Morgunblaðið - 05.02.2009, Qupperneq 16
16 FréttirINNLENT
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 5. FEBRÚAR 2009
Morgunblaðið/Frikki
Sjúkrastofnanir Óvissa ríkir um hvaða breytingar nýr ráðherra gerir.
Eftir Björn Jóhann Björnsson
bjb@mbl.is
VINNA við breytingar á heilbrigð-
iskerfinu var vel á veg komin þegar
upp úr ríkisstjórnarsamstarfi Sjálf-
stæðisflokks og Samfylkingar slitn-
aði. Fyrrverandi heilbrigðisráðherra,
Guðlaugur Þór Þórðarson, hafði í árs-
byrjun kynnt viðamiklar breytingar á
rekstri og skipulagi heilbrigðisstofn-
ana sem hrinda átti í framkvæmd 1.
mars nk. Nú hefur nýr heilbrigð-
isráðherra, Ögmundur Jónasson, gef-
ið út að þessar breytingar verði end-
urskoðaðar. Á þessari stundu er
óljóst hvað verður afturkallað og
hvað ekki.
Á meðan bíða stjórnendur heil-
brigðisstofnana þess sem verða vill.
Þeir þurfa eftir sem áður að sinna
rekstri sinna stofnana og bregðast við
minni fjárframlögum frá ríkinu en áð-
ur. Hjá stærri stofnunum skiptir nið-
urskurðurinn tugum og hundruðum
milljóna króna frá því sem var á síð-
asta ári. Verið er að draga úr vakta-
og yfirvinnu og skera niður sem flesta
rekstrarþætti, án þess að það komi
illa niður á þjónustu.
Af samtölum við stjórnendur
sjúkrastofnana má ráða að þeir reyna
að forðast það í lengstu lög að segja
upp fólki. Yfirleitt er ekki ráðið í störf
þeirra sem hætta og víðast er dregið
úr afleysingum.
Sigríður Snæbjörnsdóttir, fram-
kvæmdastjóri Heilbrigðisstofnunar
Suðurnesja, segir vinnu við fjárhags-
og rekstraráætlun halda áfram þótt
boðuðum breytingum ráðherra hafi
verið slegið á frest. Þarf stofnunin að
lækka útgjöld um 100-150 milljónir
króna í ár.
„Það hefur aðeins komið los á
starfsemi skurðstofanna hjá okkur og
við skoðum það betur í framhaldinu.
Þetta var í raun ekki komið lengra en
hugmyndir á teikniborði og engar
stórar ákvarðanir hafa verið teknar,“
segir Sigríður en meðal helstu breyt-
inga fyrrverandi ráðherra var að
flytja átti hluta af skurðstofurekstri á
St. Jósefsspítala í Hafnarfirði suður
með sjó til Keflavíkur.
„Höfum nóg að gera“
Guðjón S. Brjánsson, forstjóri
Sjúkrahússins á Akranesi, segist bíða
þolinmóður eftir því hvað nýr heil-
brigðisráðherra tekur til bragðs.
„Þetta ræðst af vilja og stefnu nýs
ráðherra, við höfum nóg að gera ann-
að. Við þurfum að verða við kröfu um
aðhald og hagræðingu á öllum sviðum
en viljum halda í sem flest okkar fólk,
hvernig sem það tekst,“ segir Guðjón
en sjúkrahúsinu er gert að spara um
130 milljónir króna frá síðasta ári,
samkvæmt fjárlögum. Óvissa er um
fjölda aðgerða sem gerðar hafa verið
á Akranesi, eins og liðskiptaaðgerðir.
Sjúkrastofnanir bíða nýrra skipana
Vinna við breytingar á starfsemi heilbrigðisstofnana var vel á veg komin þegar upp úr ríkisstjórnar-
samstarfi slitnaði Stjórnendur stofnana halda áfram að finna leiðir til niðurskurðar eftir fjárlögum
Morgunblaðið/Halldór Sveinbjörnsson
Veiðar Fáir voru á sjó frá Ísafirði í gær. Ekki var brælu um að kenna heldur miklu frekar lágu fiskverði. Á meðan var Guðbjartur Jónsson að beita á fullu.
FRÉTTASKÝRING
Eftir Björn Jóhann Björnsson
bjb@mbl.is
VERÐ á fiskmörkuðum hér á landi
hefur lækkað töluvert síðustu vik-
urnar. Nú er svo komið að verðið er
orðið mjög sambærilegt og leigu-
kvótinn fæst á, ef mið er tekið af
þorskinum. Það kom því ekki á
óvart í vikunni að úrskurðarnefnd
sjómanna og útvegsmanna skyldi
lækka verð á slægðum og óslægðum
þorski, sem ráðstafað er til eigin
vinnslu eða seldur til skyldra aðila,
um 10%. Á sama tíma var verð á ýsu
lækkað um 5%.
Á vef Landssambands smábáta-
sjómanna segir að það sé mikið
áhyggjuefni hvað fiskverðið hafi
lækkað mikið að undanförnu. Sam-
kvæmt tölum þaðan var meðalverð
á slægðum þorski 225 kr/kg á
þriðjudag og 185 kr/kg á óslægðum.
Óslægð ýsa seldist á 125 krónur og
slægð á 123 krónur kílóið. Á rúmri
viku lækkaði meðalverðið á slægð-
um þorski um 25%.
Lítil viðskipti hafa verið með
leigukvóta að undanförnu og við-
skipti með varanlegar aflaheimildir
hafa varla farið fram síðan í haust.
