Morgunblaðið - 25.04.2009, Blaðsíða 46

46 UmræðanKOSNINGAR 2009
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 25. APRÍL 2009
HVERNIG stendur á
því að frambjóðendur
stjórnmálaflokkanna
fara enn ríðandi um hér-
uð ýmist lofandi því að
afnema kvótakerfið eða
sníða af því agnúa?
Þessi hringferð flokk-
anna hefur staðið yfir
allt frá því kvótakerfið
var sett á en þó sér-
staklega eftir að leyfilegt varð að
framselja veiðiheimildir árið 1990
undir því yfirskini að það skapaði
svo óskaplega mikið hagræði.
Óánægjan með kvótakerfið er við-
varandi og vonbrigðin með árang-
urinn af því staðreynd. Hvernig má
það vera að kerfi sem almennt var
álitið óréttlátt og skila litlum árangri
náði að festa sig svo kirfilega í sessi
á Íslandi?
Svar Borgarahreyfingarinnar
Sjálfsagt má útskýra lífsseigju
kvótakerfisins með þeim gríðarlegu
hagsmunum sem við það eru bundn-
ir. Hitt er alveg víst að svo óvinsælt
og ósanngjarnt kerfi hefði aldrei
komist á – hvað þá náð að festa sig í
sessi – ef almenningur út um byggð-
ir landsins hefði haft meira um brýn-
ustu hagsmunamál sín að segja. Til
dæmis ef almenningur
hefði haft meira um það að
segja hvaða fulltrúar hans
völdust á Alþingi. Til
dæmis ef tiltekið hlutfall
almennings hefði getað
knúið fram þjóð-
aratkvæðagreiðslu um ein-
stök mál. Það er að þeim
grunni sem Borgarahreyf-
ingin vill hyggja með kröf-
um sínum um persónukjör,
stjórnlagaþing og þjóð-
aratkvæðagreiðslu. Það
eru mjúku málin sem hin svokölluðu
hörðu mál velta á þegar allt kemur
til alls.
Ríkisstjórn Samfylkingar og
Vinstri grænna sveik loforð sitt um
persónukjör eins og að drekka vatn.
Borgarahreyfingunni er hins vegar
dauðans alvara með lýðræðiskröfum
sínum. Borgarahreyfingin vinnur að
því að almenningur geti borið hönd
fyrir höfuð sér og varið hagsmuni
sína. Ef rétt reynist að kvótinn sé að
meira eða minna leyti kominn aftur í
hendur ríkisins, þá er það brýnna en
nokkru sinni.
Viltu eina hringferð enn með
gömlu flokkunum? Breyttu heldur
til 25. apríl. Settu X við O.
Mjúku málin
og hörðu málin
Eftir Lilju
Skaftadóttur
Lilja Skaftadóttir
Höfundur er framkvæmdastjóri og
frambjóðandi Borgarahreyfing-
arinnar í Norðvesturkjördæmi.
EF SÚREFNISSKORTUR verður í flug-
vél eiga fullorðnir að setja súrefnisgrímurnar
á sig áður en þeir aðstoða börnin. Flestir
skilja það. Heimili og fyrirtæki á Íslandi eru
að verða „súrefnislaus“. Til að bjarga heim-
ilunum þarf að bjarga fyrirtækjunum. Fyr-
irvinnur heimilanna þurfa atvinnu til að
brauðfæða fjölskyldurnar. Fyrstu þrjá mán-
uði þessa árs fóru 347 fyrirtæki á Íslandi í
greiðsluþrot. Lánstraust telur að tíu sinnum
fleiri fyrirtæki fari eins á næstu 12 mán-
uðum.
Nýju bankarnir tóku við viðskiptum, sem
snúa að einstaklingum auk viðskipta við ákveðin fyr-
irtæki, sér í lagi rekstrarfélög sem hafa rekstrargrunn.
Eftir situr í gömlu bönkunum m.a. viðskipti við stóru
eignarhaldsfélögin. Kröfuhafar gömlu bankanna munu
þurfa að afskrifa stóran hluta skuldanna. Því munu eign-
ir flytjast með miklum afslætti úr gömlu bönkunum yfir í
þá nýju – að meðaltali líklega í kringum 50%.
