Morgunblaðið - 13.02.2009, Blaðsíða 17

Kaupþing fékk bætur frá Ekstra
Bladet vegna skrifanna.
DANSKA dagblaðið Ekstra Bladet
birti á haustmánuðum 2006 viða-
mikla úttekt á íslensku útrásinni.
Þar var Kaupþing ásamt dótt-
urfélögum bankans í Lúxemborg
og Bretlandi meðal annars tekið
sérstaklega fyrir. Í umfjöllun blaðs-
ins var því haldið fram að tekjur og
arður af fyrirtækjum í ýmsum lönd-
um væri fluttur til Lúxemborgar og
þaðan í þekkt skattaskjól á borð við
Bresku Jómfrúaeyjarnar. Þannig
væri viðskiptavinum Kaupþings
gert kleift að sniðganga lög og
reglur og á sama tíma væri nánast
ómögulegt fyrir yfirvöld í heima-
löndum fyrirtækjanna að gera sér
grein fyrir eignarhaldi félaganna.
Gerðu dómsátt í Bretlandi
Í febrúar 2008 gerði Ekstra Bladet
dómsátt í Bretlandi við Kaupþing
um að greiða bankanum 100 þús-
und pund, sem á þeim tíma voru um
þrettán milljónir króna, vegna um-
fjöllunarinnar auk málskostnaðar
og baðst afsökunar á henni. Dóm-
sáttin var gerð í Bretlandi þar sem
greinaflokkurinn hafði verið þýdd-
ur á ensku og birtur á netinu.
Bent Falbert, aðalritstjóri Ekstra
Bladet, sagði á þessum tíma að
blaðið hefði farið á hausinn vegna
málskostnaðar ef málið hefði farið
fyrir dóm. Í viðtali við Berlingske
Tidende sagði hann að blaðið hefði
talið sig vera að skrifa að „Kaup-
þingsmenn væru sniðugir og hefðu
fundið göt á lögunum en í Bretlandi
var þetta skilið þannig, að þeir
hefðu framið lögbrot“.
Úttekt á
Kaupþingi
'
(
)
*
+
,
-
.
/
'0
''
'(
')
'*
'+
',
'
(
)
*
+
,
-
.
/
'0
''
'(
 
2=D H D!   H    "38   " # 3 =9
"8   I
 2
= 7! 929
 H89
7 >8 929
7   =9
=!= JJ 1! =9
EJ 1= = 
3 2=! =9
4JJ @ H @! =9
K3#3 H  
 
H "  >

H
H ?88=  
!
4G
H3 "9 9 29 %9 9 19
!

