Fréttablaðið - 21.12.2011, Blaðsíða 64

21. desember 2011 MIÐVIKUDAGUR52
HEIMÞRÁ
Mars 1986, Agadír
S
íðasta kvöldið okkar Sjan-Klots
sátum við undir pálmatré á strönd-
inni í Agadír og svældum í okkur
súkkulaði af gömlum vana. Búnir
að halda til í bænum í viku og
gengið þokkalega að spila til að
byrja með. En nú var farið að halla undan fæti
eins og svo oft áður. Þetta kvöld hnakkrifumst
við af tómum leiðindum.
Fyrr um daginn hafði Sjan-Klot brotið ólífu-
olíuflösku Mústafa þegar hann lagði bakpok-
ann of harkalega frá sér á kaffihúsi. Síðan
bætti hann um betur með því að spandera
síðustu peningunum okkar í hass. Ég reykti
til að fá minn hlut af sjóðnum. Fékk útborgað
í reyk sem við skoluðum niður með marokk-
ósku fernurauðvíni. Banvænn kokteill.
„Djöfuls klaufi geturðu verið,“ tautaði ég
þegar hassvíman læddist yfir mig eins og
þunglyndi. „Þetta var besta ólífuolía sem ég
hef nokkurn tíma smakkað.“
Sjan-Klot pírði augun og fitlaði við gítarinn.
„Svona, slappaðu af …“
„Slappa af? Við erum að reykja burt á okkur
heilann, Sjan-Klot! Vinstra heilahvelið að
runka því hægra!“
„Merde! Hvaða kjaftæði er nú þetta?“
Ég fékk mér bita af sérstöku kökubrauði
sem ég hafði ánetjast eftir komuna til Agad-
ír. Þetta voru hleifar á stærð við arabísk brauð
sem voru seld í bakaríum við ströndina.
Ég skolaði bitanum niður með sopa af súru
víni áður en ég hélt áfram: „Á næstu öld þegar
Amazon-skógurinn verður horfinn og menn
búnir að sporðrenna síðustu rottunum og
farnir að stunda hausaveiðar til að eiga í mat-
inn, þá kemur þessi fíni maður inn á verts-
hús og biður um menúinn. Og hvað? Efst á
matseðlinum stendur: Heilinn úr Sjan-Klot.
Léttmaríneraður hasshaus með kókablöðum
borinn fram í rauðvínssósu.“
„Þú átt ekkert með að gera grín að mér!“
„Ekki það?“
„Þú ættir að sjá smettið á þér þegar þú ert
að biðja um aur! Frekar aumkunarverð sjón,
get ég sagt þér!“
Þarna hitti gamli hippinn í mark. Hann
vissi að ég hataði að betla. Ég lét á engu bera
og reyndi mótleik: „Þú ættir að hlusta á sjálf-
an þig stundum. Þú hefur enga tónlistarhæfi-
leika. Enga!“
Sjan-Klot beit í vörina og horfði á mig svo-
lítið hugsi.
„Þetta er bara leikur fyrir þig, er það ekki?“
„Hvað meinarðu?“
„Þú ert bara ríkur krakki að leika þér í
slömminu. Getur farið heim hvenær sem þér
sýnist. Getur hringt í mömmu þína og látið
hana senda þér flugmiða. Við hin … við eigum
engan stað til að fara á, skilurðu? Við erum að
þessu upp á líf og dauða.“
Hann hafði stungið ærlega upp í mig núna.
Hvað gat ég sagt við þessu? En Sjan-Klot var
ekki búinn: „Og einn daginn, Ísland. Einn
daginn verðurðu ekki lengur ungur og sætur.
Ekki lengur svona andskoti saklaus!“
Myrkrið hafði læðst aftan að okkur. Upp
með ströndinni kviknuðu ljósin eins og litlar
freðnar eldflugur svo langt sem augað eygði.
Brimið malaði einmanalega í hálfmyrkrinu
fyrir neðan. Tími til kominn að spila fyrir
klinki og betla eða drepast úr hungri.
Þegar við nálguðumst strandbarina – þöglir
eftir rifrildið – sáum við að þeir voru nánast
mannlausir fyrir utan nokkra norræna túrista
sem mændu djúpt ofan í kokteilana, svekktir á
svip. Svipað og þeir væru að hugsa: „Af hverju
fór ég ekki til Ibiza eins og í fyrra? Hér er
svo leiðinlegt. Enginn að reyna við mig. And-
skotinn.“
Þeir horfðu öfundaraugum út á ströndina
þar sem stæltir arabískir folar kepptust við að
sjarmera eldri konur. Þær voru breskir pen-
sjónistar: Miss Marple, Agatha Christie og
Margaret Thatcher með handtöskur og húð-
sjúkdóma.
„O dear, o dear!“ skríktu þær, flaggandi
töskunum. Folarnir á ströndinni vissu hvað
klukkan sló. Vissu hvað þeir áttu að gera til að
vinna sér inn peninga. Amma borgar.
