Saga - 1982, Blaðsíða 176

174
GUNNAR KARLSSON
að ég hef ekkert nám að baki í uppeldis- eða kennslufræðum og
hef nánast enga reynslu af sögukennslu nema í háskóla. Allt mitt
vit um þessa hluti hef ég úr bókum, og mest er það afrakstur af
rannsóknarleyfi mínu í London í mars — ágúst 1980. En meðan
allir aðrir þegja biðst ég ekki afsökunar á neinu.
í greininni er leitast við að tengja efnið við íslenskan veruleika
með því að drepa á nokkur atriði í sögu sögukennslu hér á landi
og taka nokkrar íslenskar barnakennslubækur sem dæmi um
stefnur eða skóla í sögukennslu. Eitthvað af því efni mun vera
komið frá nemendum mínum í inngangsfræði sagnfræði í heim-
spekideild Háskóla íslands. Ég hef oft sett þeim fyrir verkefni um
sögukennslubækur og er orðinn algerlega ruglaður í hvað af
dæmum og hugmyndum mínum er runnið frá þeim. Ég verð því
að láta nægja að þakka þeim ónafngreindum og í einu lagi fyrir
hjálpina.
Þessir þankar mínir eru ekki miðaðir við neitt skólastig eða
aldurshóp sérstaklega, enda hef ég tröllatrú á að sömu grundvall-
araðferðir eigi við hvort sem verið er að kenna börnum eða full-
orðnum. En ég bind óneitanlega helst vonir við að greinin komi
þeim að gagni sem skipuleggja kennslu í framhaldsskólum. Van-
þekking mín á þroskasálarfræði veldur því að ég get fátt sagt um
sérþarfir þeirra nemenda sem ekki eru farnir að hugsa óhlutstætt,
en öllum virðist bera saman um að það eigi flest fólk að geta þegar
það kemur á íslenska framhaldsskólastigið, kannski örlitlu fyrr.
Auk þess er þegar verið að vinna að gagngerðri endurskoðun á
námsefni grunnskóla á vegum skólarannsóknadeildar mennta-
málaráðuneytis. Á framhaldsskólastigi tel ég hins vegar þörf á
rækilegu átaki, ekki sist í þeim fjölsóttu framhaldsskóladeildum
sem hafa komið upp á síðustu árum utan við hefðbundið mennta-
skólanám.
I. Þjóðfélagshlutverk sagnfræði
Sumar fræðigreinar geta haft þjóðfélagslegt hlutverk og áhrif
án þess að almenningur hafi hugmynd um tilvist þeirra. Verk-
fræðingar nota þekkingu sína — og þarmeð þekkingu þeirra nátt-