Morgunblaðið - 05.03.2009, Blaðsíða 6

6 FréttirINNLENT
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 5. MARS 2009
FRÉTTASKÝRING
Eftir Gunnhildi Örnu Gunnarsdóttur
gag@mbl.is
VONIR standa til að á allra næstu
dögum takist samningar um upp-
gjör á skuldum og eignum Kaup-
þings og dótturfélagsins í Lúx-
emborg. Takist ekki að ganga frá
samningum við lánardrottna dótt-
urfélagsins og þessum samningi við
skilanefnd Kaupþings innan tveggja
vikna stefnir í gjaldþrot þess. Þetta
er mat fjármálaeftirlits Lúx-
emborgar (CSSF).
Bankinn hefur verið í hálfs árs
greiðslustöðvun sem rennur út
fyrstu vikuna í apríl.
Tvennt þarf til áður en hægt er
að selja bankann, samkvæmt fjár-
málaeftirlitinu. Annars vegar þarf
skilanefnd Kaupþings að skrifa
undir samninginn um uppgjörið en
starfsmaður eftirlitsins segir að
undirskrift hans hafi ítrekað frest-
ast. Segir hann að til dæmis hafi átt
að skrifa undir á föstudag en undir-
skrift var frestað til þriðjudags.
Fyrir hádegi í gær hafði hún heldur
ekki borist, en heimildir Morg-
unblaðsins herma að vinna við mál-
ið sé á lokastigi og pennar skila-
nefndarinnar fari væntanlega brátt
á loft. Hins vegar á svo í kjölfarið
eftir að bera endurskipulagða áætl-
un um rekstur bankans undir lán-
ardrottna, sem meira en helmingur
þeirra þarf að samþykkja svo salan
geti gengið í gegn. „Við erum að
renna út á tíma, sérstaklega þar
sem undirskrift samkomulagsins
við Kaupþing hefur frestast í fjöl-
mörg skipti.“
Skilanefndin stendur á gati
Steinar Þór Guðgeirsson, formað-
ur skilanefndar Kaupþings, kannast
ekki við að sala dótturfélagsins
strandi á skilanefndinni. Honum
hafi skilist sem nú væri rætt við
lánardrottna bankans.
„Þetta stjórnast af lánardrottn-
unum. Samþykki þeir ekki að lækka
skuldir sínar og lengja í þeim og
svo framvegis, þá fer bankinn í
gjaldþrot. Hann er þannig stadd-
ur.“
Enn hafi því ekki reynt á hvort
bankinn verði seldur og því ekki
komið að samþykki skilanefnd-
arinnar að hans mati. Aðrir mögu-
leikar séu í stöðunni eins og að
skipta honum upp eins og gert var
hér heima.
„Fyrst og fremst þarf að liggja
fyrir að kröfuhafarnir fallist á þessa
leið. Ég get ekki séð að það gerist á
undan því að ákvörðun verði tekin
hérna um hvort bankinn verði seld-
ur,“ segir hann.
Erfitt að skilja seinaganginn
Fjármálaeftirlitið ytra segir að
svo hafi virst sem skilanefndin hafi
ekkert út á sáttagerðina að setja.
Samt sem áður vanti undirskriftina.
Erfitt sé að skilja seinaganginn, því
þegar hafi dótturfélag bankans í
Svíþjóð verið selt finnskum banka.
Það veki spurningar um jafnræði
milli lánardrottna bankans.
„Við stöndum þó enn í þeirri trú
að sáttagerðin verði undirrituð.
Hún er grundvallaratriði þess að
hægt sé að halda ferlinu áfram.“
Eftirlitið í Lúxemborg hitti Gylfa
Magnússon viðskiptaráðherra í
heimsókn sinni til Íslands fyrir
hálfum mánuði. Fulltrúar þess
komu þá til Íslands til að fylgja
málinu eftir og komast að því hvar
hnífurinn stæði í kúnni. Eftirlitið
hafi ekki skilið betur en íslensk
stjórnvöld vilji sjá bankann seldan.
„VIÐ erum valkostur fyrir þá sem
eru orðnir þreyttir á sömu frös-
unum, sömu andlitunum, sömu
lausnunum og vilja gegnsætt rétt-
læti,“ sagði Herbert Sveinbjörnsson,
formaður Borgarahreyfingarinnar,
á kynningarfundi í Iðnó í gær.
