Morgunblaðið - 06.03.2010, Blaðsíða 32
32 Umræðan
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 6. MARS 2010
ÉG DATT um fyr-
irsögnina „Kosið um
breytingu á lögum“ í
Fréttablaðinu 3. þ.m.
Þrjár fullyrðingar
blasa við: 1. Að kosn-
ingarnar snúast alls
ekki um hvort greiða á
skuldina. 2. Að verði
svarið nei í kosning-
unum standi fyrri lögin
eftir. 3. Að semja þurfi
upp á nýtt ef svarið verður nei í at-
kvæðagreiðslunni. Sjálfur forsætis-
ráðherra hefur endurtekið lýst því
yfir að kosningarnar séu markleysa.
Skoðum sannleiksgildi fullyrðing-
anna nánar: 3. fullyrðingin er rétt
(sem nánar verður vikið að.) 2. full-
yrðingin er út af fyrir sig rétt en þar
sem 3. fullyrðingin er líka rétt þá er
2. fullyrðingin marklaus! En hvað um
1. fullyrðinguna?
Hugsum okkur að fjölskyldufaðir
komi heim með samning við bílasala
um að kaupa breskan Jagúar með
þeim fyrirvara að fjölskyldan sem
telur 6 manns samþykki. Meirihlut-
inn hafnar tilboðinu með þeim rökum
að fjölskyldan sitji uppi með tvo bíla
á afborgunum. Konan segist auk
þess hafa fundið skítalykt af samn-
ingnum og við blasi að hann geti með
tímanum rústað fjárhagsstöðu heim-
ilisins. Ekkert verður af bílakaupum.
Augljóst er af þessu að 1. fullyrðingin
er ekki aðeins röng heldur kolröng
og að nei í kosningunum gæti hrakið
málið fyrir dómstóla þannig að
hryðjuverka(laga)maðurinn, krata-
foringinn breski, sem sagt er að berji
starfsfólk sitt, sæti á endanum uppi
með krógann. Lítum á annað analog-
dæmi: Gefum okkur að breskir rass-
setumenn sendiráðsins á Íslandi hafi
keypt sendiráðsbyggingarnar af ís-
lenskum einkaaðila í góðærinu 2007
og greitt fyrir £ 4 millur. Haustið
2008 ríður jarðskjálfti (12 á Richter)
með upptök sín í BNA yfir norð-
urhvelið. Orsök skjálftans má að
mestu rekja til glæfralegra kjarn-
orkuvopnatilrauna BNA neð-
anjarðar. Ísland fer ekki varhluta af
skjálftanum og sendiráðsbyggingar
Breta og Hollendinga hrynja meira
og minna og fleiri byggingar. Breska
ríkisstjórnin sem við skulum kalla
Hryðju til styttingar krefst þess að
Íslendingar borgi skaðann, telur hús-
in illa byggð, eftirlitið lélegt og að
óprúttnir íslenskir kaupahéðnar hafi
okrað á byggingunum. Ríkisstjórn
Íslands leggst meira og minna á
sjúkrabeð við þessi válegu tíðindi.
Böðullinn Brown notar tækifærið og
setur hryðjuverkalög á Íslendinga
þannig að orðspor þeirra erlendis er
nú flokkað sem sorp. Hryðja ákveður
að bæta blýantsnögurunum skaðann
og kaupa af þeim rústirnar fyrir £ 4
millur. Böðullinn Brown kippir nú í
tvo bakdyraspotta sem merktir eru
Brussel og AGS sem
svo aftur kippa í bak-
dyraspotta íslenska ut-
anríkisráðuneytisins.
„Ber er hver að baki
nema bróður eigi“.
Hugsar utanrík-
isráðherrann, tekur
símann og segir upp
viðhaldinu til tveggja
ára. Ný (ó)stjórn er
mynduð sem við skulum
kalla Kratíu til stytt-
ingar enda virðist kjör-
orð stórnarsáttmálans ganga út á að
krítisera og kratísera. Óðara fer hún
að flaðra upp um kratann Brown eins
og illa taminn sveitaseppi. Við þessi
fleðuhót gengur krataforinginn á lag-
ið og býður til makindalegra við-
ræðna. Íslenskum samningamönnum
er smalað saman í flýti, þeir eiga það
sameiginlegt að vera bláeygir a.m.k. í
annarri af tveimur merkingum orðs-
ins. Mánuðir líða en loks dúkka þeir
upp með illa þefjandi uppfærðan
Versalasamning í skötulíki. Þing-
heimur tekur fyrir vitin en Kratía
harkar af sér að undanskildum
tveimur þingmönnum hennar. Eftir
miklar skylmingar í þinginu liggur
tilboð á borðinu: Hryðju eru boðnar £
3 millur fyrir rústirnar. Forsetinn
samþykkir lög með fyrirvara. Hryðja
svarar með gagntilboði upp á £ 3,5
millur sem Kratía samþykkir og nær
að berja í gegnum þingið en forsetinn
neitar að skrifa undir svo málið fer í
þjóðaratkvæði. Þjóðin hafnar tilboð-
inu með 80% greiddra atkvæða.