Verð á leigukvóta hefur ekki að
fullu fylgt fiskverðinu eftir. Þorsk-
kvóta í aflamarki mátti í upphafi
ársins fá á 220 kr. kílóið og heyrst
hefur um tilboð vel niður fyrir 200
krónurnar. Miðað við fiskverð á
markaði er því ekki freistandi fyrir
smábátasjómenn að eiga viðskipti
með kvóta.
Arthur Bogason, formaður
Landssambands smábátasjómanna,
segir hljóð þungt í mörgum sinna
félagsmanna víða um land. Góð afla-
brögð nái vart að kæta mannskap-
inn við þessar aðstæður, hvað þá
umræða um skertar heimildir.
„Eins og hundar á roði“
„Þeim fjölgar símtölunum til okk-
ar þar sem menn lýsa óánægju
sinni. Verðlækkunin á fiski í Evr-
ópu, allt að 20 til 30%, er heldur
ekki til að auka mönnum bjartsýni.
Menn héldu í þá von að gengishrun
á krónunni myndi halda uppi verði á
markaðnum hér heima en það er
ekki að gerast. Heldur hefur versn-
að hljóðið í körlunum eftir því sem
liðið hefur á vertíðina,“ segir Arthur
og telur að margir smábátasjómenn
muni íhuga að hætta útgerð og fara
í land ef ástandið batnar ekki á
næstunni. Lítil viðskipti með kvóta
muni þó hindra það og ekki sé mikið
um aðra atvinnu að hafa hér á landi.
„Menn munu hanga á þessu eins
og hundar á roði, á meðan það er
stætt,“ segir Arthur.
Þungt hljóð í trillukörlunum
Verð á fiskmarkaði er komið niður undir verð á leigukvóta Meðalverð á slægð-
um þorski lækkaði um 25% á viku Margir smábátasjómenn gætu lagt árar í bát
! !
"
$
%
#
&
!
"
!
'((
)*(
)((
+*(
! ! "
#! $! %
)+ )) )' ), )- ). )/ '( '+ )0 ) '
ÞEGAR samband
náðist við Arthur
Bogason, for-
mann Lands-
sambands
smábátasjó-
manna, í gær var
hann staddur á
Kastrup-flugvelli
í Kaupmanna-
höfn og á leið til
Malaga á Spáni til að sitja al-
þjóðlegt þing grásleppukarla. Um
árlegan viðburð er að ræða sem
landssambandið hafði frumkvæði
að fyrir allnokkrum árum. Ekki að-
eins talsmenn grásleppukarla koma
saman heldur einnig út- og innflytj-
endur á grásleppuhrognum og
-kavíar, framleiðendur og einnig
fulltrúi neytenda.
Helstu þjóðir sem veiða grá-
sleppu, auk Íslendinga, eru Norð-
menn, Grænlendingar og Ný-
fundnalendingar. Arthur segir
aðrar þjóðir teljist varla með.
Framan af voru Íslendingar mesta
grásleppuveiðiþjóð heims en fyrir
nokkrum árum fór Nýfundnaland
framúr.
„Grásleppan finnst úti um allt, í
sjálfu sér eru fá kvikindi útbreidd-
ari en í veiðanlegu magni er hún
aðallega á norðurslóðum; við Ís-
land, Grænland og Noreg, en er til
dæmis ekki við Færeyjar,“ segir
Arthur.
Haldist innan marka
Hann segir að samtök þessara
veiðiþjóða við N-Atlantshaf hafi
náð að halda sér innan þeirra veiði-
takmarkana sem þær hafa sjálfar
sett sér undanfarin ár. Fá fordæmi
séu fyrir því meðal strand-
veiðiþjóða að tekist hafi að tak-
marka veiðar á ákveðinni tegund á
stóru svæði. Yfirleitt sé hlaupið í
fang stjórnvalda með að auka veið-
ar með lagasetningu eða reglugerð-
um. „Við vildum sýna skynsemi
með því að moka ekki vörunni á
markað nema að eftirspurn sé fyrir
hendi, enda er markaður með grá-
sleppuhrogn og kavíar mjög við-
kvæmur. Með þessum höfum við
haldið okkur innan þeirra marka
sem við settum okkur,“ segir Arth-
ur Bogason. bjb@mbl.is
Alþjóðlegt
þing grá-
sleppukarla
Arthur Bogason
Hvað átti að sameina margar
heilbrigðisstofnanir?
Fyrrverandi heilbrigðisráðherra
kynnti tillögur í janúar sl. sem gerðu
ráð fyrir fækkun heilbrigðisstofnana
á landsbyggðinni úr 22 í 6.
Hvað hyggst nýr
heilbrigðisráðherra gera?
Ögmundur Jónasson er að fara yf-
ir stöðu mála en hefur látið hafa eftir
sér að hann ætli að skoða fyrst þau
mál sem mest ósætti er um.
S&S
„Menn eru farnir að borga með
sér í þessu,“ segir Sævar Gests-
son á Ísafirði um lækkandi fisk-
verð „Það er ótti í sjómönnum út
af aukinni birgðasöfnun á fiski
hér heima og erlendis. Frysti-
geymslur eru að fyllast. Á sama
tíma er fiskiríið gott og tíðin hef-
ur verið frábær. Verðlækkunin
kemur verst niður á þeim sem
eru á leigumarkaðnum. Það er
líka ótti í brjósti þeirra sem
starfa kringum útgerðirnar,“
segir Sævar um ástandið.
Borga með sér