tónleikunum á sunnudaginn
kemur höldum við upp á níræð-
isafmæli Jórunnar Viðar,“ segir
stjórnandi hljómsveitarinnar, Oliver
Kentish. „Jórunn er elsta kven-
tónskáld Íslendinga – og sú fyrsta.
Tónleikana ber upp á afmælisdaginn
hennar, og hún ætlar að mæta.“
Eldur er balletttónverk frá 1950, í
einum þætti, sem skiptist í nokkra
hluta. Þetta er eitt af fyrstu hljóm-
sveitarverkum Jórunnar. Oliver seg-
ir Eld vera ljóðrænt verk en einnig
ryþmískt á köflum. „Það eru mjög
fallegar strófur í verkinu – þetta er
mjög fallegt stykki,“ segir hann.
Eldur var frumsýndur á Lista-
mannaþingi í Reykjavík árið 1950,
við ballett Sigríðar Ármann.
Oliver segir að hljómsveitin hafi
leikið Eld í Berlín í haust. „Jórunn
Viðar lærði í Berlín og því þótti vel
við hæfi að flytja Eld þar, vegna
þeirra tengsla.“
Eitt af stóru augnablikunum
Um hitt verkið á efnisskránni á
sunnudagin kemur, segir Oliver að
Mahlersinfónían sé ein af þessum
stóru. Þá sé hún fyrir „ferfalt tré“.
„Það þarf mjög stóra blásarasveit,
svo ég tali ekki um hornin. Hornleik-
ararnir eru átta.“
– Er ekki erfitt að finna svo marga
áhugamenn í þau sæti?
„Átta áhugahornleikarar mættu á
fyrstu æfinguna! Ég þurfti ekkert að
biðla til atvinnublásaranna um að-
stoð. Það var eitt af stóru augnablik-
unum í þessu starfi, þegar ég mætti á
fyrstu æfinguna og þarna voru átta
mættir, tilbúnir að blása af lífi og
sál.“
- En hvernig gengur almennt að
manna hljómsveitina?
„Það gengur vel að manna stöður
blásaranna. Í strengjunum erum við
kannski ekki í klemmu, en fleiri
strengjaleikarar mættu treysta sér í
svona stór verkefni. Svo ég segi alveg
eins og er, þá er stundum erfitt að fá
alveg nógu marga strengjaleikara.“
Oliver segist gjarnan vilja hafa
fleiri strengjaleikara núna, til að
vega á móti þessum öflugu blásurum
og slagverkinu þarf svo öfluga
strengjasveit. „En við gerum okkar
besta – þeir sem eru spila bara sterk-
ar!“
– Þarna eru áhugamenn að leika
tónlist sem þeir þurfa að vera full-
numa til að geta leikið.
„Sumir hafa lært upp á há-
skólastig, aðrir eru ekki eins langt
komnir, en þetta fólk hefur haldið
kunnáttunni við. Það er ekki stétta-
skipting í þessari hljómsveit. Fólk
kemur alls staðar að og það er ekkert
kynslóðabil. Þarna sést öll flóra ís-
lensks atvinnulífs. Það eru engin inn-
tökuskilyrði. Fólk mætir ef það vill
vera með og þátttakan kostar ekkert.
Sumum finnst við færast mikið í
fang að leika Mahler, en þetta er ekki
erfiðasta sinfónía hans. Hún er að-
gengileg, tónlistarlega, og fyrir utan
nokkrar krefjandi strófur er auðveld-
ara að leika hana en hinar.
Það er gamall draumur okkar að
leika þetta verk.“
Öll flóra íslensks atvinnulífs
 Sinfóníuhljómsveit áhugamanna leikur Eld eftir Jórunni Viðar á níræðisaf-
mæli hennar og Fyrstu sinfóníu Mahlers  Engin inntökuskilyrði í sveitina
34 MenningFRÉTTIR
MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 1. DESEMBER 2008
VINSÆLDIR rithöfundarins Árna
Þórarinssonar fara nú hratt vax-
andi í Suður-Evrópu. Nýlega var
greint frá því að sögur hans hefðu
fengið gríðarlega góðar viðtökur í
Frakklandi, en nú hefur komið í ljós
að spænskir forleggjarar hafa einn-
ig verið afar spenntir fyrir bókum
hans, enda hafa þær selst eins og
heitar lummur í nágrannalandinu,
að því er fram kemur í tilkynningu
frá Forlaginu.
Linnti ekki látum
„Spenningurinn náði hámarki á
bókastefnunni í Frankfurt, þar sem
forleggjari hjá spænsku útgáfunni
Ediciones Ámbar hreppti útgáfu-
réttinn á endanum, en hann linnti
ekki látum gagnvart fulltrúum For-
lagsins fyrr en hann hafði fengið
með sér eintak af frönskum út-
gáfum bóka Árna upp á hótel til að
lesa. Eftir lesturinn var hann fljót-
ur að setja fram tilboð í tvær bæk-
ur, Tíma nornarinnar og Dauða
trúðsins, og það þykir sæta miklum
tíðindum að útgáfuréttur á tveimur
bókum höfundar sé keyptur á sama
tíma fyrir nýjan markað. Árni er
því að ná verulegum árangri sem
krimmahöfundur hinum megin við
hafið,“ segir í tilkynningunni.