Skoðanakönnun leiðir í ljós að helm-
ingurinn vill að málið fari fyrir dóm-
stóla. Fullyrðingar þess efnis að
kosningarnar snúast alls ekki um
hvort greiða eigi skuldina er auðvitað
kolröng. Nei, í kosningunum gæti
einmitt orðið fyrsta stóra skrefið í þá
átt að borga ekki krónu. „Fyrri“ lög-
in eru marklaus en Kratía gæti þó
dustað af þeim rykið ef Hryðju sner-
ist hugur. Glætan að hinn dramb-
sami hryðjuverkamaður muni
kyngja svo beiskum bita (og varla
eftirmaður hans heldur) en líklegt er
að Brown hrökklist frá völdum í vor
við lítinn orðstír. Íslendingar eiga
ekki að semja við hryðjuverkamenn.
Það er ekki kosningin sem er mark-
laus eins og forsætisráðherra hefur
talað um, heldur „fyrri“ lögin. En
það er skiljanlegt að forsætisráð-
herra sé gramur enda mun svíða svo-
lítið undan vendinum ef þjóðin segir
nei!
Hvað þýðir nei?
Eftir Daníel
Sigurðsson
Daníel Sigurðsson
»Nei í kosningunum
gæti einmitt orðið
fyrsta stóra skrefið í þá
átt að borga ekki
krónu.
Höfundur er sjálfstætt starfandi
véltæknifræðingur.
FJÖGURRA ára
samgönguáætlun ár-
anna 2007-2010 var
samþykkt á Alþingi
fyrir tveimur árum.
Þessi fjögur ár verða
notuð til að verja tæp-
um 110 milljörðum
króna til verkefna á
sviði samgöngumála.
Stærstur hluti fjár-
magnsins, sem er um
98 milljarðar króna,
fer til hvers kyns vegaframkvæmda
á sviði siglingamála og 1,5 millj-
örðum króna verður varið til flug-
mála. Fyrrverandi ráðherra Sturla
Böðvarsson telur að verkefni sam-
gönguáætlunar sýni að yfirvöld séu
á réttri braut og vinni ötullega að
því að ná langtímamarkmiðum um
greiðar, öruggar og hagkvæmar
samgöngur.
Með skýrum hætti eru kynntar
hér helstu framkvæmdir samgöngu-
áætlunar næstu árin. Um 20 millj-
örðum króna veður varið til verk-
efna á höfuðborgarsvæðinu.
Mikilvægt er að lagt verði í veru-
legar framkvæmdir þar til sam-
göngumannvirkin standa undir því
að halda í við fjölgun bifreiða og
stóraukna umferð sem sprengt hef-
ur vegakerfið á öllu suðvesturhorn-
inu og í Suðurkjördæmi með skelfi-
legum afleiðingum. Ein stærsta
framkvæmdin á þessu sviði, sem er
gerð Sundabrautar, þolir enga bið.
Fyrrverandi samgönguráðherra
fullyrðir að teknir hafi verið frá
nærri 10 milljarðar kr. til að unnt
verði að hefja verkið. Fyrir löngu
hefði það átt að vera búið.
Í þessari samgönguáætlun verða
jarðgangagerð og breikkun vega og
akbrauta áberandi þættir fram-
kvæmda víða um land næstu árin. Á
haustþingi verður að
ljúka afgreiðslu tólf
ára áætlunar sem hér
liggur fyrir. Þar verða
lagðar fram nýjar
áherslur og skýr
stefna mörkuð. Í þeirri
fjögurra ára áætlun
sem hér er kynnt kem-
ur þessi stefna skýrt
fram. Hugmyndin um
neðansjávargöng til
Eyja er áhættusöm og
ótímabær vegna skorts
á forrannsóknum og
áætlaður kostnaður
alltof hár. Enn er tími til að afskrifa
þetta glapræði sem leiðin 2+1 er.
Hún fimmfaldar slysahættuna hvort
sem Vegagerðin viðurkennir það
eða ekki. Ný samgönguáætlun verð-
ur undirbúin og tillögur síðan lagð-
ar fyrir ráðherra.