Til að bregðast við vandanum leggur Fram-
sóknarflokkurinn til að hluti afskriftanna skili
sér beint til fyrirtækjanna með 20% leiðrétt-
ingu skulda. Þannig er fyrirtækjunum að
hluta bættur skaðinn vegna efnahagshruns-
ins. Leiðréttingin gerir fleiri fyrirtækjum
kleift að halda áfram starfsemi og ráða til sín
starfsfólk. Leiðréttingin nær eingöngu til
þeirra fyrirtækja sem eru í viðskiptum við
nýju bankana. Þannig minnkar atvinnuleysi
og hjól atvinnulífsins fara að snúast betur.
Tekjustofnar ríkisins aukast í kjölfarið.
Þessi lausn bjargar eflaust ekki öllum fyr-
irtækjum en hún kæmi mörgum þeirra á rétt-
an kjöl. Ef ekki verður brugðist við er stóraukið efna-
hagshrun framundan. Getur verið að einhver vilji í raun
fjöldagjaldþrot fyrirtækja?
Eftir Guðrúnu Valdimarsdóttur
Guðrún
Valdimarsdóttir
Höfundur er hagfræðingur og skipar 3. sæti á lista
Framsóknar í Reykjavík suður.
Viljum við fjölda-
gjaldþrot fyrirtækja?
ÞEGAR meðvirkni og aðrir andlegir fjöl-
skyldusjúkdómar eiga í hlut er lykilspurning:
Hversu langt ætlar fórnarlamb að láta teyma
sig? Hversu grár má leikurinn verða áður en
við tökum í taumana?
Sama spurningin er uppi gagnvart íslenskri
þjóð sem gengur að kjörborðinu nú eftir
nokkrar vikur. Er það vilji þjóðarinnar að
vera áfram undir þeim vendi sem hefur komið
heimilunum, fjárhag ríkisins og orðspori okk-
ar á alþjóðlegum vettvangi á kaldan klaka.
Hafa fjórflokkarnir nú reynst okkur svo vel?
Stóru flokkarnir þrír hafa nú haldið lands-
fundi sína. Aðeins einn þessara flokka kom með framtíð-
arsýn sem er að Ísland gangi í ESB. Sjálfstæðisflokkur
og Vinstri græn halda spilunum að sér og kunna engin
ráð en eru tilbúnir til að taka þátt í kosningaleik Sam-
fylkingarinnar um ESB aðild. Já og Framsókn hefur
svipaða stefnu og Samfylkingin.
Hluti þjóðarinnar vill nú beygja sig undir vönd gömlu
flokkanna. Og flokkarnir vilja leggjast undir ok ESB,
sem er sú stofnun sem sýndi íslenskum
stjórnmálamönnum og landinu fullan fjand-
skap í Icesave-málinu á liðnum vetri. Bón
okkar um að fá að vísa málinu til hlutlausra
dómstóla var einfaldlega hafnað.
ESB gekk hér að íslensku flokkunum með
sama valdhroka, spillingu og yfirgangi og ís-
lensku flokkarnir vilja sýna íslenskum kjós-
endum. Í skjóli flokkanna störfuðu bankarnir,
hver með sinn flokk að bakhjarli og nú eftir að
þeim var breytt starfa enn lífeyrissjóðir sem
uppvísir eru að því að leika með ellilífeyri
okkar og komandi kynslóða eins og spilapen-
inga.
Við þurfum nýja framtíðarsýn, við viljum
ekki láta koma fram við okkur með hroka og yfirgangi.
Atkvæðum sem greidd eru hinum úrræðalausu gömlu
flokkum, er kastað á glæ. Nú reynir á það hvort hluti
þjóðarinnar verður tilbúinn til að greiða nýrri hugsun,
nýjum leiðum og íslenskri reisn atkvæði sitt.
Eftir Kristbjörgu Steinunni Gísladóttur
Kristbjörg Steinunn
Gísladóttir
Höfundur er fjölskylduráðgjafi og starfar með hreyfingu
L-lista fullveldissinna.
Meðvirkni í mannlífinu
ÞAÐ er undarlegt að
hlusta á fullorðið fólk
tala alltaf um flokkinn.
