Morgunblaðið - 09.08.2009, Síða 26
Mildur vímug
kaldrifjaður
Eftir Freystein Jóhannsson | freysteinn@mbl.is
Til umræðu hefur komið hvort lögleiða eigi kannabis eða ekki. Ýmsir hafa mælt með lögleiðingu á þeim forsendum að kannabis sé mildur vímugjafi og lítt
ávanabindandi meðan aðrir telja efnið svo hættulegt að helzt sé að lýsa því sem kaldrifjuðum morðingja; það sé einfært um að leggja líf fólks í rúst og lang-
varandi neyzla þess leiði oft til neyzlu annarra og harðari efna. Stofnaður hefur verið hópurinn Lögleiðum kannabis og skattleggjum neysluna og hefur hann
vefsvæði; Kannabis Net, þar sem eru greinar og umræður um málið. Þeir sem vinna að meðferð fíkniefnasjúklinga eru alfarið á móti lögleiðingu kannabis
eins og hér kemur fram í máli starfsmanna Samhjálpar og Vogs og í samtali við ungan pilt sem lenti í ógöngum vegna kannabisneyzlu.
26 Kannabis
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 9. ÁGÚST 2009
Kannabis yfirtekur líf neytand-ans. Hann fórnar fjölskyldusinni, fórnar vinum sínum,
fórnar öllu og gerist jafnvel opinber
talsmaður þess að lögleiða kannabis.
Allt líf neytandans fer að snúast um
hluti tengda kannabis. Líkami hans
byggir fljótt upp þol gagnvart efninu,
hann þarf meira og meira kannabis í
hvert skipti, og að lokum kemst hann í
litla sem enga vímu og það kallar
stundum á neyzlu sterkari efna. En
það þarf ekki endilega sterkari efni til,
kannabis er alveg einfært um að rústa
einstaklingnum og eyðileggja líf hans.
Þess vegna er ekkert 100% öruggt
gegn þessu nema það að prufa aldrei í
fyrsta skiptið.
Mér finnst það alveg út í hött að lög-
leiða kannabisefni, sem við vitum að
skemma ótal ungmenni og valda þeim
og þeirra nánustu endalausri sorg og
þjáningum. Með því myndu kannabis-
efni verða til muna aðgengilegri og
neyzla þeirra myndi aukast með
Kannabisneyzla stórskemmdi mig
og mitt líf og þó ég sé svo heppinn að
hafa verið óvirkur í bráðum 12 ár, þá er
ég ennþá að takast á við skemmdir í
miðtaugakerfinu. Ég var í hljómsveit-
inni Utangarðsmönnum, þetta var í
kringum 1980 þegar Ísbjarnarblúsinn
reis hvað hæst. Mér voru boðin kanna-
bisefni, en sagði nei í þrjá mánuði, ég
kallaði þau eiturlyf og þá sem notuðu
þau kallaði ég dópista. En svo lét ég
undan þrýstingnum og prófaði og eftir
það varð ekki aftur snúið. Strax við
fyrstu hasspípuna varð ég ástfanginn
af þessu efni. Nú þegar ég hef snúið við
blaðinu get ég með sanni lagt áherzlu á
að það eina sem dugar er að menn
prufi aldrei þessi efni.
Ég tók kannabisið framyfir fjöl-
skylduna, valdi það frekar en að ala
upp börnin mín og vera hjá konunni
sem ég elskaði. Og svo kom að því að
líkaminn hafði myndað þol gagnvart
kannabis og þá prufaði ég sterkari efni,
fór út í amfetamín og kókaín, en ein-
hverra hluta vegna hentuðu þau efni
mér ekki svo ég hélt mig við kannabisið
og áfengið. Til allrar hamingju rann
upp sá dagur að ég sá að kannabis-
efnin höfðu ekki gefið mér neitt, en
rænt mig öllu og mér tókst að snúa
við blaðinu.“
Íslenzka grasið ótrúlega sterkt
„Það eru mistök sem allir gera að
tala stöðugt um hass, en það er bara
eitt af kannabisefnunum. Ég held að
þetta hasstal stafi af því að í gamla
daga var hassið allsráðandi, en nú er
líka maríjúana í umferð og íslenzka
grasið (maríjúana) er framleitt í full-
komnum verksmiðjum og er orðið
ótrúlega vímuefnasterkt. Þrátt fyrir
þessa þróun tala menn enn um hassið
einsog það sé eitt í heiminum.
