Morgunblaðið - 06.03.2010, Blaðsíða 33

Umræðan 33
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 6. MARS 2010
FARSÆL lausn
ICESAVE-
deilunnar fyrir
Íslendinga – og
sú eina sem
þjóðin mun una –
blasir við.
Stjórnvöld láta
þýða eftirfarandi
klausu á ensku
og kynna hana
þjóðum heims.
Jóhanna, Steingrímur og félagar:
Kallið til löggiltan skjalaþýðanda
og leysið samninganefndina frá
störfum!
Yfirlýsing Íslendinga
vegna ICESAVE
ICESAVE-deilan er deila milli
Evrópuríkja. Hana ber að leysa
fyrir evrópskum dómstóli sem úr-
skurði um það hvort Íslendingum
beri lagaleg skylda til að greiða
bætur. Ísland mun greiða það sem
því ber, innan þeirra marka sem
þjóðarbúið ræður við, að uppfylltu
því skilyrði sem fram kemur í tölu-
lið 1.
Kolfellum samninginn
Í dag bíður okkar afar brýnt verk-
efni. Við þurfum að kolfella núgild-
andi ICESAVE-samning í þjóð-
aratkvæðagreiðslu – með þorra
greiddra atkvæða. Þannig styrkj-
um við samningsstöðu okkar enn
frekar og sendum alþjóðasamfélag-
inu skýr skilaboð.
Minnumst þess að fyrsti gjald-
dagi þrælasamningsins er árið
2016. Því er nægur tími til stefnu
og engin ástæða til að fara á taug-
um og varpa sér viljugur í hyldýp-
ið.
Áfram Ísland!
BRAGI V. BERGMANN
Akureyri.
Lausnin
eina
Frá Braga V. Bergmann
Bragi V.
Bergmann
21. MARS er á
hverju ári „Al-
þjóðadagur Samein-
uðu þjóðanna gegn
kynþáttamisrétti“. Þá
ver Evrópusambandið
einnig viku í að vekja
athygli á kynþáttamis-
rétti undir slagorðinu
„Evrópuvika gegn
kynþáttamisrétti“. Sú
staðreynd að slíkir
dagar og vika séu til
segir okkur að kynþáttafordómar
og misrétti eru raunverulegt vanda-
mál í heiminum, þ.á m. í Evrópu.
Undanfarin ár höfum við sem
störfum saman að málefnum inn-
flytjenda og mannréttinda almennt
á Íslandi reynt að vekja athygli á
kynþáttafordómum og misrétti hér
á landi. Það kann að vera, þvert á
móti, að mörgum Íslendingum þyki
erfitt að tala um kynþáttafordóma
og misrétti þar sem málið er sjald-
an í opinberri umræðu. Það neitar
þó enginn tilvist þess í samfélaginu.
Eru fordómar til á Íslandi?
Það tíðkast sem betur fer ekki á
Íslandi að kveikja í híbýlum þeirra
sem eru af öðrum kynstofni en Ís-
lendingar og því öðruvísi í útiliti.
Það sama á langoftast
við um árásir á það
fólk sem hefur fram-
andi útlit. (Það verður
samt að benda á að of-
beldisfullar árásir hafa
verið framdar vegna
þess að viðkomandi
var af öðrum kynstofni
og framandi í útliti.)
Við verðum að muna
að öll komum við af
einni og sömu dýrateg-
undinni vísindalega
séð, Homo sapiens.
Það er leiðinlegt frá því að segja
að á Íslandi eru fordómar almennt
gagnvart útlendingum. Sem prestur
innflytjenda er ég í miklum sam-
skiptum við fólk sem er af erlendu
bergi brotið. Það er leiðinlegt að
þurfa að segja frá því að fjölmargir
skjólstæðingar mínir upplifa nið-
urlægingu og mismunun í daglegu
lífi sínu hér á landi. Neikvætt álit á
útlendingum hefur ýmsar birting-
armyndir.
Ég vil staldra við tvö atriði áður
en ég held áfram. Í fyrsta lagi þá
vil ég leggja áherslu á að ég tel
ekki að allir Íslendingar sem hafa
fordóma gagnvart útlendingum séu
svokallaðir „rasistar“. Ég lít á þá
sem venjulegt fólk, rétt eins og
annað, en stundum fer það villur
vegar í mannlegum samskiptum,
vegna oft ómeðvitaðra fordóma
sinna.
