Fréttablaðið - 21.12.2011, Blaðsíða 47
ELDVARNIR
MIÐVIKUDAGUR 21. DESEMBER 2011
Kynningarblað
Slökkvitæki
Reykskynjarar
Flóttaáætlun
Brunastigi
Brunaslöngur
Viðvörunarkerfi
WWW.ORYGGI.IS
Vefverslun með eldvarnir er að
finna á heimasíðu Öryggismið-
stöðvarinnar, www.oryggi.is. Þar
er auðvelt að versla allt til eld-
varna heimilisins og jafnframt
hægt að fá vörur heimsendar.
Á síðunni eru einnig góðar
og ítarlegar upplýsingar um
eldvarnabúnað og margs konar
eldvarnaráð.
Bjarga-hringja-slökkva eru
lykilorðin þrjú ef elds verður
vart eða reykskynjari fer í
gang. Gott er að vera
með flóttaáætlun
tilbúna og hafa
farið yfir hana
með fjölskyld-
unni. Ef íbúðin er
á efri hæð er hægt
að koma sér upp
björgunarstigum sem má henda
út um gluggann en þeir ná að
jafnaði niður þrjár hæðir. Þá er
mikilvægt að allir á heimilinu
kunni símanúmerið 112, jafnt
ungir sem aldnir. Ekki er gert ráð
fyrir að fólk noti lyftur ef bruna
verður vart.
Slökkvitæki fyrir heimilið
eru til í nokkrum gerðum.
Dufttæki eru fyrir alla eldflokka
en eldflokkar eru þrír. A táknar
eld í föstum efnum,
húsgögnum,
timbri og
gólfefn-
um. B er
fyrir eld í
eldfimum
vökvum, fitu
og bensíni
til dæmis. C
er eldur í gasi.
Heppileg
stærð fyrir
heimili af duft-
slökkvitæki er 6 kg. Ef fólk notar
dufttæki til að slökkva eld í
föstum efnum þarf að gæta að
því að slökkva glóð með vatni á
eftir, því glóðin getur verið inni
í efninu. Þá eru til svokölluð
léttvatnstæki, fyrir elda í A og B
flokki sem henta ekki á gas. Þau
skilja eftir sig minni óhreinindi
en dufttækin en ef fólk notar
gas er vissara að eiga dufttæk-
ið. Mikilvægt er að kynna sér
leiðbeiningar utan á tækjunum
áður en elds verður vart.
Eldvarnarteppi er æskilegt
að eiga. Ef kviknar í potti á
eldavél eða
kertaskreyt-
ingu er
hentugt
að slökkva
með því
að breiða
teppið yfir
eldinn. Ef
kviknar í potti
er mikilvægt
að fara ekki neitt með pottinn,
slökkva bara undir og kæfa
eldinn með því loka pottinum
með teppi og jafnvel pottloki.
Kosturinn við teppið er að með
því hlífir fólk höndunum.
Eldhætta er mikil um þetta leyti árs. Er það vegna ýmissa atriða, svo sem mikillar ljósa-
notkunar, þar sem alls konar serí-
ur eru í gangi, kerti og kertaskreyt-
ingar. Ef ekki er farið gætilega geta
orðið eldsvoðar,“ segir Helgi Guð-
mundsson, vörustjóri brunavarna
hjá Öryggismiðstöðinni.
Helgi segir að þrátt fyrir að fólk
sé orðið mjög meðvitað um þessar
hættur og rétta umgengi séu allt-
af einhverjir sem freistist til að fara
ódýrari leiðina; noti gamlar seríur
sem eru úr sér gengnar, óvönduð
kerti og eru ekki með stöðuga und-
irstöðu. „Við þurfum að vera með
það á hreinu að kertin komist ekki
í gardínur og að aldrei sé farið frá
logandi kerti.“
Eldvarnir eru góð jólagjöf
Helgi minnir á vefsíðu Öryggismið-
stöðvarinnar, www.oryggi.is, þar
sem finna má netverslun fyrir eld-
varnarvörur. „Vörurnar eru meira
og minna á tilboðum í desember
og hægt er að fá vörurnar sendar
heim. Eldvarnir eru tilvalin jóla-
gjöf til þeirra sem þér er annt um.
