Saga - 1999, Blaðsíða 47

ÍSLANDS ÁSTMEGIR OG ÞRÆLAR
45
isfirði gaf í skyn 1896 að margir vesturfarar vildu helst af öllu
komast heim en ættu ekki fyrir því.128 Lögberg svaraði því til, að
samgöngur við Island væru svo lélegar, að þeir sem þangað færu
a annað borð neyddust til að vera að heiman í marga mánuði.
Vestur-íslendingar væru vanir að ferðast fyrir stórfé í Ameríku og
Væru því miklu ríkari en bræðurnir austanhafs ef ferðalög ættu að
Vera einhver mælikvarði:
Það langar marga til að bregða sjer til íslands snögga ferð, til
að sjá gömlu átthagana, vini og vandamenn. Þó allmargir
hafi þegar brugðið sjer til Isl. (og kostað stórfje til, því þeir
hafa ekki ferðast eins og hrepps-ómagar, heldur eins og
„gentlemen" - og „ladies") þá langar fjölda marga til þess
enn, að bregða sjer til Islands snögga ferð, en hafa ekki
getað komið því við án þess að stórskaða búskap sinn eða
starfa. Það hefur ekki komið til af fátækt.129
9§ þegar nær dró aldamótum fæddist sú hugmynd meðal Vestur-
fslendinga að fagna þeim viðburði með skemmtiferð til íslands.
Heimskringla velti þessu upp í ritstjórnargrein sumarið 1898 og
^Hyrti að sá íslendingur væri ekki til í Ameríku, sem ekki vildi
^elst af öllu fá að líta aftur föðurland sitt og æskustöðvarnar.130
H. Johnson fagnaði þessari uppástungu og lofaði óhikað stuðn-
lngi allra íslendinga í Utah við hana.131
Hvort innistæða reyndist fyrir því loforði skal ósagt látið. Svo
mikið er þó víst að þeir voru til sem aldrei hefðu tekist slíka ferð
a hendur. Ein þeirra var Rebekka Stefánsdóttir, sem yfirgaf Látur
i Sléttuhreppi 1887 og flutti vestur ásamt eiginmanni sínum, Þórði
jarnasyni, og tveimur börnum.132 Stefán sonur þeirra minnist
Pess ekki að hafa heyrt foreldra sína láta í ljósi söknuð eftir ís-
andi. En Rebekka sagði börnum sínum frá því að búsveltan á ís-
andi hefði stundum verið svo mikil að smáfólkið hefði grátið sig
1 svefn. Hún fór ekki leynt með þá afstöðu sína að þótt einhver
vildi gefa henni fargjaldið til baka, myndi hún ekki þiggja það.133
I svari sínu til Anstra lagði Lögberg áherslu á „snögga ferð" til að
|28 AusM 9. desember 1896.
29 Lögberg 21. janúar 1897. Auðkennt þar.
30 Heimskringla 21. júlí 1898.
1 Heimskringla 11. ágúst 1898.
2 Júníus H. Kristinsson, Vesturfaraskrá, bls. 203.
3 Þorsteinn Matthíasson, íslendingar í Vesturheimi II, bls. 41—43.