Í öðru lagi þá geta útlendingar
sjálfir verið með fordóma gagnvart
öðrum útlendingum. Ég heyri þetta
af og til frá Íslendingum. En sú
staðreynd getur aldrei afsakað eig-
in fordóma, í þessu tilviki fordóma
sem Íslendingar kunna að hafa.
Það, að minnihlutahópurinn hafi
fordóma hefur minna vægi af því að
mismununin er oftast alvarlegri þar
sem hún tengist „samfélagsvaldi“,
þar sem vald meirihlutans, í þessu
tilviki Íslendinga, hefur meira vægi
í samfélaginu. En minnihlutahópum
fyrirgefast þó ekki fordómar sínir
heldur.
Skiptir útlendinga engu máli?
Birtingarform fordóma eða mis-
mununar eru mjög mismunandi og
ég ætla ekki að telja upp allar birt-
ingarmyndirnar hér. En í tilefni af
Evrópuviku gegn kynþáttamisrétti
langar mig að biðja íslenskt fólk um
að velta vel fyrir sér hvort þeir
verði varir við í umhverfi sínu
ákveðið tilfinningaleysi í garð út-
lendinga, sem myndi síður líðast í
garð Íslendinga. Þetta snýst um að
finna ekki til með útlendingum og
hafa ekki samkennd með þeim og
veita þeim því verri þjónustu, leyfa
sér að vera dónalegri við þá og nota
harkalegra orðalag. Þetta er mjög
oft reynsla fólks af erlendum upp-
runa.
Við innflytjendur verðum ekki
síður særðir en Íslendingar þegar
við upplifum það að verða fyrir að-
kasti eins og að ofan greinir. Við
upplifum að vera útilokaðir og fá
ekki að njóta sambærilegrar vin-
áttu og aðrir Íslendingar í sam-
félaginu. Við tökum því jafn óstinnt
upp og verðum móðgaðir á sama
hátt og sambýlingar okkar.
Ég skal taka nokkur dæmi. Þjón-
ustufulltrúi hefur ekki jafn góðan
tíma fyrir útlenska viðskiptavini,
fulltrúi frá opinberri stofnun út-
skýrir mikilvægt erindi ekki al-
mennilega fyrir innflytjendum sem
skilja íslensku ekki jafnvel og inn-
fæddir eða starfsfólk talar óþarf-
lega harkalega við erlent starfsfólk
á sama vinnustað. Persónulega
nefni ég flokk af slíkum uppá-
komum „skiptir útlendinga engu
máli-fordómar“: Það er að mann-
eskja getur ekki skynjað útlending-
inn sem manneskju rétt eins og
hún er sjálf og dæmir fyrirfram að
útlendingi væri sama um hvað er að
ræða.
Margir sem lesa þessar línur
munu draga í efa að slíkt gerist í
raun, en því miður gerist það oftar
en stundum. Hafið þið ekki séð
slíkt með ykkar eigin augum? Hafið
þið ef til vill tekið þátt í slíku ein-
elti? Mér fyndist gott að við færum
öll yfir það hvernig við högum sam-
skiptum okkar í tilefni af þessu al-
þjóðaátaki sem ætlað er að vekja
athygli á kynþáttamisrétti. Ég end-
urtek það að málið varðar ekki ein-
ungis Íslendinga, heldur fólk af er-
lendum uppruna líka og mig
sjálfan.
„Kynþáttamisrétti“ er stórt orð.
Við getum auðveldlega litið framhjá
því í okkar daglega lífi, sagt að það
komi okkur ekki við. En við getum
einnig hugsað um kynþáttamisrétti
í okkar daglega lífi og sett það í
samhengi við það. Ég óska þess að
við öll sem sköpum þetta samfélag
tökum okkur stund og hugsum um
málið einu sinni enn. Við þurfum að
takast á við okkar eigin fordóma til
þess gera kynþáttmisrétti útlægt.
Sköpum sanngjarnt samfélag fyrir
alla, útrýmum kynþáttafordómum.
Eftir Toshiki Toma » Það er leiðinlegt að
þurfa að segja frá
því að fjölmargir skjól-
stæðingar mínir upplifa
niðurlægingu og mis-
munun í daglegu lífi
sínu hér á landi.
Toshiki Toma
Höfundur er prestur innflytjenda.
Eyðum fordómum inni í okkur
BRÉF TIL BLAÐSINS
MORGUNBLAÐIÐ birtir
alla útgáfudaga aðsendar um-
ræðugreinar frá lesendum.