Flokkurinn þetta,
flokkurinn hitt. Það er
líkt þetta fyrirbæri sé í
huga fólks orðið nátt-
úrulögmál.
„Flokkurinn“ gerir
ekki mistök. Það er
fólkið í flokknum sem
gerir þau. Það er ekki
flokkurinn sem bullar, það er fólk-
ið í flokknum sem bullar. Við fólk-
ið virðumst eiga betra með að
taka ekki ábyrgð ef við
getum kennt einhverju
um. T.d. „flokknum“. En
það þarf fólk til þess að
geta kallast flokkur, er
það ekki?
Eins virðist þetta vera
með fleiri hluti. Verð-
trygging er t.d. búin til
af mönnum fyrir menn
svo menn geti grætt eða
tapað – en samt er ekki
hægt að breyta neinu.
Jafnvel þótt sýnt þyki að
stór hluti landsmanna
þjáist hreinlega vegna verðtrygg-
ingarinnar. Ég skil þetta ekki al-
veg – enda hefur lífið kennt mér
að þegar ég hef gert mistök þá
leiðrétti ég þau ef nokkur er kost-
ur eða biðst afsökunar og reyni að
læra af þeim. Ég hef ekki haft
flokk til að kenna um.
Og jafnvel þótt flokkurinn hafi
keyrt þetta land nánast til fjand-
ans þá segir fólkið í flokknum að
ef eigi að takast að rétta úr kútn-
um þá sé flokkurinn sá eini sem
geti það.
En flokkur er bara verkfæri.
Fólkið er það ekki. Fólkið hefur
hugsun, það hefur vald, það hefur
sál. Sumir sjá að þetta getur ekki
gengið svona áfram en aðrir vilja
halda sig við að geta kennt flokkn-
um um. Enn aðrir skilja bara
hreint ekkert í þessu og vilja helst
stinga hausnum í sandinn og koma
ekki upp fyrr en allt er yfirstaðið.
Nei, gott fólk, við skulum ekki
stinga höfðinu í sandinn. Við skul-
um taka okkur það vald sem okk-
ur er gefið. Valdið til að hafa sjálf-
stæða skoðun, valdið til að breyta,
valdið sem gerir okkur kleift að
berjast fyrir hugsjónum okkar.
Valdið er okkar réttur til þess að
taka ákvarðanir og ábyrgð, til
þess að hjálpa hvert öðru. Valdið
er sjálfstæð hugsun.
Við skulum taka ábyrgð á lífi
okkar. Setjum okkur í fyrsta sæti,
ekki verðtryggingu, ekki flokka,
ekki banka. Valdið er ykkar. Höf-
um fólk í fyrirrúmi – kjósum XO.
Valdið er sjálfstæð hugsun
Eftir Gunnar
Sigurðsson
Gunnar
Sigurðsson
Höfundur skipar efsta sæti Borg-
arahreyfingarinnar í NV-kjördæmi.
MEGINÞORRI heim-
ila skuldar annaðhvort
verðtryggð lán eða lán í
erlendum myntum. Við
hrun bankanna í október
2008 varð forsendu-
brestur. Verðbólga hef-
ur um langt skeið verið
yfir verðbólgumarkmiði
Seðlabankans en fáir
bjuggust við því að verð-
bólga á síðasta ári ætti eftir að verða
nærri 20%. Jafnframt áttu fáir von á
því að krónan myndi veikjast um
helming. Framsóknarflokkurinn hef-
ur lagt fram heildstæða laus á efna-
hagsvandanum.
Sú tillaga Framsóknarflokksins
sem hefur fengið mesta athygli er að
höfuðstóll húsnæðislána verði leið-
réttur um 20%. Með því móti er kom-
ið til móts við fjölskyldurnar í land-
inu og þeim bætt það tjón sem þegar
hefur orðið og jafnframt lagður
grunnur að endurreisn efnahags-
kerfisins. Leiðréttingin mun gera
fleirum kleift að halda heimilum sín-
um ásamt því sem komið er í veg fyr-
ir hrun fasteignamarkaðarins og
fleiri munu hafa borð fyrir báru.