Sjan-Klot stillti sér upp í hálfmyrkrinu fyrir
framan upplýsta verönd með myrkvað brimið
í bakið. Ég sveif inn í ljósið og lét klingja vel í
blikkdollunni þegar ég hristi hana.
Sjan-Klot ætlaði í þúsundasta skipti að
reyna að taka
þetta bítlalag. Hann virtist staðfastur í
kvöld. Enginn taktur og engin laglína. Gaulaði
eins og Yoko Ono í rafmagnsstól. Við vandlega
hlustun mátti þó greina textann:
Síðasta kvöldið með Sjan-Klot
Í skáldævisögunni Götumálaranum byggir Þórarinn Leifsson á reynslu sinni sem götulistamaður á flakki um Evrópu, þar sem
hann bjó á götunni og kynntist fjöldanum öllum af skrautlegu fólki á ferðum sínum. Fréttablaðið birtir hér kafla úr bókinni.
GÖTUMÁLARINN Skáldævisaga Þórarins Leifssonar berst vítt og breitt um Spán og Marokkó, inn í framandi og háskalegan heim götulistamanna og flækinga.
Höfundur myndskreytir bókina sjálfur. FRÉTTABLAÐIÐ/VILHELM
Hey you’ve got to hide your love away.
Hey you’ve got to hide your love away …
Gestirnir áttu sér enga undankomuleið.
Tilneyddir að hlusta á gargið í franska hipp-
anum hvort sem þeim líkaði það betur eða
verr meðan ég ranglaði milli borðanna með
blikkdolluna, flissandi eins og asni. Engum
stökk bros á vör. Ég var einn um að skemmta
mér konunglega.
Skyndilega heyrði ég einhvern tuða á
dönsku og leit um öxl. Danskt drengjap-
ar starði daufum augum út á sjó, á svipinn
eins og hjón eftir alvarlegt rifrildi. Báðir
með gljáfægðan skalla í skræpóttum stut-
termaskyrtum. Voru þeir að skilja? Frænd-
ur mínir, Danir? Ég bara skil það ekki!
Hvað er að? Hví þessi depurð? Þessi fer-
tugsaldur? Þessir rauðu skallar? Haha! Ég
er fíflið!
„Gefiði mér eitthvað, strákar?“ flissaði ég
á dönsku og hristi blikkdolluna framan í þá.
„Fandeme nej!“ hvæsti annar þeirra en
hinn veifaði hendinni ákaft eins og hann
væri að banda frá sér flugu.
„Haha! … Heyrðirðu þetta Sjan-Klot?“
grenjaði ég. „Fandmenæ! Hahaha!“
Ég réð ekki lengur við mig. Lagði frá mér
dolluna og fór í keng. Hristist á meðan hlát-
urinn gubbaðist upp úr mér. Þegar ég leit upp
horfði Sjan-Klot spyrjandi á mig og nikkaði í
átt að hinum gestunum á staðnum. Fátt annað
að gera en klára rúntinn.
Á næsta borði sat breskur silakeppur með
gullkeðju um hálsinn, auðsjáanlega illa hald-
inn af leiðindum. Hann teygaði svartan bjór
úr lítraglösum og ljómaði af illsku. Blóð-
hlaupin augun stóðu á stilkum. Þegar ég
nálgaðist með kökuboxið missti keppurinn
endanlega stjórn á sér og þaut upp frá borð-
inu. „Ég hef aldrei heyrt þetta bítladrasl
sungið jafn illa!“ baulaði hann. „Eins og það
sé ekki nóg
með það að maður sé plataður á þennan
skítastað … þarf maður líka að sitja undir
þessum tortúr? Hvaða fífl skipuleggur
eiginlega skemmtiatriðin í þessari ferð?
Charles fokking Manson?“
Silakeppurinn þagnaði, rauðsprengd bola-
bítsaugun störðu á okkur Sjan-Klot til skiptis.
Hann virtist hafa eitthvað annað og meira í
huga en eiginhandaráritun svo við forðuðum
okkur hið snarasta.
Við ráfuðum norður eftir ströndinni með-
fram hálftómum kaffihúsunum. Nokkuð ljóst
að við yrðum ekki klappaðir upp í kvöld.
Sjan-Klot var sleginn út af laginu, hann ans-
aði því ekki þegar ég gerði grín að öllu saman
og hermdi eftir silakeppnum. Ég endurtók í
sífellu það sem hann hafði sagt um Bítlana, já
að hann hefði aldrei heyrt lagið flutt jafn illa.
Skyndilega nam Sjan-Klot staðar fyrir fram-
an einn barinn: „Hinkraðu aðeins, ég þarf að
skreppa á klóið.“
„Ég vona að þú getir skitið betur en þú spil-
ar,“ sagði ég. Sjan-Klot yppti öxlum áður en
hann hvarf inn á barinn. Ég gekk til baka
sömu leið og við komum. Síðan þá hef ég aldrei
séð Sjan-Klot.