Morgunblaðið - 19.09.2009, Blaðsíða 6

6 FréttirINNLENT
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 19. SEPTEMBER 2009
Eftir Bergþóru Njálu Guðmundsdóttur
ben@mbl.is
Ríkisskattstjóri
og fulltrúar fjár-
málafyrirtækja
eiga í viðræðum
um hvort afskrift-
ir lána vegna
hlutabréfakaupa
starfsmanna
bankanna teljist
hafa farið fram í
fyrra eða í ár.
Eins er deilt um
hvort líta eigi svo á að lánin sjálf hafi
verið felld niður eða tryggingarnar
vegna þeirra. Engir skattar hafa
verið greiddir vegna slíkra afskrifta
enn sem komið er.
Að sögn Skúla Eggerts Þórðar-
sonar ríkisskattstjóra kveða lög á
um skattskyldu allra afskrifta lána,
sem ekki fara í gegnum greiðsluað-
lögun, nauðasamninga eða gjaldþrot.
„Nú erum við í samskiptum við fjár-
málafyrirtæki um þetta og eigum
eftir að meta á grundvelli upplýsinga
frá skilanefnd Kaupþings og Nýja
Kaupþingi hvort tímamörk afskrift-
anna séu á þessu ári eða á árinu
2008.“ Sé niðurstaðan að lánin hafi í
raun verið afskrifuð í fyrra kemur
það til skattlagningar á þessu ári.
Ekki er þó eingöngu deilt um
tímasetningar afskriftanna. „Eins
eru sjónarmið um að ekki sé í raun
verið að afskrifa lán heldur einungis
að fella niður tryggingar. Það er
mun flóknara mál og þarf jafnvel að
skoðast á einstaklingsgrundvelli,“
segir Skúli, en yfirleitt var um svo-
kölluð kúlulán að ræða með veð eða
tryggingu í hlutabréfunum sem lánið
var notað til að kaupa. „En ef kröfu-
eigandi ákveður að ganga ekki að
láninu verðum við að líta svo á að það
sé búið að afskrifa þann hluta. Og
eins og sakir standa er það skoðun
ríkisskattstjóra að þeim sem hafi
fengið afskrifuð lán vegna kaupa á
hlutabréfum hjá vinnuveitendum
sínum beri að greiða skatt af þeirri
niðurfellingu.“
Enn hafa engir skattar verið
greiddir á þessu ári af slíkum nið-
urfellingum lána bankamanna, að
sögn Skúla.
Skatturinn er
enn ógreiddur
Deilt um niðurfellingu lána og veða
» Ræða hvort afskrift-
ir urðu í ár eða í fyrra
» Þarf að skoðast á
einstaklingsgrundvelli
Skúli Eggert
Þórðarson
Eftir Sigrúnu Ásmundsdóttur
sia@mbl.is
„ÁSTÆÐAN fyrir því að við fórum í huldu-
heimsóknir er að það skekkir ekki myndina.
Ráðgjafinn sem er að gefa ráð er að veita
venjulegum viðskiptamanni bankans ráðgjöf
og fær ekkert að vita að verið sé að taka niður
upplýsingar,“ segir Sigurlaug Sverrisdóttir.
Hún ásamt Þóru Kristínu Arnarsdóttur gerði
rannsókn fyrir lokaritgerð þeirra í við-
skiptafræði í Háskólanum í Reykjavík. Rann-
sóknin fólst í því að 12 bankaútibú voru heim-
sótt, þrjú frá hverjum bankanna; KB banka,
Landsbanka Íslands, Íslandsbanka og Byr.
Rannsóknin var gerð sl. sumar og markmiðið
var að komast að því hvernig og hvort fjár-
málaráðgjafar veittu ráð samkvæmt að-
stæðum hvers og eins. Stöllurnar fengu ut-
anaðkomandi fólk til að fara í bankann fyrir sig
og leita ráða, svokallaðar hulduheimsóknir.
Niðurstöðurnar voru mjög einsleitar og því
var ekki talið að gera þyrfti nákvæmari rann-
sókn heldur. „Niðurstöðurnar segja okkur í
