Saga - 2004, Side 54

landi sagði hún: „Jeg holdt en tale til det islandske folk“.140 Síðasta
kvöldi sínu á Íslandi varði Begtrup í matarboði hjá Ásgeiri Ásgeirs-
syni, forseta Íslands. Ásgeir spurði hana þá hvers hún óskaði sér frá
Íslandi. „Nýrra sögukennslubóka“ var svar sendiherrans.141 En ef
til vill eru tengsl og hrifning Bodilar Begtrup á landi, þjóð og sögu
best skýrð með því að hún var að eigin ósk grafin í Skálholti.142
Þrátt fyrir að samband Íslands og Danmerkur hafi batnað á
meðan Begtrup gegndi embætti sendiherra er erfitt að meta hve
mikil áhrif hún hafði á það. Víst er að Begtrup var ötul við að halda
á lofti sjónarmiðum Dana og hafði vafalaust með því áhrif enda
þurftu Danir á staðföstum fulltrúa að halda til að ítreka sjónarmið
þeirra. Begtrup gekk lengra en flestir aðrir og kom víða við í til-
raunum sínum til að bæta sambúð þjóðanna. Hún gagnrýndi sögu-
skoðun Íslendinga og vildi að þeir einbeittu sér að því að byggja
upp vináttusamband við Danmörku. Þannig reyndi hún með
ákveðni og kappsemi að hafa áhrif á viðteknar hugmyndir Íslend-
inga um samskiptasögu þjóðanna og hún taldi sögukennslu á Ís-
landi viðhalda andúð í garð Dana. Reyndi Begtrup að fá henni
breytt með ýmsum ráðum og líklega hafði hún áhrif á að settur var
aukinn kraftur í starf sögunefnda norrænu félaganna. Árangurinn
lét samt á sér standa og niðurstöður sögunefndanna skiluðu sér
seint inn í kennslubækur í Íslandssögu. Einnig gekk henni erfiðlega
að virkja fræðimenn og aðra til að auka rannsóknir á sambandi
þjóðanna og óvíst er hvort nokkur árangur hafi orðið af tilraunum
hennar til að fá samtök og útgáfufélög til að auka fræðslu um sam-
búð þjóðanna. Hins vegar tókst Begtrup að vekja athygli á framlagi
Dana til húsagerðar á Íslandi.
Þegar á heildina er litið hefur viðleitni sendiherrans án efa orð-
ið til að auka gagnkvæman skilning þjóðanna. Ef til vill varð hún
einnig til þess að auka vilja Íslendinga til að skoða samskiptin við
Dani í aldanna rás í nýju ljósi og hefur jafnvel orðið til þess að ein-
hverjir vildu breyta rótgróinni söguskoðun landsmanna. Begtrup
var viðstödd 1100 ára afmæli Íslandsbyggðar 1974 á Þingvöllum og
gat hún þess síðar á ævinni að því myndi hún aldrei gleyma.143 Að
S VAVA R J Ó S E F S S O N54
140 Skj.d.s.Rv. Klaus Kappel, Danmarks Hus i Reykjavík. — Skj.d.s.Rv. Sören
Langvad, „Strøtanker fra en svunden tid“, bls. 2.
141 Bodil Begtrup, Kvinde i et verdenssamfund, bls. 140.
142 „Bodil Begtrup jarðsett í Skálholti í gær“, Morgunblaðið 26.1.1988, bls. 4.
143 Pétur Pétursson, „Lífið er líka bollar og stólar“, bls. 5.
Saga 2004 - NOTA 1.12.2004 9:40 Page 54