Morgunblaðið - 05.03.2009, Blaðsíða 14

14 FréttirINNLENT
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 5. MARS 2009
FRAMGANGUR
byggingar nýs
hátæknisjúkra-
húss er nú í
höndum stjórnar
Landspítala-
Háskólasjúkra-
húss. „Hún
hyggst leggja
fram hugmyndir
að tveimur val-
kostum fyrir lok
marsmánaðar. Það er verið að
kanna hvort hægt er að ná sömu
markmiðum og áður var lagt upp
með, en á hagkvæmari og ódýrari
hátt,“ segir Ögmundur Jónasson
heilbrigðisráðherra.
Hann segir að ekki sé verið að
skoða hvort fresta eigi bygging-
unni í heild sinni, eins og þings-
ályktunartillaga þriggja þing-
manna Sjálfstæðisflokks gerir ráð
fyrir. „Hver svo sem niðurstaðan
verður í þessari könnun, þá ræðst
okkar ákvörðun af henni,“ segir
Ögmundur þó. Ljóst sé að umgjörð
þurfi samt sem áður utan um þá
starfsemi sem eigi að vera í nýja
sjúkrahúsinu. onundur@mbl.is
Stjórn LSH
mun ákveða
Tillaga í lok mars um
hátæknisjúkrahúsið
Ögmundur
Jónasson
NEFND sérfróðra manna verður
falið að móta tillögur sem styrkja
stöðu minni hluthafa í hlutafé-
lögum, ef þingsályktunartillaga
Einars Kr. Guðfinnssonar, þing-
manns Sjálfstæðisflokks, nær fram
að ganga. Í greinargerð segir að
Alþingi hafi alls ekki gengið nægi-
lega langt í vernd minni hluthafa á
undanförnum árum.
Nefnt er sem dæmi að í banka-
hruninu hafi hópur ellefu þúsund
Íslendinga, 65 ára og eldri, tapað
um 30 milljörðum króna, eða um
þremur milljónum hver að með-
altali, á sama tíma og fregnir berist
af gífurlegri áhættutöku og lánveit-
ingum til stórra hluthafa. „Mik-
ilvægt er að nú verði sérstaklega
hugað að þessum málum og þess
freistað að læra af þeirri bitru
reynslu sem við höfum orðið fyrir,“
segir þar. onundur@mbl.is
Staða þeirra
smáu styrkt
FRÉTTASKÝRING
Eftir Rúnar Pálmason
runarp@mbl.is
ÖFLUGASTA þyrla Landhelgis-
gæslunnar hefur verið óflughæf í
tvo mánuði vegna viðhalds og ekki
er líklegt að hún komist aftur í
gagnið fyrr en í lok mars eða byrjun
apríl. Gæslan ræður yfir tveimur
þyrlum til viðbótar en önnur þeirra
hefur bilað nokkrum sinnum á þessu
tímabili og á fimm daga tímabili um
miðjan janúar var aðeins ein björg-
unarþyrla flughæf.
Reglubundið viðhald á TF-LÍF
hófst í byrjun janúar. Um er að
ræða svonefnda 500 tíma skoðun
sem er afar umfangsmikil og fer að
jafnaði fram annað til þriðja hvert
ár.
Vildu þrjár langdrægar þyrlur
Í skýrslu starfshóps dóms-
málaráðherra um þyrlumál, sem
skipaður var eftir að ljóst varð að
varnarliðið ætlaði af landi brott í
október 2006, segir að fjórar þyrlur
séu nauðsynlegar til að tryggja lág-
marksviðbúnað, þar af þrjár lang-
drægar þyrlur til að tryggja megi að
ávallt séu tvær flughæfar. Ástæðan
er einkum sú að ef eitthvað bjátar á
hjá einni þyrlunni, t.d. þegar hún er
í björgunarflugi langt á hafi úti, sé
önnur tiltæk til að koma áhöfn þyrl-
unnar til bjargar og til að sinna öðr-
um björgunarstörfum.
Gæslan ræður nú yfir þremur
þyrlum. TF-LÍF er sú eina sem er í
eigu Gæslunnar en hinar tvær, TF-
GNÁ og TF-EIR, eru leigðar af er-
lendum fyrirtækjum. Samkvæmt
upplýsingum frá Gæslunni hefur
TF-EIR verið óflughæf í 11 daga
frá áramótum en TF-GNÁ tvisvar
verið óflughæf hluta úr degi. TF-
LÍF hefur verið úr leik nánast allt
þetta ár, eins og fyrr segir.
Þá verður að hafa í huga að að-
eins önnur þeirra þyrlna sem nú eru
flughæfar er langdræg, þ.e. TF-
GNÁ. Hin, TF-EIR, getur ekki far-
ið í björgunarflug lengra en 150 sjó-
mílur frá landi. Ef TF-GNÁ hlekkt-
ist á meira en 150 sjómílur frá landi
gæti TF-EIR því ekki bjargað
áhöfn TF-GNÁ, gerðist þess þörf.
Aðstæður skoðaðar
Georg Kr. Lárusson, forstjóri
Landhelgisgæslunnar, segir að það
þýði þó ekki að Gæslan muni ekki
fara í lengra björgunarflug en sem
nemur flugdrægni TF-EIR, þ.e. 150
sjómílur. „Ég get ekki fullyrt hvort
við myndum fara eða ekki. Það
verður að skoða veður og aðrar að-
stæður í hverjum leiðangri,“ segir
Georg. Ákvörðunin sé ávallt í hönd-
um flugstjóra. Meðal þess sem yrði
skoðað er hvort þyrlan gæti haft ör-
yggi af dönskum eða norskum varð-
skipum sem oft séu í grennd við
landið og séu að öllu jöfnu með
þyrlu um borð, hvort önnur skip
væru í grennd o.s.frv. „En ég get
ekkert þrætt fyrir að þetta þýðir
skerta björgunargetu og skerta
þjónustu með einhverjum hætti,“
segir Georg.