 % H38
3!
=# L= H 1!
3!
4  7 # =3  1   1E
3!
  1M
3!
D  "9 9 1 G# N  M G G#
= 1!  9 9 9 G G! "8 1 TORTOLA-EYJA er ekki eina
þekkta skattaskjólið sem er heimili
félaga sem hafa fengið leyfi til að
starfa á Íslandi. Sextán félög skráð í
Panama fengu slíkt leyfi á árunum
2001 til 2007, en þorri þeirra var
skráður á árunum 2006 og 2007.
Landsbankinn og Kristján Gunnar
Valdimarsson, fyrrum forstöðumað-
ur skattasviðs bankans, eru skráðir
umsjónarmenn níu þessara félaga.
Kaupþing og Glitnir voru skráðir
umsjónaraðilar síns félagsins hvor og
Deloitte var skráð umsjónarmaður
eins þeirra. Þá voru tveir ein-
staklingar skráðir fyrrir þeim tveim-
ur félögum sem upp á vantar.
Félög frá bönkunum á Cayman
Alls voru tólf félög sem skráð eru
til heimilis á Cayman-eyjum með
leyfi til að stunda bankastarfsemi á
Íslandi.
Kaupþing var skráður umsjónar-
aðili sjö þeirra, Landsbankinn sá um
tvö og Glitnir eitt. Hin tvö félögin eru
í eigu íslensks einstaklings.
Panama og Cayman-eyjar
Fréttir 17VIÐSKIPTI | ATVINNULÍF
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 13. FEBRÚAR 2009
Gjaldskrárhækkun
Básaskersbryggju 900 Vestmannaeyjar
Sími 481 2800 Fax 481 2991 www.herjolfur.is
Þann 16. febrúar næstkomandi hækka fargjöld
Herjólfs til samræmis við ákvæði í rekstrar-
samningi Vegagerðarinnar og Eimskips.
Hækkunin nemur rúmum 12 prósentum.
Ítarlegri verðlisti liggur frammi í afgreiðslu
Herjólfs og eins má finna þessar
upplýsingar á www.herjolfur.is
FRÉTTASKÝRING
Eftir Þórð Snæ Júlíusson
thordur@mbl.is
FÉLÖG sem íslenskir aðilar, mest-
megnis viðskiptabankarnir, stofnuðu
á Tortola-eyjum eru mörg hundruð
talsins samkvæmt heimildum Morg-
unblaðsins. Flest þeirra eru hins
vegar stofnuð af dótturfélögum
bankanna erlendis, helst í Lúxem-
borg, og því eru upplýsingar um þau
ekki skráðar í Fyrirtækjaskrá á Ís-
landi.
Heimildir Morgunblaðsins herma
að langflest þessara félaga hafi verið
stofnuð í Kaupþingi í Lúxemborg.
Sagt var frá því í gær að 136 félög
sem skráð eru á Tortola-eyju fengu
leyfi til að stunda bankaviðskipti á
Íslandi á árunum 2000 til 2008.
Hófst fyrir meira en áratug
Stofnun félaganna hófst um miðj-
an tíunda áratuginn þegar íslensk
fjármálafyrirtæki fóru að bjóða
stórum viðskiptavinum sínum að láta
söluhagnað af hlutabréfaviðskiptum
renna inn í slík félög.
Á þeim tíma voru skattalög á Ís-
landi þess eðlis að greiddur var tíu
prósent skattur af slíkum söluhagn-
aði upp að 3,2 milljónum króna. Allur
annar hagnaður umfram þá upphæð
var skattlagður eins og hverjar aðr-
ar tekjur, sem á þeim tíma þýddi 45
prósent skatt.
Stofnuð frá Lúxemborg
Vegna þessa sáu margir stórir
fjárfestar sér hag í því að geyma
ávinning af hlutabréfasölu í hluta-
félögum sem voru skráð annarsstað-
ar en á Íslandi, meðal annars á Tor-
tola-eyju, og greiddu sér síðan arð úr
þessum félögum.
Í flestum tilfellum sáu dótturfélög
íslenskra banka í Lúxemborg um að
stofna þessi félög og heimildir Morg-
unblaðsins herma að Kaupþing hafi
haldið sérstakar kynningar fyrir við-
skiptavini sína þar sem þeim var
sýnt fram á hagræðið sem fékkst af
þessari aðferð. Þetta fyrirkomulag
var ekki talið ólögmætt en þeir aðilar
sem áttu þessi félög komu sér hjá því
að greiða skatta á Íslandi.
Lögum um skattlagningu fjár-
magnstekna var hins vegar breytt
um síðustu aldamót. Eftir lagabreyt-
inguna var allur söluhagnaður af
hlutabréfum skattlagður um tíu pró-
sent og íslenskt skattaumhverfi því
orðið afar samkeppnishæft.
Við lagabreytinguna hvarf það
skattahagræði sem hafði verið af því
að geyma eignir inni í þessum fé-
lögum.
Frá aldamótum hafa því þau fyrst
og síðast verið stofnuð til að fela
raunverulegt eignarhald í skjóli
mjög sterkrar bankaleyndar á
Bresku Jómfrúreyjunum eða til að
dylja tekjur eða eignir sem eitthvað
athugavert var við hvernig myndast
höfðu. Hundruð félaga hafa verið
stofnuð á aflandssvæðum eftir þessa
lagabreytingu.
Þurfa að sanna á sér deili
Líkt og kom fram í Morgun-
blaðinu í gær voru 136 félög sem
skráð eru á Tortola með leyfi til að
stunda bankaviðskipti á Íslandi.
Samkvæmt lögum um aðgerðir gegn
peningaþvætti sem tóku gildi 1. jan-
úar 2007 þurfa bankar og aðrir til-
kynningaskyldir aðilar að gera þá
kröfu til allra nýrra viðskiptamanna
að þeir sanni á sér deili.
Það þýðir að bankar þurfa að
sannreyna hver er raunverulegur
eigandi eða stjórnandi þess félags
sem hefur viðskipti við hann.
Frá 1. janúar 2007 hafa 40 félög
frá Tortola-eyju fengið leyfi til að
starfa á Íslandi. Kaupþing er skráð-
ur umsjónarmaður 30 þeirra.
Því ættu upplýsingar um raun-
verulega eigendur eða stjórnendur
þessara félaga samkvæmt lögunum
að liggja fyrir hjá viðkomandi bönk-
um.
Tortola-félögin eru mörg hundruð
 Einungis brot af þeim félögum sem íslenskir aðilar stofnuðu á Tortola-eyju er með starfsleyfi hér-
lendis  Bankarnir hafa stofnað mörg hundruð slík félög  Fyrst og fremst verið að fela eignarhald
Road Town Íslenskir aðilar hafa stofnað hundruð félaga sem eru skráð til heimilis í höfuðborg Tortola-eyju.
„EITT stærsta vandamálið í skattaframkvæmdinni er
þessi gífurlegi fjöldi félaga sem skráð eru á aflands-
svæðum. Þetta er í raun svipað og tjald á leiksviði.
Tjaldið er dregið fyrir og þú sérð ekki leikarana. Þú
sérð bara tjaldið og veist ekki hvað er að gerast á
bak við það,“ segir Skúli Eggert Þórðarson rík-
isskattstjóri.
Dulið eignarhald
Hann segir ekki liggja fyrir hverjir séu raunverulegir
eigendur þeirra félaga sem skráð eru á slíkum stöð-
um. „Það er að vísu hægt að rekja líkur á eigenda-
tengslum og sú vinna er í gangi innan embættis ríkisskattstjóra. Í því
felst að það er hægt að sjá viss auðkenni, en þau eru takmörkuð. Í
stjórnum margra þessara félaga situr fulltrúi banka erlendis, sem
stundum eru í eigu Íslendinga, og jafnvel eitt eða tvö félög annars
staðar frá.“
Skúli Eggert segir þrjár hugsanlegar skýringar vera á því að stofna
félag á aflandssvæðum. „Í fyrsta lagi getur það skýrst vegna einhverra
löglegra skattaráðstafana, það er ekkert hægt að útiloka þann mögu-
leika. Í öðru lagi er verið að fela eignarhald af einhverri ástæðu og í
þriðja lagi gætu menn verið að dylja tekjur eða eignir sem eitthvað at-
hugavert er við hvernig hafi myndast.“
Eins og tjald á leiksviði
Skúli Eggert
Þórðarson