Morgunblaðið - 19.09.2009, Blaðsíða 29
Umræðan 29
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 19. SEPTEMBER 2009
MORGUNBLAÐIÐ býður áskrifendum
á Karlar sem hata konur um helgina, 18.-20. september gegn
framvísun miðans sem fylgdi Morgunblaðinu í gær.
Afhendist í miðasölu.
MICHAEL NYQVIST NOOMI RAPACÉ PETER HABER
NÆ
ST S
ÍÐA
STA
SÝN
ING
ARH
ELG
I
EFTIRFARANDI
er tilvitnun í 24 stund-
ir 10.9. ’08.
„Björgvin G. Sig-
urðsson viðskiptaráð-
herra segir það vera í
lögum að ekki eigi að
innheimta seðilgjöld
nema gerður hafi verið
samningur um það við
viðkomandi við-
skiptavin. „Ég bað
Neytendastofu að gera úttekt og í
ljós kom að helmingur opinberra
fyrirtækja var hættur að rukka seð-
ilgjöld eftir tilmælin. Stóra málið er
að það er bannað að innheimta
gjöldin nema með samningi við við-
skiptavin. Það verður svo að beita
sektum ef ekki er hætt að rukka
seðilgjöld. Þetta er mál sem á að
klára og fara með alla leið. Án sér-
staks samnings um innheimtu seð-
ilgjalda er hún ólögmæt. Ég á eftir
að fá úttekt á einkaaðilum og í
framhaldi af þeirri skýrslu mun
Neytendastofa beita sektum verði
ekki farið að þessum lögum,“ segir
hann. „Við fórum í gegnum mikla
vinnu í fyrra og er verið að fylgja
því eftir. Eins og ég segi voru
margir sem fóru eftir þessum til-
mælum en sé það ekki gert verður
hægt að gera kröfur um niðurfell-
ingu. Gerist það ekki þá á að leita
til Neytendastofu og hún annast
málið.“
Tilvitnun í gr. 37 í Lögum um
neytendakaup 2003 nr. 48. 20 mars:
„Seljandi getur ekki til viðbótar
kaupverðinu krafist þóknunar fyrir
að gefa út og senda reikning.“
Tilvitnun í gr. 38 í Lögum um
fjarskipti 2003 nr. 81 26. mars:
„Áskrifendur [tal- og farsímaþjón-
ustu] eiga rétt á að fá reikninga
fyrir fjarskiptanotkun sína sund-
urliðaða og skulu áskrifendur al-
þjónustu eiga rétt á slíkum reikn-
ingum án þess að greiðsla komi
fyrir.“
Þrátt fyrir skýr ákvæði og fögur
fyrirheit yfirvalda samanber tilvitn-
anir hér að ofan eru fyrirtæki og
stofnanir enn að rukka neytendur
um aukaþóknun vegna útgáfu og
heimsendingar reikninga.
Í einfeldni minni hélt ég að í nýja
tískuslagorðinu „Nýtt Ísland“ fælist
að nú ætluðum við öll að hætta að
rupla og ræna hvert annað og að
yfirvöld ætluðu að taka fram fyrir
hendurnar á þeim sem þrjóskuðust
við. Eða verður áfram leyfilegt að
stela milljörðum ef það er í nógu
litlum skömmtum?
Ef marka má tilvitnanirnar hér
að ofan innheimta ýmis fyrirtæki og
stofnanir ennþá ólögleg gjöld af við-
skiptavinum sínum undir ólíkum
nafngiftum þar sem nýjasta heitið
er líklega ættað frá MasterCard og
kallast úrvinnslugj/útskrift og er
aðeins einar litlar 551 kr.
Ef við gefum okkur að hver fjöl-
skylda í landinu greiði 1.500 kr. á
mánuði í seðil-/útskriftargjöld, þá
eru það 18.000 kr. á ári á hvert
heimili. Samkvæmt Hagstofunni
eru 77.047 kjarnafjölskyldur í land-
inu. Ef þessar forsendur eru nærri
lagi þá draga stofnanir og fyrirtæki
ólöglega að sér 1.386.846.000, sagt
og skrifað, einnmilljarðurþrjú-
hundruðáttatíuogsexmilljónir-
áttahundruðfjörutíuogsexþúsundk-
rónur – og er þá aðeins verið að
tala um reikninga til einstaklinga
en ekki til fyrirtækja. Rök margra
sem innheimta þessi gjöld er að það
sé þeim aukinn kostnaður að prenta
og senda innheimtuseðla umfram
það sem áður var. En
staðreyndin er alveg
öfug því þau spara
verulega upphæðir í
afstemmingum og bók-
haldsvinnu og ættu því
að geta lækkað verð á
vörum og þjónustu í
stað þess að rukka
sérstaklega fyrir inn-
heimtuna. Enda ef
ekki felst hagræðing í
þessu fyrirkomulagi
ættu fyrirtæki og
stofnanir að taka aftur
upp eldri innheimtuaðferðir. Seð-
ilgjöld voru eitt af fyrstu útspilum
græðgisvæðingarinnar á sínum
tíma og virðast ætla að lifa góðu lífi
í kreppunni. Ráðamenn, yfirvöld og
hagsmunasamtök launafólks og
neytenda virðast ekki hafa minnsta
áhuga á málinu enda varla hægt að
slá sig til riddara á slíkum smáaur-
um.
Í tilvitnuninni í viðskiptaráðherra
hér að ofan kemur fram að hann
hafi vísað málinu til Neytendastofu
fyrir rúmlega einu ári og því leikur
mér forvitni á að vita: Hvar er mál-
ið statt, háttvirti viðskiptaráðherra?
Enn er stolið af almenningi!
Eftir Ferdinand
Hansen
»Ráðamenn, yfirvöld
og hagsmunasamtök
launafólks og neytenda
virðast ekki hafa minnsta
áhuga enda varla hægt
að slá sig til riddara á
slíkum smáaurum.
Ferdinand Hansen
Höfundur er verkefnastjóri
gæðastjórnunar hjá SI.
Á MIÐVIKUDAGINN lýsti
Steingrímur J. Sigfússon fjár-
málaráðherra þeirri skoðun
sinni, að ekki mætti virkja í Gjá-
stykki. Og bætti því síðan við, að
Gjástykki ætti að friða.
Gjástykki er víðáttumikið
landsvæði, sem nær suður undir
Leirhnjúk og norður fyrir Kerl-
ingarhól. Þar er jarðhiti. Og þó
svæðið hafi lítt eða ekki verið
rannsakað má vafalaust reisa
þar 50 megavatta virkjun. Og
það þykir Steingrími J. Sigfús-
syni ekki gott.
Allt er þegar þrennt er. Fyrst
setti umhverfisráðherra fótinn
fyrir rannsóknir og fram-
kvæmdir við Þeistareyki. Síðan
hefur ríkisstjórnin móast við að
endurnýja viljayfirlýsingu um ál-
ver á Bakka. Og nú má ekki
virkja í Gjástykki.
En af hverju? Það skilur eng-
inn.
Halldór Blöndal
Gjástykki – af því bara!
Höfundur er fyrrverandi
forseti Alþingis.