Blaðið áskilur sér rétt til að
hafna greinum, stytta texta í
samráði við höfunda og ákveða
hvort grein birtist í umræðunni,
í bréfum til blaðsins eða á vefn-
um mbl.is. Blaðið birtir ekki
greinar, sem eru skrifaðar fyrst
og fremst til að kynna starfsemi
einstakra stofnana, fyrirtækja
eða samtaka eða til að kynna
viðburði, svo sem fundi og ráð-
stefnur.
Innsendikerfið
Þeir sem þurfa að senda
Morgunblaðinu greinar eru vin-
samlega beðnir að nota inn-
sendikerfi blaðsins. Formið er
undir liðnum „Senda inn efni“
ofarlega á forsíðu mbl.is. Einnig
er hægt að slá inn slóðina
www.mbl.is/sendagrein
Ekki er lengur tekið við
greinum sem sendar eru í tölvu-
pósti.
Í fyrsta skipti sem formið er
notað þarf notandinn að nýskrá
sig inn í kerfið, en næst þegar
kerfið er notað er nóg að slá inn
netfang og lykilorð og er þá not-
andasvæðið virkt.
Ekki er hægt að senda inn
lengri grein en sem nemur
þeirri hámarkslengd sem gefin
er upp fyrir hvern efnisþátt en
boðið er upp á birtingu lengri
greina á vefnum.
Nánari upplýsingar gefur
starfsfólk greinadeildar.
Móttaka að-
sendra greina
www.gisting.dk/gisting.html
sími: 499 20 40 (Íslenskt símanúmer)
Ódýr gisting í Kaupmannahöfn
Herbergi frá Dkk 300 Íbúðir frá Dkk 1200
ÞRÁSPURÐUR í
fyrirspurnartíma á
Alþingi á fimmtudag
gat fjármálaráðherra
ekki fengið það af sér
að svara því hvað
myndi styrkja samn-
ingsstöðu Íslands
best í áframhaldandi
Icesave-viðræðum –
að þjóðin segði já, nei
eða færi ekki að kjósa
í þjóðaratkvæða-
greiðslunni á laugardaginn. Ó nei,
ráðherrann taldi að hver og einn
kjósandi ætti að fá að gera þetta
upp við sig sjálfur, hann ætlaði
ekki að fara að skipa fólki fyrir.
Þetta er sami maðurinn og sagð-
ist fáum dögum eftir synjun for-
seta ekki ætla að sitja aðgerð-
arlaus og horfa á þjóðina fella
samninginn sinn – nei hann skyldi
berjast fyrir því að fá hann sam-
þykktan. Þá sýndist honum þjóð-
inni ekki veita af pólitískri leiðsögn
þó svo að honum hafi þótt það
hlægilegt á Alþingi á fimmtudag að
til þess væri ætlast af honum.
Það er átakanlega sorglegt að
fylgjast með forystumönnum rík-
isstjórnarinnar tilkynna þjóð sinni
það að þeir ætli að bregðast henni
á ögurstundu. Hvernig getur það
mögulega skaðað hagsmuni Íslands
að þjóðin standi saman og felli
samning sem allir eru sammála um
að sé algerlega óviðunandi fyrir ís-
lenska þjóð? Hvernig getur það
mögulega skaðað
hagsmuni Íslands í
áframhaldandi við-
ræðum að viðsemj-
endur okkar sjái svart
á hvítu að við séum
tilbúin til að berjast
fyrir hagsmunum okk-
ar?
Með úrtölum sínum,
afneitun og vanhæfi
hafa þessir tveir
reynslumiklu for-
ystumenn í íslenskum
stjórnmálum dæmt sig
úr leik. Ég hvet þjóðina til að
tryggja sjálf sína hagsmuni og
mæta á kjörstað og greiða atkvæði
gegn Icesave-samningi Steingríms
og Jóhönnu. Ekki að sitja heima,
eins og svekktir leiðtogar rík-
isstjórnarinnar, sem geta ekki
horfst í augu við þá staðreynd að
hagsmunir þjóðarinnar eru svo
miklu mikilvægari en sært stolt
vegna misheppnaðra samninga. Við
hin vitum, að NEI þjónar hags-
munum okkar best til framtíðar.
Auðvitað kjósum við
Eftir Ragnheiði
Elínu Árnadóttur
Ragnheiður Elín
Árnadóttir
» Það er átakanlega
sorglegt að fylgjast
með forystumönnum
ríkisstjórnarinnar til-
kynna þjóð sinni það að
þeir ætli að bregðast
henni á ögurstundu.
Höfundur er alþingismaður