Eina ferðina enn var tvöföldun
Suðurlandsvegar í uppnámi þegar
ég las góða grein sem bæjarfulltrúi
í Hveragerði skrifaði í Morg-
unblaðið fyrir einu ári. Þingmönn-
um Suðurkjördæmis og samgöngu-
ráðherra sendi ég þau skilaboð sem
eru þessi: Af tvennu illu er það
besti kosturinn að afskrifa end-
anlega tvöföldun Suðurlandsvegar
verði leiðin 2+1 fyrir valinu. Ögrun
við Sunnlendinga verður þessi sam-
gönguáætlun kölluð af vonsviknum
heimamönnum ef ráðherrann af-
skrifar leiðina 2+2 og tvöföldun
Suðurlandsvegar. Í Suðurkjördæmi
skulu allir heimamenn safna undir-
skriftum til að dæmið klárist fyrir
fullt og allt. Glaður skal ég skrifa
nafn mitt á undirskriftalista til
stuðnings Sunnlendingum fái ég
tækifæri til þess.
Áður hef ég varað við því að
slysahættan geti fimmfaldast ef tvö-
földun Suðurlandsvegar verður mið-
uð við leiðina 2+1. Þetta skal ráð-
herrann kynna sér fari svo að
heildarfjöldi ökutækja á þessari leið
verði meira en 40 þúsund bílar á
sólarhring. Það væri hnefahögg í
andlit Sunnlendinga ef kjörnir þing-
menn þeirra byðu kjósendum sínum
birginn. Slík vinnubrögð mega þing-
menn Suðurkjördæmis ekki sýna
heimamönnum. Þetta glapræði sem
leiðin 2+1 er eykur hættuna á því
að ökumenn beygi yfir á vitlausan
vegarhelming. Henni geta allir
skynsamir Sunnlendingar vísað til
föðurhúsanna þó að oddvitar fortíð-
arinnar afskræmi allar staðreyndir
tengdar leiðinni 2+2. Þeir sem
harðast berjast gegn því að dæmið
klárist endanlega munu iðrast þess
síðar meir. Slík vinnubrögð bera
ógeðfelldan blæ haturs og hefnda.
Á Suðurlandi er eitt verkefni í
jarðgangagerð réttlætanlegt sem
þingmenn Suðurkjördæmis ættu að
kynna sér. Það eru stutt jarðgöng
undir Reynisfjall. Þau koma allri
þjóðinni til góða. Sómakærum
Sunnlendingum ofbýður hvernig
komið er fram við þá þegar sala rík-
iseigna er notuð til að moka nærri
20 milljörðum króna í veggöngin
norður í Fjallabyggð. Afskrifum
hugmyndina um vegtoll á hálend-
isveginum. Tvöföldum Suðurlands-
veg austur að Hvolsvelli. Klárum
Suðurstrandarveg strax.
Ögrun við Sunnlendinga
Eftir Guðmund
Karl Jónsson » Á Suðurlandi er eitt
verkefni í jarð-
gangagerð réttlæt-
anlegt sem þingmenn
Suðurkjördæmis ættu
að kynna sér. Það eru
stutt jarðgöng undir
Reynisfjall.
Guðmundur Karl
Jónsson
Höfundur er farandverkamaður.
ÞEGAR Gordon Brown lýsti Ís-
land ranglega gjaldþrota ríki
hryðjuverkamanna, þá olli hann
Íslendingum og erlendum lán-
ardrottnum íslensku bankanna
óhemju tjóni. Í ljósi þessa er það
ótrúlega ósvífið að þegar íslensk
stjórnvöld lýsa Íslendinga fúsa til
að taka á sig miklar fjárhagslegar
skuldbindingar til þess að leysa
evrópskt pólitískt vandamál, nokk-
uð sem Íslendingum ber engin
lagaleg skylda til að gera, skuli
breska ríkið vilja hagnast stórlega
á því með því að krefjast hás vaxta-
álags.
Því til viðbótar heimtar ríkis-
stjórn Gordons Browns að öll
áhætta af þessari pólitísku lausn
eigi að hvíla á Íslendingum, án fyr-
irvara.
Við Íslendingar eigum fjölda
bandamanna í Bretlandi, þ.m.t. rit-
stjóra virtustu dagblaða, heims-
fræga hagfræðinga, lögfræðinga
og ýmsa fræðimenn innan háskóla
sem hvetja okkur opinberlega til
þess að láta ekki ofbeldi ríkis-
stjórnar Gordons Browns yfir okk-
ur ganga. Við virkjum áframhald-
andi stuðning þessara aðila í leit að
lausn og verjum okkar sameig-
inlegu hagsmuni með því að senda
skýr skilaboð: fjölmennum á kjör-
stað í dag og kolfellum Icesave-
ólögin.
Erlendur Magnússon
Fjölmennum á kjörstað
og fellum Icesave-ólögin
Höfundur er framkvæmdastjóri.
ÞAÐ VIRÐIST hafa
komið í ljós und-
anfarið að alþing-
ismenn hafa, að því er
virðist, sumir hverjir,
margoft unnið eið að
stjórnarskránni en
aldrei lesið hana!
