SunnudagsMogginn - 26.09.2010, Blaðsíða 23

’
Tásunuddið og það að
gefa sól á bakið er
okkar helsta slök-
unarleið.
setjast niður, óma og segja „jóg-aaa.“ Síð-
an hefst ævintýrið þar sem kennara og
börnum er gefin frjáls taumur ímynd-
unaraflsins. Það er auðvelt að nálgast börn
í gegnum sögur. Umfram allt viljum við
hafa þetta skemmtilegt.“
Á Reynisholti er einnig stundað jóga
utan dyra. „Við erum svo heppin með
umhverfið. Í vettvangsferðum upp að
Reynisvatni höfum við t.d. stundað jóga.
Í vor létum við hanna sérstakan jógalund
hér á leikskólalóðinni þar sem börnin
geta stundað jóga í návígi við náttúruna,“
segir Sigurlaug og við blaðamanni blasir
skjólsæl hringlaga laut umkringd trjá-
gróðri.
Foreldrum og starfsfólki boðið í jóga
Það eru ekki einungis börnin sem stunda
jóga á leikskólanum heldur hefur for-
eldrum og starfsfólki einnig staðið til
boða að fræðast um þessa fornu leið til
sjálfsbetrunar og mannræktar. „Á tíma-
bili buðum við foreldrum upp á jóga-
tíma. Þeir voru ekkert svakalega vel
nýttir en flestir foreldrar eru afar já-
kvæðir í garð jógaiðkunar barna sinna.
Sú hefð hefur jafnframt skapast að
starfsfólki er boðið að sækja jógatíma í
leikskólanum vikulega yfir veturinn.
Allir skipulagsdagar okkar hefjast á
jógatímum.“
Í eigu leikskólans er myndarlegt safn
af margvíslegum stuðnings- og náms-
gögnum um jóga. Má þar nefna ýmsar bæk-
ur, mynddiska og jógaspjöld. „Jógaspjöldin
hafa vakið mikla lukku í kennslunni. Þau
sýna ýmsar jógastellingar með myndum og
útskýringum. Spjöldin eru yfirleitt notuð á
þann hátt að börnin fá að draga spjald og
hafa þannig áhrif á ákvarðanatökuna,“ seg-
ir Sigurlaug og dregur fram fallega mynd-
skreytt spjöld.
Eitt gagnlegasta kennslugagnið að mati
kennaranna er handbókin Snerting, jóga og
slökun sem Sigurlaug skrifaði ásamt Elínu
Jónasdóttur. Bókin er byggð á samnefndu
meistaraprófsverkefni Sigurlaugar í upp-
eldis- og menntunarfræðum frá árinu 2002.
Samstarfsverkefnið Birta
Sigurlaug hefur um árabil haldið námskeið
og fyrirlestra um ávinning þess að vinna
markvisst með jóga og snertingu í skóla-
starfi. Sú nálgun sem viðhöfð er í Reyn-
isholti hefur nokkra sérstöðu á meðal leik-
skóla. Þessi sýn gengur nú undir nafninu
Birta.
Verkefnið hefur fært út kvíarnar og ný-
lega voru samtökin Birta stofnuð sem er
samstarfsverkefni fjögurra leikskóla sem
vinna með jóga í lífsleikninámi barna.
Reynisholt er móðurskóli samstarfshóps-
ins, en aðrir leikskólar sem að samstarfinu
koma eru; Akrasel á Akranesi, Rauðaborg í
Reykjavík og Sunnuhvoll í Garðabæ. „Við
lærum mikið á því að vera í samstarfi með
öðrum, þar erum við að miðla þekking-
unni, kenna hvert öðru, starfsmenn heim-
sækja leikskóla hver annars og þannig erum
við alltaf að læra eitthvað nýtt sem gerir
starfsemina enn öflugri fyrir vikið,“ segir
Sigurlaug og kveður.
Börn í jóga utandyra í leikskólanum
Reynisholti undir stjórn Aðalheiðar
Stefánsdóttur.
26. september 2010 23
’
Ávaxtasnarlið er siður
sem mörg börn taka með
sér heim, og er það mjög
ánægjuleg þróun.
stúlkanir í skráningu,“ bætir Unnur við
en verkefnið hlaut tvívegis styrk frá heil-
brigðisráðuneyti og Landlæknisembætti.