Því má bæta við að heimaöryggis-
kerfi taka ekki aðeins til innbrota
heldur fylgja einnig reyk- og vatns-
skynjarar kerfinu. Ef reykskynjari í
heimakerfi fer af stað sendir kerf-
ið samstundis boð til stjórnstöðv-
ar. Ég minni á að öryggisráðgjaf-
ar okkar eru ávallt reiðubúnir að
heimsækja fólk og veita ókeypis ör-
yggisráðgjöf.“
Reykskynjarar tengdir saman
Helgi segir að í eldvörnum þurfi
fólk aðallega að hafa þrennt í
huga. „Reykskynjarar gefa okkur
vitneskju um að hugsanlega sé
kviknað í og hafa margsannað
það og sýnt að þeir geta bjargað
mannslífum.“ Og ýmsar gerðir
eru til af heimilisreykskynjurum.
„Jónískir reykskynjarar bregð-
ast f ljótt við reyk sem myndast
við snöggan bruna, þar sem eld-
urinn er opinn og hitinn mikill,
svo sem ef það kviknar í glugga-
tjöldum. Optískir reykskynjarar
bregðast fyrr en jónískir skynjar-
ar við köldum reyk, sem kemur til
dæmis í glóðabruna frá rafmagns-
tækjum og af reyk sem hefur þurft
að fara lengri leið, frá bruna til
dæmis á annarri hæð eða í ann-
arri álmu, og hefur þá náð að af-
jóna sig og samlagast loftinu. Það
getur til dæmis hent að jónískir
skynjarar skynji ekkert við slíkar
aðstæður.“
Fáanlegir eru skynjarar sem
hægt er að tengja saman og virka
þeir þá þannig að ef einn fer í gang
pípa allir. Líftími reykskynjara er
almennt tíu ár og til eru skynjarar
sem eru með rafhlöðu sem endist í
10 ár, og ekki hægt að taka rafhlöð-
una úr skynjaranum. Algengast er
hins vegar að skipta þurfi um raf-
hlöðu árlega og er gott að gera það
að reglu fyrir jólin. Allir skynjarar
á markaðnum gefa frá sér viðvör-
unartíst þegar rafhlaðan er orðin
léleg. Heyrist þá í skynjaranum
einu sinni á mínútu og ef fólk er
ekki heima þá halda skynjararnir
áfram í 30 daga. Ef fólk hefur verið
lengi á ferðalögum er gott að prófa
reykskynjarann þegar komið er
heim. Til hliðar á síðunni er farið
yfir þær mikilvægu aðgerðir sem
gera þarf ef eldur kviknar: Bjarga-
hringja-slökkva.
Gott að teikna plan
„Gott er að fjölskyldan sé búin að
útbúa flóttaáætlun þannig að allir
séu meðvitaðir um að það séu til
tvær leiðir til að komast út úr íbúð
ef eldur kemur upp og einnig að
staður sé valinn utandyra þar sem
allir skulu hittast á þegar komið
er út. Gott er að teikna upp ein-
falt plan, ræða það og æfa. Stund-
um þarf að koma sér upp björgun-
arstigum sem hægt er að henda
út um gluggann. Þá er að hringja
í 112. Tvær gerðir slökkvitækja eru
einkum ætlaðar fyrir heimili, 6 kg
dufttæki og 6 lítra léttvatnstæki og
það er mikilvægt að þau séu yfir-
farin árlega.“
Að lokum minnir Helgi á hvern-
ig neyðarhnappurinn getur einn-
ig komið eldri borgurum og sjúk-
lingum til hjálpar ef elds verður
vart. „Hnappurinn hefur fyrst og
fremst verið hugsaður fyrir fólk ef
það dettur eða er mjög veikt, að
það geti ýtt á hnappinn og komist
þá í talsamband við okkur. En part-
ur af þessum hnappi er hins vegar
líka reykskynjari sem hringir inn
til stjórnstöðvar okkar.“
Eru þínar eldvarnir í lagi?
Öryggismiðstöðin hefur sérhæft sig í eldvörnum og selur bæði mikilvæg tæki og tól til forvarna sem og hjálpartæki ef
elds verður vart. Þá eru öryggiskerfi þeirra og neyðarhnappar tengd við reykskynjara.
Helgi Guðmundsson hjá Öryggismiðstöðinni segir reykskynjara bjarga mannslífum en önnur mikilvæg öryggistæki eru eldvarnarteppi og slökkvitæki. MYND/STEFÁN