Slembiúrtak á stjórnlagaþing
Hreyfingin vill að gripið verði til
neyðarráðstafana í þágu heimila og
fyrirtækja, t.d. með því að færa vísi-
tölu verðtryggingar handvirkt fram
fyrir hrun hagkerfisins, að lands-
menn semji sína eigin stjórnarskrá
og að fram fari rannsókn undir
stjórn óháðra erlendra sérfræðinga
á íslenska efnahagshruninu en með-
an á henni stæði yrðu eignir grun-
aðra auðmanna frystar. Fækka eigi
þingmönnum og kjördæmum á suð-
vesturhorninu og setja átta ára há-
markstíma á setu ráðherra í emb-
ætti. Þær lýðræðisumbætur sem
flokkurinn vill ná fram strax eru
persónukjör til Alþingis og að 5%
þröskuldurinn verði afnuminn, að
þjóðaratkvæðagreiðslur fari fram
um mál sem varði þjóðarhag og að
stjórnlagaþing fólksins verði sett í
haust en valið verði inn á það með
slembiúrtaki.
Borgarahreyfingin mun bjóða
fram í öllum kjördæmum en hún
verður lögð niður þegar fyrr-
greindum markmiðum hefur verið
náð eða þegar augljóst er að þeim
verður ekki náð. Spurður um afstöðu
til inngöngu í ESB sagði Herbert
æskilegt að fara í samningaviðræður
og í kjölfarið leggja málið í hendur
þjóðarinnar. ylfa@mbl.is
Vilja valdið aftur til þjóðarinnar
Morgunblaðið/Ómar
Stofnfundur Forráðamenn Borgarahreyfingarinnar kynna baráttumál sín.
 Borgarahreyfingin – þjóðin á þing kynnti stefnu sína í gær  Vill persónukjör
til Alþingis og að valið verði með slembiúrtaki inn á stjórnlagaþing í haust
OPINBER líberískur fjárfestingasjóður hefur áhuga á að kaupa dótt-
urfélag Kaupþings í Lúxemborg. Hann vill halda rekstri Kaupþings í Lúx-
emborg áfram sem sjálfstæðri einingu. Þetta kom fram í Morgunblaðinu 6.
febrúar og var fréttin byggð á bréfi Magnúsar Guðmundssonar, fyrrum
forstjóra Kaupþings í Lúxemborg, og Björns Jónssonar aðstoðarforstjóra
til viðskiptavina. Samkomulag var gert við fjárfestingasjóðinn með sam-
þykki stjórnvalda þar í landi.
Kaupþing í Lúxemborg var fyrsti erlendi bankinn í eigu Íslendinga.
Hann var stofnaður þar sem verðbréfafyrirtæki árið 1998. Í ársbyrjun var
bankanum veitt almennt bankaleyfi. Hann fór í greiðslustöðvun við fall
Kaupþings hér á landi í október.
Hver kaupir bankann í Lúx?
TRAUST almennings til stofnana
hefur almennt minnkað verulega frá
því í febrúar í fyrra samkvæmt nýrri
könnun Capacent. Af 12 stofnunum
sem spurt var um 11. til 25. febrúar
hefur traust aukist til tveggja, það
er til heilbrigðiskerfisins sem 71%
treystir og borgarstjórnar Reykja-
víkur sem 18% treysta vel. Traust til
Háskóla Íslands er mest, 80%.
Traust til lögreglunnar stendur nán-
ast í stað og mælist 79%.
Aðeins 13% bera traust til Alþing-
is sem er 29 prósentustiga lækkun
frá síðustu mælingu. Nú var í fyrsta
sinn spurt um traust til Fjármálaeft-
irlitsins og Seðlabankans. Aðeins
11% bera mikið traust til Seðlabank-
ans en 5% til Fjármálaeftirlitsins.
Bankar eru í neðsta sæti, aðeins 4%
treysta þeim vel. ingibjorg@mbl.is
Færri
treysta
stofnunum
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Formaður skilanefndar Kaupþings Steinar Þór Guðgeirsson og skilanefndin að störfum við uppgjör bankans.
Tvísýnt um sölu
Takist ekki að ganga frá samningum við skilanefnd Kaup-
þings og lánardrottna fer dótturfélagið í Lúxemborg í þrot
Eftir Önund Pál Ragnarsson
onundur@mbl.is
LÚÐVÍK Bergvinsson, þingflokks-
formaður Samfylkingar, flutti frum-
varp um breytingar á kosningalög-
um á þingi í gær. Efni frumvarpsins
er að veita stjórnmálaflokkum heim-
ild til að viðhafa persónukjör í kom-
andi alþingiskosningum. Frumvarp-
ið er stutt af öllum flokkum nema
Sjálfstæðisflokknum.