Veganesti til frambúðar
Markmið heilsustefnunnar er að venja
börn strax í barnæsku við heilbrigða lífs-
hætti með það í huga að þeir verði hluti af
lífsstíl þeirra til framtíðar. „Þegar ég
mótaði starfsemi heilsuleikskólans,
ásamt mínum kennurum, lagði ég mikið
upp úr því að kennsla í íþróttum og list-
um væri í höndum sérmenntaðra starfs-
manna. Ráðinn var fagstjóri í listum sem
hafði umsjón með hópvinnu og sá um
markmiðasetningu á því sviði. Að sama
skapi fengu börnin skipulagða hreyfingu
1-2 klst. á viku í sérútbúnum íþróttasal
undir stjórn íþróttakennara.“
Annar höfuðþáttur stefnunnar er
áherslan á góða næringu. „Í heilsu-
leikskólum er boðið upp á hollan heim-
ilismat. Næringarráðgjafi er hafður með í
ráðum við gerð matseðla og tekið er mið
af ráðleggingum Lýðheilsustöðvar. Reynt
er að hafa fæðið fjölbreytt, þar sem sneitt
er hjá unnum kjötvörum og sparlega er
farið með sykur og salt. Vatn er svala-
drykkur en mjólk er matur. Mjólkin er
notuð sem ábót í lok hádegisverðar, en í
síðdegishressingu drekka börnin mjólk
og borða brauð sem bakað er í leikskól-
anum. Börn þurfa ákveðið magn af mjólk
á dag,“ útskýrir hún og tekur fram að það
hafi sýnt sig að matarvenjur manna eru
áunnar.
Eitt af því nýbreytnistarfi sem tekið var
upp í Skólatröð var að leggja niður hefð-
bundinn morgunverð og færa hann heim
til foreldra en setja þess í stað inn máltíð
milli kl. 9-10 þar sem boðið er upp á
grænmeti og ávexti og er magnið áætlað
sem svarar tveimur þriðja af epli og í boði
eru fjórar til fimm tegundir í senn. Í
framhaldinu tóku fjölmargir leikskólar í
Kópavogi upp sama sið. „Við úttekt kom í
ljós að börnin hjá okkur neyttu ekki
nægilegs magns af ávöxtum, grænmeti og
kartöflum á degi hverjum. Við brugðumst
við með því að bjóða upp á þessa máltíð
að morgni. Ávaxtasnarlið er siður sem
mörg börn taka með sér heim, og er það
mjög ánægjuleg þróun.“
Áhersluþættir heilsuleikskóla geta ver-
ið mismunandi eftir leikskólum, en rauði
þráðurinn er sá sami. Margir heilsuleiks-
skólar eru einnig á grænni grein til marks
um umhverfismiðað starf og útikennsla
hefur verið tekin upp í auknum mæli.
Foreldrar eru almennt ánægðir með
starfsemi heilsuleikskóla. Þar starfa
margir fagmenn og aðsókn í þá er mikil.
Að mati Unnar var mikil þörf fyrir
heilsuvakningu í leikskólastarfi á þeim
tíma sem hún mótaði stefnuna. „Í dag
horfir öðruvísi við og heilsuvakning á
meðal almennings virðist vera mikil.
Umræðan um holla lífshætti og þátttaka í
víðavangshlaupum eru til marks um það.
Á sama tíma benda rannsóknir til að of-
fita barna fari vaxandi og það er áhyggju-
efni.“
Frumkvöðlastarf Unnar skilaði sér í al-
íslenskri uppeldisstefnu, eins og fram
hefur komið. Í hinum vestræna heimi er
útbreiðsla hollra lífshátta kærkomin. Það
liggur því beinast við að spyrja hvort það
sé í bígerð að hefja útflutning á heilsu-
stefnunni?
„Við höfum velt þeim möguleika fyrir
okkur að flytja stefnuna út, sérstaklega til
Norðurlandanna. Víða erlendis eru starf-
andi leikskólar sem leggja áherslu á
hreyfingu og útikennslu en við höfum
ekki orðið vör við aðrar stefnur sem
hnýta saman þessa þrjá þætti; næringu,
hreyfingu og listsköpun. Útrásin er
kannski verðugt verkefni framtíð-
arinnar,“ segir Unnur sem er önnum kaf-
in og nýlent frá Ungverjalandi þar sem
hún kynnti sér nýjungar í hreyfistarfi
ungra barna, ásamt tíu öðrum stjórn-
endum heilsuleikskóla.
Þess má geta að Unnur starfaði sem
leikskólastjóri á Urðarhóli í 12 ár, en árið
2007 tók hún við stöðu framkvæmda-
stjóra skólasviðs hjá Skólum ehf. Fyr-
irtækið sér um rekstur á fimm heilsu-
leiksskólum á höfuðborgarsvæðinu.
Unnur Stefánsdóttir
á leikskólanum
Skólatröð
Betra samfélag Röð viðtala um hugmyndir að því sem betur má fara í íslensku samfélagi.
Unnur Stefánsdóttir á
leikskólanum Skólatröð.