Þetta er þvílík for-
smán að engu tali tek-
ur. Í þeirri umræðu
sem fram hefur komið
um frestun á þjóð-
aratkvæðagreiðslu er augljóst þeim
sem hafa lesið stjórnarskrána að
ekki er hægt að fresta henni né
heldur hætta við hana. Ef alþingi
reynir einhverjar slíkar æfingar er
það skýlaust brot á 26. grein
stjórnarskrár lýðveldisins Íslands.
Þar segir: „Nú synjar forseti
lagafrumvarpi stað-
festingar, og fær það
þó engu að síður laga-
gildi, en leggja skal
það þá svo fljótt sem
kostur er undir at-
kvæði allra kosninga-
bærra manna til sam-
þykktar eða synjunar
með leynilegri at-
kvæðagreiðslu.“
Það er hvergi gert
ráð fyrir að draga at-
kvæðagreiðsluna til
baka né fresta henni
og skiptir þá engu
máli hver óskhyggja ráðamanna er,
það er hvergi gert ráð fyrir neinni
undantekningu í sambandi við at-
kvæðagreiðsluna.
Ef ætti að gera einhverja breyt-
ingu gagnvart atkvæðagreiðslunni
þarf að breyta stjórnarskránni og
til þess þarf þjóðaratkvæðagreiðslu.
Þetta mál sem nú liggur fyrir er
kirfilega lagt í hendur þjóðarinnar
og verður hvorki frestað né aflagt,
og gildir einu hvort mönnum líkar
það betur eða verr. Að vísu er þetta
ekki í fyrsta sinn sem alþingi hefur
gert sig sekt um stjórnarskrárbrot
og hefur í rúmlega 65 ár dregið
lappirnar í því að setja á stofn
stjórnarskrárdómstól. Valdhafar
hafa því miður í gegnum árin við-
haldið hinu ófullkomna kerfi til þess
að hagnýta sér hina stóru vankanta
í þessu gjörónýta og gallaða kerfi.
Það er alveg forkastanlegt að al-
þýða manna í þessu þjóðfélagi skuli
þurfa að sækja rétt sinn fyrir
hæstarétt með verulegum tilkostn-
aði þegar stjórnarskráin er brotin
af alþingi. Eins hlýtur það að vera
dálítið sérkennilegt að ráðamenn í
þessu þjóðfélagi, sem eru hvað eftir
annað að setja reglu um lágmarks-
menntun í sambandi við störf hjá
ríkinu, skuli í raun ekki hafa neinar
lágmarkskunnáttukröfur fyrir þá
sem eru viðriðnir það að setja regl-
urnar, þ.e. alþingismenn þurfa
greinilega ekki að hafa þá kunnáttu
að vera læsir hvað þá meir.
Það hlýtur að vera kominn tími
til þess að stjórnarskráin verði les-
in upp í heyranda hljóði við setn-
ingu alþingis svo tryggt verði að
þeir sem hafa aldrei lesið hana hafi
að minnsta kosti heyrt hvað felst í
þessu ákveðna skjali. Þegar litið er
yfir það sem skeð hefur í sambandi
við val á mönnum í stöður ráðherra
í þessu landi virðast ákveðin emb-
ættispróf hafa haft næsta lítið gildi
í sumum tilfellum. Þegar forsætis-
ráðherra var með hagfræðipróf fór
hann létt með að keyra þjóðina út í
ystu brún efnahagshruns.
Eins og fram hefur komið í sam-
bandi við hina stóru lögleysu að
gengistryggja lán hefur önnur
fræðigrein, nefnilega lögfræði, beð-
ið mjög alvarlegt skipbrot. Það
hlýtur að vera kominn tími til þess
að menntun í háskólum landsins
verði tekin til mjög alvarlegrar
rannsóknar og það fundið út hvern-
ig og hvers vegna sú kunnátta sem
þar er komið á framfæri skuli geta
brugðist eins hrapallega og orðið
hefur. Þegar embættisprófsmenn
bregðast svona gjörsamlega hlýtur
að vera kominn tími til að þeir
missi réttindi alveg eins og gildir
um skipstjóra eða flugstjóra sem
bregðast í sínu starfi. Það er ætlast
til þess að menn fari í daglegri um-
gengni og allri hegðun samkvæmt
lögum en þegar á
hólminn er komið virðist ekkert
mark vera tekið á þeim reglum sem
eiga að vera í gildi, því í raun vísa
þær í tvær gagnstæðar áttir sam-
kvæmt fræðimönnunum.
Ríkisvaldið og stjórnarskráin
Eftir Bergsvein
Guðmundsson » Þetta mál sem liggur
fyrir er kirfilega lagt
í hendur þjóðarinnar og
verður hvorki frestað né
aflagt ...
Bergsveinn
Guðmundsson
Höfundur er ellilífeyrisþegi.