Margir hafa velt vöngum yfir því
hvernig hægt sé að afskrifa 20% af
höfuðstól fasteignalána. Það er stað-
reynd að fasteignalánin
eru flutt úr gömlu bönk-
unum með miklum af-
slætti. Það er mikið rétt-
lætismál að afslátturinn
renni að hluta til beint til
skuldaranna. Íslenska ríkið
mun ekki þurfa að taka á
sig kostnað vegna þess
enda eru það kröfuhafar
gömlu bankanna sem þeg-
ar hafa afskrifað þessar
skuldir og bera kostnaðinn.
Helsti kosturinn við leið-
réttinguna er sá að hún er einföld í
framkvæmd. Svokölluð greiðsluað-
lögun kemur þeim vel sem 20% leið-
réttingin hjálpar ekki þannig að sam-
an virka þessar lausnir mjög vel.
Greiðsluaðlögun gerir hins vegar
ekki mikið gagn ein og sér. Hún hef-
ur innbyggða neikvæða hvata fyrir
fólk til þess að standa ekki í skilum.
Þannig gæti það komið vel út fyrir
fólk að standa ekki í skilum og at-
huga hve mikið hægt er að fá af-
skrifað. Greiðsluaðlögun er mjög
tímafrek aðgerð og hentar af þeim
sökum ekki til að taka á öllum þeim
fjölda tilfella sem fyrirséð er að muni
koma upp.
Kjósum um lausnir fyrir okkur öll.
Leiðréttum stöðu
heimilanna
Eftir Ástu Rut
Jónasdóttur
Ásta Rut Jónsdóttir
Höfundur skipar 2. sæti á lista
Framsóknarflokksins í Reykjavík
norður.
HVERS vegna ættum við að kjósa Vinstri
græn í alþingiskosningunum 25. apríl? Mig
langar í fáeinum orðum að nefna nokkur at-
riði sem sýna hve rökréttur kostur það er:
 Vinstri græn hafna með öllu þeim
stjórnarháttum sem Sjálfstæðisflokkurinn
og Framsóknarflokkurinn hafa viðhaft síð-
ustu áratugi, stjórnarháttum sem nú hafa
leitt af sér ómældar hremmingar fyrir þjóð-
ina.
 Vinstri græn leggja áherslu á að
byggja upp nýtt og réttlátt samfélag á Ís-
landi þar sem byggt er á kröftugri byggð, tryggri at-
vinnu með fjölbreyttum stoðum, velferð fyrir alla og
ábyrgri efnahagsstefnu.
 Vinstri græn vilja réttlátt fiskveiðistjórn-
unarkerfi þar sem auðlindir hafsins eru nýttar í þágu
þjóðarinnar allrar.
 Vinstri græn vilja tryggja öllum landsmönnum
aðgengi að fjölbreyttri menntun án tillits til efnahags
og búsetu. Vinstri græn vilja standa vörð um velferð-
arkerfið og hafna öllum hugmyndum um einkavæð-
ingu þess.
 Vinstri græn vilja að skattkerfið
verði sanngjarnt og notað til að jafna
tekjur fólks. Herða þarf aðgerðir til að
komast hjá stórfelldum skattsvikum og
undanskotum eins og viðgengist hafa í
langri stjórnartíð Sjálfstæðisflokks og
Framsóknarflokks.
 Vinstri græn eru friðarsinnar og
hafna allri hernaðartengdri starfsemi.
 Vinstri græn vilja afnema sérkjör og
ofurlaun og útrýma kynbundnum launa-
mun.Við skulum öll vera minnug þess að
undir stjórn Sjálfstæðisflokks og Fram-
sóknarflokks undanfarna áratugi hefur
íslenskt samfélag skaðast alvarlega. Þá flokka meg-
um við því ekki aftur kjósa til valda. Því er mjög
mikilvægt að í kosningunum 25. apríl fáist hreinar
línur um vilja okkar allra til breytinga á samfélaginu.
Þar er Vinstrihreyfingin – grænt framboð skýr kost-
ur og er tilbúin og fús til að vinna að þeim mörgu og
erfiðu verkefnum sem framundan eru til að skapa
nýtt og betra Ísland.
Nú þurfa að fást hreinar línur
Eftir Ragnar Óskarsson
Ragnar Óskarsson
Höfundur er í 18. sæti VG í Suðurkjördæmi.
Sími 551 3010
@mbl.is