Saga - 1995, Síða 101

99
GÍSLIGUNNARSSON
Söguskoðun, stjórnmál og samtíminn
Fræði Baldurs
Baldur er maður nefndur. Hann er Vilhelmsson. Hann er prestur í
því sögufræga prestakalli Vatnsfirði við ísafjarðardjúp og hefur
brátt gegnt því embætti í 40 ár. Vegna þróunar byggðarmála þar á
slóðum fer sóknarbömum hans ört fækkandi. Flest teljast þau til
bændastéttar á einn veg eða annan og sú saga gengur að mörg hafi
þau um langa ævi fylgt Framsóknarflokknum að málum.
Skömmu eftir að ég hafði komið fram í umrceðuþætti í sjónvarpinu
í maí 1993 um „Söguskoðun íslendinga" beint í kjölfar nokkurra
sögulegra sjónvarpsþátta, sem einhverjir muna ef til vill eftir enn
þá, hitti ég séra Baldur Vilhelmsson, þennan gamla félaga minn úr
hreyfingu íslenskra sósíalista, á fömum vegi hér í borg. Baldur
kom strax að kjama málsins eins og hans var von og vísa og sagði
eitthvað á þessa leið:
Gísli minn, þú sagðir margt gott í umræðuþættinum og ég var
sammála þér um allt nema eitt. Ég var ósammála ykkur öll-
um um eitt. Hvað þýðir að vera að tala um söguskoðim Islend-
inga í dag? Flestir Islendingar em fyrir löngu hættir að hafa
nokkra söguskoðun. Þeir hafa týnt henni fyrir framan vídeó-
ið og sjónvarpið. Þeir hafa ekki einu sinni gömlu söguskoð-
unina hans Jónasar frá Hriflu, þótt hún hafi verið hálfgerð
lygi þá er hún þó skárri en ekkert. Það em helst einhverjir
sérvitringar eins og við sem þykjast hafa söguskoðun. Og
svo er verið að rífast um söguskoðun. Þetta kalla ég bjartsýni.
Við þessi orð meistara Baldurs þagði ég um stund en sagði síðan:
//Spaklega mælir þú eins og ávallt. En heldur þykir mér þú taka
djúpt í árinni. Og hafir þú hér satt orð mælt, hlýtur það að hafa verið
tíl fróðleiksyndis að sýna söguþættína hans nafna þíns Hermanns-
sonar, sem fengu mikið áhorf og vöktu miklar deilur."
Klerkur svaraði: „Betur ef rétt væri" og hvarf síðan á braut.
Ég hef lengi hugleitt þessi orð klerksins og óneitanlegt er að hann