Morgunblaðið - 15.12.2009, Blaðsíða 21

21
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 15. DESEMBER 2009
Yfirsýn Fimm starrar komu sér vel fyrir á götuskilti og ekki fór á milli mála að þeir voru í Tryggvagötu. Stundum er gott að vera fugl og geta tyllt sér þar sem hugurinn segir til um í hvert sinn.
Ómar
SVANDÍS Svav-
arsdóttir umhverf-
isráðherra hefur orðið
ómaklega fyrir
barðinu á félögum sín-
um í meirihluta um-
hverfisnefndar Alþing-
is við afgreiðslu á
Náttúru-
verndaráætlun. Meiri-
hluti nefndarinnar
virðir að vettugi álit og
vilja ráðherrans í sanngjörnu máli,
sem að óreyndu hefði ekki mátt ætla
að nefndarmeirihlutinn legðist gegn.
Forsagan er þessi. Oftsinnis hef ég
gagnrýnt að í Náttúruverndar-
áætlun skuli ekki vera gert ráð fyrir
hlutverki Náttúrustofanna út um
landið. Þessum litlu ríkisstofnunum
er að lögum ætlað mikilvægt hlut-
verk sem falla mjög að viðfangsefni
Náttúruverndaráætlunarinnar.
Engu að síður hafa þessar mikil-
vægu rannsóknarstofnanir á lands-
byggðinni verið algjörlega snið-
gengnar í Náttúruverndaráætlunum
og er svo nú einnig í þeirri áætlun
sem Alþingi hefur til meðferðar.
Hvergi er stafkrók að finna varð-
andi Náttúrustofurnar í tillögu að
nýrri Náttúruverndaráætlun. Að
þessu vék ég meðal annars sem oft-
ar í umræðu um áætlunina þegar
hún kom fyrir Alþingi 17. nóvember
sl.
Jákvæð viðbrögð ráðherra
Skemmst er frá því að segja að
umhverfisráðherra brást afar vel og
jákvætt við og sagði: „Ég þakka sér-
staklega hv. þm. Einari K. Guðfinns-
syni fyrir þessa ádrepu um Náttúru-
stofurnar og mikilvægi þeirra því að
ég sannarlega deili þeirri upplifun
og þeirri skoðun að mikilvægi þeirra
er gríðarlegt. Þetta eru ekki bara
umsagnaraðilar heldur ekki síður
mikilvægar burðarstoðir oft og ein-
att í sveitarfélögunum.“ Enn fremur
sagði ráðherrann í
ræðu sinni: „Ég mun
ekki gera neitt annað,
en styðja og standa
með þingmanninum í
því að Náttúrustof-
urnar hafi meiri hlut-
verk og ef það er verk-
efni sem
umhverfisnefnd getur
tekið að sér í umfjöllun
og meðförum varðandi
náttúruverndaráætlun
sé ég ekkert því til fyr-
irstöðu, þ.e. að sam-
starfið við náttúrustofurnar sé aukið
og styrkt að því er varðar fram-
kvæmdina á Náttúruverndaráætlun
og að það sérstaklega nefnt í þings-
ályktuninni þegar hún verður af-
greidd út úr þinginu finnst mér bara
eðlilegt og jákvætt.“
Frekleg árás
Þetta er eins skýrt og það getur
verið. Ráðherrann er mér sammála
um að auka hlutverk og vægi Nátt-
úrustofanna í Náttúruverndaráætl-
uninni. Því hefði mátt ætla að meiri-
hluti nefndarinnar tæki tillit til
þessara eindregnu sjónarmiða ráð-
herrans. En það fór ekki svo. Meiri-
hluti umhverfisnefndarinnar sem er
skipaður þingmönnum úr Vinstri
hreyfingunni grænu framboði og
Samfylkingunni virðir þessi sjón-
armið að vettugi; fótumtreður vilja
ráðherrans og víkur hvergi að þess-
ari stefnumótun ráðherrans. Nátt-
úrustofurnar eru grónar og góðar
vísindastofnanir á landsbyggðinni.
Þær hafa fyrir löngu sannað gildi
sitt á því sviði sem þær starfa. Þær
eru líka einn af hornsteinum þeirrar
uppbyggingar á vísinda og rann-
sóknarsviði, sem hefur átt sér stað
utan höfuðborgarsvæðisins. Það
hefur hins reynst nauðsynlegt að
berjast mjög fyrir tilveru þeirra.
Einn liður í því að treysta forsendur
þeirra, væri að ætla þeim meira
hlutverk í Náttúruverndaráætl-
unum, enda falla þær algjörlega að
því lögformlega hlutverki sem stof-
unum er ætlað. Þess vegna vekur
furður sú afstaða meirihluta um-
hverfisnefndar, að sniðganga þessar
mikilvægu vísindastofnanir á lands-
byggðinni þegar kemur að því að
móta verklag við Náttúruverndar-
áætlanir.