Ég vil taka það fram að ef það
sannast að kannabis hafi ótvírætt
lækningagildi þá finnst mér að það
eigi að lögleiða maríjúana til lækn-
inga. Það er hinsvegar allt annað mál
en það sem við erum að tala um núna,
það snýr að heilbrigðisgeiranum. Ég
get þó ekki orða bundizt um um-
hyggju kannabisneytenda fyrir sjúk-
lingum, í mínum augum er hún ekk-
Hættulegt að sofna á verðinum
Við eigum ekki að láta okkur detta í hug að lögleiða
kannabis heldur eigum við að herða baráttuna gegn
því segir Magnús Stefánsson hjá Samhjálp
Morgunblaðið/Jakob Fannar
Hjálparhella Magnús Stefánsson aðstoðar þá sem verða fórnarlömb kannabis
Mín kannabisneyzla byrjaði sem fiktþegar ég var 14 ára. Ég varð fyrireinelti í skóla og hugsaði sem svo
að það væri allt betra en það líf sem ég lifði.
Ég ákvað þá að prófa kannabis og mér fannst
það hjálpa; ég hætti að pæla í umhverfinu og
varð sama um hvað sagt var við mig og um
mig. Ég hélt ég væri að verða aftur ég en fatt-
aði ekki að ég var að breytast í allt annan
Baldvin.
Eftir 9. bekk var ég kominn út í dagneyzlu,
þá skipti ég um skóla og seldi kannabis til að
fjármagna mína neyzlu. Ég hafði alltaf átt auð-
velt með að læra og fékk góðar einkunnir, en
breyttist í slakan námsmann með lélegar ein-
kunnir. Ég laug að foreldrum mínum og sveik
þau, gerði allt til þess að fá að vera í friði með
mína neyzlu.“
Enginn ætlar að verða fíkill
„Í menntaskóla fór ég á mitt fyrsta fyllirí.
Ég hafði aldrei bragðað áfengi, en greip til
þess þegar kannabisefnin hættu að virka, ekki
efnin sjálf heldur var líkami minn orðinn svo
þolinn að hann dró úr áhrifunum. Ég hafði beð-
ið tilfinningalegt tjón án þess að ég gerði mér
grein fyrir því og var eiginlega í einu allsherjar
rusli, það er ekki fyrr en ég nú lít um öxl að ég
geri mér grein fyrir því hversu skemmdur ég
var orðinn. En það átti nú eftir að versna.
Eftir að ég hætti í kannabis og fann ekki fró
í áfengi, ég gerði margar „heiðarlegar“ til-
raunir til þess að verða fyllibytta, byrjaði ég að
neyta amfetamíns og var mjög fljótlega kominn
í dagneyzlu á amfetamíni, kókaíni og e-töflum.
Ég flutti að heiman til þess að vera í friði fyrir
foreldrum mínum og vildi heldur vera á göt-
unni í neyzlu og sölu. En ég átti enga gleði
lengur. Ég veit ekki hvort einhver orð fá lýst
því helvíti sem líf mitt var, alla vega kann ég
þau ekki. Enda var þetta ekkert líf. Málið sner-
ist um að þrauka í einni vímunni eftir aðra,
annað var ekki til. Ég sé það núna að ég var
ekki sá töffari sem ég hélt ég væri, heldur var
að og augu og nýru líka. Þessari baráttu fylgir
líkamleg og andleg vanlíðan. En ég á mér líf og
von um að endurvinna sem mest af mínum
gamla góða Baldvini.
Þangað til heimsæki ég grunnskóla og reyni
að vera krökkum víti til varnaðar. Það ætlar
sér enginn að verða fíkill. Ekki hugsaði ég 12
ára gamall að ég ætlaði að verða dópisti. En
það fór nú svona. Ég er gangandi sönnun þess
að það eru allir í hættu og eiga þess vegna að
láta fíkniefni eiga sig.“
ég bara reiður, hræddur smástrákur.
4. júní í fyrra vaknaði ég úti á túni í Keflavík
eftir mánaðartripp og vissi ekkert hvar ég
hafði verið eða hvað hafði gerzt. Ég hringdi þá
í vin minn, sem var búinn að ná bata, og hann
kom og sótti mig. Þá tók ég skrefið frá fíkni-
efnunum, vonandi til fulls.
Nú er ég að vinna mig upp úr neyzlunni og
út úr vandanum. Það verður mitt eilífðarverk-
efni. Ég er á sakaskrá, ég er á vanskilaskrá og
ég skuldaði peninga, miðtaugakerfið er skadd-
Lífið var helvíti
Baldvin Sigurðsson segir allt tal um lögleiðingu kannabis vera
tómt rugl. Hann er 19 ára og berst við afleiðingar kannabis-
neyzlu og segir þá baráttu vera eilífðarverkefni.
Morgunblaðið/Jakob Fannar
Fíkn Baldvin gekk í gegnum „helvíti“ fíknarinnar og vill að sú reynsla sé unglingum víti til varnaðar.
‘‘ÉG HAFÐI ALDREI BRAGÐAÐÁFENGI, EN GREIP TIL ÞESS ÞEGAR KANNABISEFNIN HÆTTUAÐ VIRKA, EKKI EFNIN SJÁLF
HELDUR VAR LÍKAMI MINN ORÐINN
SVO ÞOLINN AÐ HANN DRÓ
ÚR ÁHRIFUNUM.