Geir H. Haarde gagnrýndi frum-
varpið og meðferð þess við um-
ræðuna í gær. Geir vísaði í tilmæli
Öryggis- og samvinnustofnunar
Evrópu (ÖSE) um lýðræðislegar
kosningar. „Ætla menn að hafa
þessar ráðleggingar algerlega að
engu?“ spurði Geir og sagði Lúðvík
ekkert þekkja tilmælin og engan
áhuga hafa á þeim. Auk þess hefði í
raun ekki verið samráð um málið,
enda ekki óskað eftir gagntillögum,
heldur mönnum aðeins sýnt frum-
varpið.
Sagði Geir að m.a. ÖSE teldi ekki
eiga að breyta kosningalögum síð-
asta árið fyrir kosningar.
Bara heimild fyrir flokkana
Lúðvík sagði breytinguna hins
vegar ekki stóra. Einungis væri ver-
ið að gefa flokkum möguleika á því
að leyfa kjósendum að raða fram-
bjóðendum á lista þegar þeir kjósa,
líkt og í prófkjörum. Ekki væri í
frumvarpinu neitt sem truflaði starf
þeirra flokka sem væru búnir að
ákveða hvernig þeir ætluðu að stilla
upp sínum listum.
Geir var í raun ekki bara að vísa til
ÖSE. Regluna um ársfyrirvara er að
finna í samþykktum Feneyjanefndar
Evrópuráðsins frá árinu 2002, en
ekki hjá ÖSE. Þetta leiðrétti Geir
sjálfur þegar umræðunni var fram
haldið í gærkvöldi.
Fótum troðnar kosningar?
Feneyjanefndin segir slæmt að
breyta kosningalögum oft eða rétt
fyrir kosningar. Jafnvel þótt mis-
notkun sé ekki höfð í hyggju, muni
breytingarnar virðast þjóna skamm-
tímahagsmunum stjórnmálaflokka.
ÖSE mælir hins vegar almennt
gegn breytingum skömmu fyrir
kosningar, sérstaklega ef „geta kjós-
enda, stjórnmálaflokka eða fram-
bjóðenda til að sinna hlutverkum
sínum í kosningunum gæti verið fót-
um troðin,“ eins og þar segir. Und-
antekning er veitt frá þessari reglu
þegar alvarlegir annmarkar hafa
leitt í ljós galla á löggjöfinni og al-
mennt pólitísk og opinber samstaða
er um að henni þurfi að breyta.
Þá er bara spurningin hvort slík
skilyrði séu fyrir hendi.
Alltof stutt í
kosningarnar
Lúðvík
Bergvinsson
Geir H.
Haarde
Bara heimild – truflar ekki áform flokka
ÁRNI Þór Sigurðsson, þingmaður
Vinstri grænna, sagði í framhalds-
umræðum í gærkvöldi um breytt
kosningalög að kröfur væru uppi um
kerfisbreytingar og opnari stjórn-
sýslu. Óhjákvæmilegt væri að taka
ekki tillit til þess.
Geir H. Haarde sagði Sjálfstæð-
isflokkinn ekki á móti því að opna
möguleika á persónukjöri. Til slíkra
breytinga þyrfti þó meiri undirbún-
ing og umræður í þjóðfélaginu.
Lagði Geir til að ef stíga ætti þetta
skref yrði gerð tilraun til þess í
næstu sveitarstjórnarkosningum.
Sagði Geir það ekki boðlegt að
leggja frumvarpið fram þegar flokk-
arnir væru komnir af stað í und-
irbúningi í forvali og prófkjörum.
Siv Friðleifsdóttir, þingmaður
Framsóknarflokksins, benti á að ef
málið færi ekki í gegn nú ætti stjórn-
lagaþing að koma með tillögur í því.
Þar væru aðilar ekki uppteknir af
eigin stöðu, eins og þingmenn væru í
raun. Sagði hún þess vegna stjórn-
lagaþing kjörinn vettvang til þess að
skera úr um málið. ingibjorg@mbl.is
Kröfur um opnari
stjórnsýslu og kerfi
Rætt um kosningalög fram á kvöld