Árni Þór-
arinsson
til Spánar
Spænsk útgáfa kaup-
ir réttinn að Tíma
nornarinnar og
Dauða trúðsins
Morgunblaðið/Brynjar Gauti
Víðlesinn Árni Þórarinsson.
BÖRNUM og aðstandendum
þeirra er boðið til dagskrár í
Listasafni Árnesinga í dag.
Kristín Helga Gunnarsdóttir
rithöfundur kynnir hina uppá-
tektarsömu Fíusól sem hefur
verið vinsæl sem lesefni barna.
Nemendur úr 7. bekk Grunn-
skólans í Hveragerði lesa úr
nýjum íslenskum barnabókum
og nemendur Tónlistarskóla
Árnesinga flytja tónlist. Um er
að ræða samstarf Listasafnsins og Bókasafnsins í
Hveragerði, þar sem málinu, myndlistinni og
músíkinni er tvinnað saman gestum til ánægju.
Dagskráin hefst kl. 17 og aðgangur er ókeypis.
Bókmenntir
Málið, myndlistin
og músíkin
Kristín Helga
Gunnarsdóttir
JÓLATÓNLEIKAR Fíladelfíu
verða haldnir í Hvítasunnu-
kirkjunni Fíladelfíu, Hátúni 2, í
kvöld, annað kvöld og á mið-
vikudagskvöldið. Tvennir tón-
leikar verða öll kvöldin, kl. 19
og 21. Flytjendur eru Gosp-
elkór Fíladelfíu undir stjórn
Óskars Einarssonar en gesta-
söngvarar eru Stefán Hilm-
arsson, Guðrún Gunnarsdóttir,
Edgar Smári Atlason og Maríanna Másdóttir
ásamt fjölda annarra. Aðgangseyrir er 3.500 kr.
og rennur ágóðinn til þeirra sem minna mega sín.
Tónleikarnir verða teknir upp og sýndir í Sjón-
varpinu á aðfangadagskvöld.
Tónlist
Jólatónleikar Fíla-
delfíu næstu kvöld
Stefán Hilmarsson
Í KVÖLD kl. 20.15 hefst
þriggja kvölda námskeið Ein-
ars Kárasonar um Sturlungu.
Námskeiðið er ætlað þeim sem
langar að lesa Sturlungu en
hafa aldrei getað brotist inn í
hana. Samskonar námskeið var
á dagskrá hjá Endurmenntun
fyrir ári og naut mikilla vin-
sælda. Einar mun segja sögur
upp úr Sturlungu og kynna
þannig helstu atburði og lykilpersónur sögunnar
um leið og hann dregur upp leiðarvísi inn í sög-
una. Enn eru örfá sæti laus á námskeiðið, en allar
upplýsingar má finna á heimasíðunni endur-
menntun.is.
Námskeið
Einar Kárason um
Sturlungu
Einar Kárason
Ég tók upp efni allt
þar til vélin var frosin
í hel …39
»
„ÞAÐ var mikið ævintýri, og mikil
kraftaukning fyrir hljómsveitina
að koma fram í Berlínar-
Fílharmóníunni,“ segir Páll Ein-
arsson, formaður hljómsveit-
arinnar.
„Þetta var allt afar ánægjulegt.
Okkur var boðið í heimsókn til
elstu áhugamannahljómsveitar
Berlínar, Orchester Berliner Mus-
ikfreunde, en hún var stofnuð árið
1866.
Við höfum tengsl við hljóm-
sveitina, því einn meðlima okkar,
Andrea Bramer, þýsk stúlka sem
bjó hér í nokkur ár, spilar með
henni og kom heimsókninni á í
samvinnu við Súsönnu Ernst Frið-
riksdóttur efnaverkfræðing. Við
gripum tækifærið fegins hendi,
því það er erfitt að fara með stóra
áhugamannahljómsveit til ann-
arra landa. Það hentaði okkur vel
að leika með hinni hljómsveitinni.
Þeirra hljómsveit er svipuð okk-
ar, byggist á fólki sem starfar við
allt mögulegt annað í þjóðfélaginu
og getur ekki vanið sig af því að
spila á sín hljóðfæri. Við hittum
marga sálufélaga sem eru á svip-
uðu reki og við í músíkiðkuninni.“
Á efnisskránni voru Áttunda
sinfónía Dvoraks, frumflutningur
verks eftir tónskáld sem er með-
limur þýsku sveitarinnar og verk
eftir Jón Leifs og Jórunni Viðar;
Eldur sem verður leikið á tónleik-
unum á sunnudaginn kemur. Valið
var að leika verk eftir Jón og Jór-
unni vegna tengsla þeirra við
borgina, en þar stunduðu þau
bæði nám.
Páll segir það hafa verið afar
ánægjulegt að leika í kammersal
Berlínar-Fílharmóníunnar. „Það
var ómetanlegt að komast í þenn-
an fræga tónleikasal. Flytjendur
komast eingöngu að með því að
panta langt fram í tímann; þýska
hljómsveitin var búin að panta að
spila á þessum degi tveimur árum
áður og það var uppselt í salinn.“
Hittu sálufélaga í Berlín