rauninni að umgjörðin er þannig að sú ráðgjöf
sem fólki er veitt er stöðluð. Væntanlega er
ráðgjöfunum sagt að þeir eigi að bjóða fólki
upp á ákveðinn pakka, bara eins og við vorum
hræddar um að hefði verið gert fyrir hrun,“
segir Sigurlaug. „Það er í raun sagt það sama
við alla, burtséð frá þörfum þeirra,“ bætir hún
við og segir að þarfir þeirra sem fóru í huldu-
heimsóknina hafi verið mjög mismunandi; m.a.
einhleyp barnlaus skólastúlka rétt undir þrí-
tugu, skuldlítil og eignalaus, og hjón um sex-
tugt sem voru yfirskuldsett, búin að missa all-
ar eignir sínar, og höfðu auk þess skrifað upp á
ábyrgðir fyrir son sinn, og allt þar á milli.
„Ætla mætti að stúlkan hlyti að fá öðruvísi
fjármálaráðgjöf en hjónin,“ segir Sigurlaug.
„Það var hins vegar ekki gerður neinn grein-
armunur á þessum viðskiptamönnum.“
Enginn af þeim tólf ráðgjöfum sem veittu
fjármálaráðgjöf spurði um áhættuþol, fjár-
hagsleg markmið, framtíðaráform, hugs-
anlegan tekjumissi eða hvort viðkomandi ein-
staklingur hefði skrifað upp á ábyrgð fyrir
annan. „Það er ekki verið að horfa á ein-
staklinginn,“ segir Sigurlaug.
Dagur fjármálalæsis var í gær og af því til-
efni sögðu Sigurlaug og Þóra Kristín frá nið-
urstöðum rannsóknar sinnar á málþingi sem
haldið var í Háskólanum í Reykjavík í tilefni
dagsins.
Ráðgjafar spyrja ekki um hag fólks
 Fjármálaráðgjöf sem veitt er hjá stofnunum er stöðluð  Enginn greinarmunur gerður á eigna-
lausum og yfirskuldsettum hjónum um sextugt og skuldlítilli, barnlausri konu rétt undir þrítugu
Morgunblaðið/Heiddi
Rannsókn Sigurlaug og Þóra Kristín rann-
sökuðu hvernig fjármálaráðgjafar gefa ráð.
ÓLÖF Örvarsdóttir, skipulagsstjóri
Reykjavíkurborgar, vísar því á bug
að lóðin undir samgöngumiðstöð við
Hlíðarfót sé of lítil. Henni kemur
mjög á óvart að samgönguyfirvöld
haldi því nú fram í fjölmiðlum að
óvissa sé um staðsetningu miðstöðv-
arinnar vegna breytinga á lóðasvæð-
inu eins og fram kom í Morgun-
blaðinu í gær.
„Við höfum verið að vinna með
samgönguyfirvöldum og Flugstoðum
að því að afmarka lóð nálægt Hlíð-
arfæti. Upphafleg áform gerðu ráð
fyrir fjögurra hektara lóð og þriggja
hektara athafnasvæði. Sú lóð sem við
erum að vinna með í dag er um 7,8
hektarar þrátt fyrir að samgöngumið-
stöðin hafi verið
minnkuð í 4.500
fermetra en hún
átti upphaflega að
vera 6.500 og með
stækkunarmögu-
leika allt upp í
10.000 ferm.
Það kemur okk-
ur því á óvart að
talað sé með þess-
um hætti en að
sjálfsögðu er þeim frjálst að skoða
aðrar staðsetningar en það ættu ekki
að vera lóðamálin sem yrðu þess
valdandi,“ segir hún.
Ólöf segir að aldrei hafi verið búið
að samþykkja ákveðna lóðarafmörk-
un eða afmarka lóð í deiliskipulagi.
„Það lágu fyrir hugmyndir að lóðaraf-
mörkun sem hafa breyst lítillega
vegna legu Hlíðarfótar en um minnk-
un er alls ekki að ræða. Í raun og veru
er lóðin stærri núna en hún var ráð-
gerð í upphafi. Auðvitað er það skylda
borgaryfirvalda að huga að borgar-
samhengi en ekki einblína á stakar
lóðir og breytt lega Hlíðarfótar er lið-