Samkvæmt upplýsingum frá
Landhelgisgæslunni hefur danska
varðskipið Hvidbjörnen verið stað-
sett innan leitar- og björg-
unarsvæðis Íslands í 61 af 63 dögum
sem liðnir eru af árinu og varðskipið
Ejnar Mikkelsen í níu daga. Hafa
verður í huga að leitar- og björg-
unarsvæðið er mun stærra en ís-
lenska fiskveiðilögsagan.
Aðspurður segir Georg að ástæð-
an fyrir því að Gæslan hafi nú þrjár
þyrlur en ekki fjórar sé þríþætt. Í
fyrsta lagi sé skortur á björg-
unarþyrlum í heiminum. Í öðru lagi
búi Gæslan við takmörkuð fjárráð. Í
þriðja lagi sé verið að bjóða út
þyrlukaup í samvinnu við Norð-
menn og það hefði þótt óskyn-
samlegt að ráðast í skuldbindingar
til margra ára á meðan það ferli sé í
gangi. Á hinn bóginn sé auðvitað
ljóst að hefði Gæslan verulega hærri
fjármuni mætti útvega fleiri björg-
unarþyrlur. En þá þyrfti jafnframt
að afturkalla uppsagnir á þyrlu-
flugmönnum.
Morgunblaðið/Ómar
Vængbrotin Við skoðun á TF-LÍF kom í ljós að skipta þarf um væng í stéli. Vængurinn er væntanlegur í lok mars og þá ætti skoðun fljótlega að ljúka.
Treysta á eina þyrlu
 Ein af þremur þyrlum Gæslunnar hefur verið ónothæf frá byrjun janúar
 Önnur þyrla hefur bilað nokkrum sinnum á þessu tímabili  Skert björgunargeta
Í HNOTSKURN
» Nýlega var þremur þyrlu-flugmönnum sagt upp
störfum. Þegar uppsagnirnar
taka gildi fækkar þyrluáhöfn-
um úr sex í fimm. Þar með er
ljóst að ekki verður tvöföld
þyrluvakt allan sólarhringinn.
» Varnarliðið á Keflavík-urflugvelli átti 2-5 lang-
drægar björgunarþyrlur.
TF-EIR er frönsk af gerðinni Ae-
ropspatial Dauphin. Í áhöfn eru
fimm og hún getur tekið átta far-
þega. Hámarks flugdrægni er 400
sjómílur og hámarks flugþol er 3:15
klukkustundir. TF-EIR getur tekið
eina sjúkraböru. Þyrlan var leigð
eftir að TF-SIF sem var svipuð að
gerð eyðilagðist við að fara í sjóinn.
Sérbúnaður: Eldsneytistæmingu á
flugi. Fjögurra ása sjálfstýring. Ut-
análiggjandi flotholt.
400 sjómílur
TF-GNA er frönsk af gerðinni Ae-
rospatiale Super Puma. Fimm eru í
áhöfn og hún getur tekið 20 far-
þega. Hámarks flugdrægni er 570
sjómílur og hámarks flugþol er 4:45
klukkustundir. TF-GNA getur tekið
2-3 sjúkrabörur.
Sérbúnaður: Afísingarbúnaður.
Fjögurra ása sjálfstýring sem auð-
veldar flug við erfiðar aðstæður.
Tvöfalt björgunarspil, hitamynda-
vél, leitarljós, vörukrókur o.fl.
570 sjómílur
TF-LÍF er frönsk af gerðinni Ae-
rospatiale Super Puma. Fimm eru í
áhöfn og hún tekur 20 farþega. Há-
marks flugdrægni er 625 sjómílur
og hámarks flugþol er fimm klukku-
stundir. TF-LÍF getur getið 6-9
sjúkrabörur.
Sérútbúnaður: Afísingarbúnaður.
Fjögurra ása sjálfstýring sem auð-
veldar flugið við erfiðar aðstæður.
Tvöfalt björgunarspil, hitamynda-
vél, leitarljós, vörukrókur o.fl.
625 sjómílur
ÁRMANN Kr. Ólafsson, þingmaður
Sjálfstæðisflokks, vill breyta lögum
um fjárreiður ríkisins. Samkvæmt
nýju frumvarpi hans verða
greiðslur úr ríkissjóði, án lögfestr-
ar heimildar, einungis heimilaðar
ef brýn nauðsyn krefur og ef sam-
þykki löggjafans kemur til. Líka að
fjárlaganefnd fái virkara hlutverk
við framkvæmd laganna, svo sem
að hún fái til sín allar beiðnir um
greiðslur sem ekki er þegar heim-
ild fyrir. Nefndin fái vald til að sam-
þykkja eða hafna þessum beiðnum.
Meðflutningsmenn Ármanns eru
sex samflokksmenn hans og Ellert
B. Schram, þingmaður Samfylking-
arinnar. onundur@mbl.is
Völd til fjár-
laganefndar
MEIRA FYRIR NÁMSMENN! Landsbankinn veitir Námufélögum námsstyrki í tuttugasta sinn. Nánari upplýsingar og