Alþingi þarf að brjóta
þetta á bak aftur
Því verður að óreyndu ekki trúað
að meirihluti nefndarinnar hafi ekki
skoðað þá umræðu sem fram fór
þegar tillaga til nýrrar Náttúru-
verndaráætlunar var rædd á Alþingi
17. nóvember sl. Það hreinlega get-
ur ekki verið annað en að meirihlut-
anum hafi verið kunnugt um sjónar-
mið umhverfisráðherra. Þeim mun
furðulegra er að ekki sé vikið einu
orði að þessum þætti málsins í
nefndaráliti meirihlutans. Þetta er
ekki hægt að skoða öðruvísi en sem
freklega árás meirihluta umhverfis-
nefndar Alþingis á ráðherrann og
einbeittan vilja til þess að sniðganga
stefnu sem ráðherrann setti fram
um aukið vægi Náttúrustofanna og
sem vitnað var hér til að framan.
Þess vegna er full ástæða til að
bregðast við og í framhaldinu láta á
það reyna á Alþingi hvort ekki sé
meirihluti fyrir stefnu okkar Svan-
dísar Svavarsdóttur umhverfis-
ráðherra, þannig að brjóta megi á
bak aftur ofríki nefndarmeirihlut-
ans.
Eftir Einar K.
Guðfinnsson »Náttúrustofurnar
eru grónar og góðar
vísindastofnanir á
landsbyggðinni. Þær
hafa fyrir löngu sannað
gildi sitt á því sviði sem
þær starfa.
Einar K. Guðfinnsson
Höfundur er þingmaður
Sjálfstæðisflokksins.
Til varnar
umhverfisráðherra
LAGT er til í til-
lögum meirihluta fjár-
laganefndar Alþingis
að framlög til stjórn-
málaflokkanna verði
10% lægri á næsta ári
en þau voru á þessu
ári. Framlögin lækka
2010 í 334,3 mkr. Það
er vonum seinna að
forystumenn stjórn-
málaflokkanna á Al-
þingi urðu sammála
um að snerta framlögin til flokk-
anna. Á fyrstu dögum minnihluta-
stjórnarinnar lagði ég til í sér-
stöku frumvarpi á Alþingi, að
fjárveitingar til flokkanna yrðu
lækkuð einmitt um 10% fyrir yf-
irstandandi ár, 2009.
Það var í beinu framhaldi af ný-
settum fjárlögum fyrir 2009, þar
sem Alþingi skar niður meðal
annars eigin útgjöld um 10%. Af
einhverjum ástæðum var þá ekki
hróflað við framlögum til stjórn-
málaflokkanna. Af einhverjum
ástæðum fékkst frumvarpið ekki
tekið fyrir á Alþingi. Það hvorki
komst á dagskrá þingfunda né
var tekið til umræðu, hvað þá af-
greiðslu. Það er loksins nú lagt til
að stjórnmálaflokkarnir taki á sig
þennan niðurskurð, ári seinna.
Betra er seint en aldrei. Svo er
það spurningin hvenær flokkarnir
taka á sig niðurskurðinn sem
verður á útgjöldum ríkisins á
árinu 2010. En þeir eru greinilega
stikkfrí í eitt ár frá aðhaldi sem
öðrum er ætlað að bera. Spyrja
má hvort formenn stjórn-
málaflokkanna telja sig áfram
undanþegna niðurskurðinum og
hafna yfir aðra alþingismenn.
Fyrr á árinu var afnumin heimild
sem landsbyggðaþingmenn höfðu
nýlega fengið til þess
að ráða aðstoðar-
mann í þriðjungs-
stöðu. En enn stend-
ur heimild sem
formenn stjórnmála-
flokka, sem ekki eru
ráðherra, fengu á
sama tíma til þess að
ráða aðstoðarmann í
fullt starf. Eru að-
stoðarmenn flokks-
formanna mikilvægir
en aðstoðarmenn
alþingismanna óþarf-
ir? Þegar eftirlaunalögum var
breytt fyrir sex árum, svo sem
frægt er, var kaup flokksfor-
manna hækkað og er 150% af
þingfararkaupi. Þessi kaup-
hækkun stendur enn, þótt öllu
öðru í breytingunum umdeildu
hafi verið kollvarpað og meira til.
Ekkert hefur sést til breytingar-
tillagna um þessi tvö atriði í
starfskjörum formanna stjórn-
málaflokkanna sem sitja á Al-
þingi og eru ekki ráðherrar. Lík-
lega eru flokksformennirnir
sammála um það á fundum sínum
að hrófla ekki við þessum kjörum
sínum. Eiga formennirnir að vera
áfram stikkfrí ? Hvað segja
Bjarni Benediktsson og Sig-
mundur Davíð Gunnlaugsson?
Vilja þeir vera á sérkjörum á Al-
þingi?
Stjórnmálaflokk-
arnir og formenn-
irnir stikkfrí
Eftir Kristin H.
Gunnarsson
Kristinn H.
Gunnarsson
»Ekkert hefur sést til
breytingartillagna
um starfskjör formanna
stjórnmálaflokkanna
sem sitja á Alþingi en
eru ekki ráðherrar.
Höfundur er fv. alþingismaður.