ur í því.“
Ólöf segir að fundað hafi verið í síð-
ustu viku með forsvarsmönnum Flug-
stoða og fleiri hagsmunaaðilum á
svæðinu. Á þeim fundi hafi komið
fram að vinna stæði yfir við að laga til-
lögur að breyttri legu Hlíðarfótar.
omfr@mbl.is
Lóðin við Hlíðarfót ekki of lítil
Ólöf
Örvarsdóttir
MARGIR kúa-
bændur eru í erf-
iðri stöðu vegna
skulda og í nokkr-
um tilvikum virð-
ist gjaldþrot óum-
flýjanlegt. Þetta á
einkum við um
bændur sem fjár-
fest hafa mikið á
síðustu árum,
byggt ný fjós,
keypt vélar eða aukið við sig í fram-
leiðsluheimildum. „Staðan er erfið
hjá hópi bænda og verulega farið að
taka á, ekki síst andlega,“ segir Bald-
ur Helgi Benjamínsson, fram-
kvæmdastjóri Landssambands kúa-
bænda.
Kúabændur í landinu eru um 700
talsins. Flestir eru þeir í Skagafirði, í
Eyjafirði og á Suðurlandi, það er í
uppsveitum Árnessýslu, Landeyjum
og undir Eyjafjöllum. „Á þessum
svæðum er mest hefð í naut-
griparækt og um 75% mjólkurfram-
leiðslu í landinu. Á síðustu árum fóru
margir bændur í uppbyggingu og
slógu lán, til dæmis í frönkum og jen-
um en gengi þeirra gjaldmiðla hefur
hækkað mikið síðustu misseri.“
Skuldsetning miðað við veltu ræð-
ur því hver staða bænda er. Algengt
er í dag á stærri búum að framleiðslu-
réttur á ári sé 300 þúsund lítrar og
samkvæmt reglunni er velta slíkra
búa um 35 millljónir kr. á ári.
„Menn eru í þokkalegum málum
séu skuldirnar tvö- eða þrefaldar
miðað við veltu bús. En þegar skuldir
eru orðnar fjór- ef ekki fimmfaldar,
kannski 150 til 200 millj. kr., fer að
reyna verulega á. Þessir bændur
kalla eftir varanlegum úrræðum eins
og svo margir aðrir. Samþætting bú-
rekstrar og heimilis gerir stöðu kúa-
bænda frábrugðna stöðu flestra ann-
arra atvinnurekenda. Margir bændur
kvíða komandi vetri breytist staðan
ekki,“ segir Baldur. sbs@mbl.is
Margir kúa-
bændur stefna
í gjaldþrot
Baldur Helgi
Benjamínsson
FYRSTU íbúðarhúsin í Urriðaholti í Garðabæ sem verktakar ljúka við að
utan hafa verið sett í sölu. Um er að ræða eitt parhús, þar sem hvor íbúð um
sig er ríflega 200 fermetrar að flatarmáli, auk bílskúrs. Búið er að ganga
frá húsunum að utan og grófjafna lóðina. Að sögn verktakans, Hjartar Jó-
hannssonar, er ásett verð fyrir hvora íbúð tæpar 40 milljónir króna. Hjört-
ur hefur ásamt félögum sínum reist einbýlishús skammt frá í Urriðaholt-
inu, fyrir Emil Hallfreðsson, atvinnumann í knattspyrnu, alls eru núna sex
hús í byggingu á svæðinu. Skipulagðar hafa verið 350 íbúðalóðir í Urr-
iðaholti og búið að selja um 200 þeirra. Margir hafa viljað skila lóðunum en
ekki getað. Þá eru framkvæmdir hafnar í holtinu við nýbyggingu Nátt-
úrufræðistofnunar, sem Ístak byggir fyrir félagið Urriðaholt. bjb@mbl.is
Fyrstu íbúðirnar í sölu
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Áfram framkvæmt í Urriðaholti

 



 

 
 


 



    
 
 






 

  
   


    
! "     # 

$  %  %

  
 &'"
 (  ( ) (
  &    *
  
 
        "
     
$    + ,  -     ./  0   1"# ,  " "     
     (   
0   ./  2 ./   0  3'  '  0  ,