Morgunblaðið - 03.09.2011, Blaðsíða 42
42 MENNING
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 3. SEPTEMBER 2011
Rímnasmiðurinn mikli á Sódómu
Árni Matthíasson
arnim@mbl.is
Bandaríski rapparinn Sage Francis,
einn fremsti rímsmiður seinni tíma,
heldur tónleika á Sódómu í kvöld kl.
22.00. Hann hefur áður komið hingað
til lands, en níu ár eru frá síðustu tón-
leikum. Sage, sem heitir fullu nafni
Paul Francis er ekki bara snjall há-
pólitískur rímnasmiður heldur er
hann margfaldur meistari í spuna og
hefur staðið í framlínu spunaskálda
síðustu ár.
Tónlistin var athvarf
Átta ára gamall var Sage farinn að
yrkja og tólf ára kominn upp á svið.
Hann hreifst af hipphopp barnungur,
líkt og fjölmargir hvítir rapparar sem
urðu áberandi í lok síðustu aldar og
upphafi þessarar. Hann lét þau orð
falla einhverju sinni að hipphopp hafi
kennt sér meira um lífið en hann
lærði í skóla, en tónlistin var honum
líka athvarf frá erfiðri æsku – móðir
hans var virkur alkóhólisti og faðirinn
heróínfíkill sem lést úr of stórum
skammti þegar piltur var unglingur.
Þrátt fyrir mikinn rappáhuga fór
Sage að fikta við rokk í miðskóla, en
venti sínu kvæði í kross er ljóðskáld
kom í heimsókn í skólann og las upp
af þvílíkum krafti að upp frá því
komst ekki annað að hjá pilti en
rímnagerð og aðrar yrkingar. Fyrstu
plöturnar voru „mixteip“, plötur þar
sem öllu ægði saman, rétt eins og
detta inn á fjörugt ljóðaslamm með
góðum skammti af hipphoppi; Sick of
Waiting, sem kom út 1999, Still
Sick … Urine Trouble kom 2000 og
Sick of Waiting Tables 2001. Fyrsta
eiginlega breiðskífan var svo meist-
araverkið Personal Journals sem
kom út 2002, en síðan hafa komið A
Healthy Distrust 2005, Human the
Death Dance 2007 og Li(f)e 2010.
Hann gerði einnig plötu, Hope, með
rokkvinum sínum Non Prophets og
gaf út 2003.
Fullt af plötum
Fleiri skífur hafa komið út í Sick-
röðinni: The Known Unsoldier, „Sick
of Waging War …“ 2002, Sickly Bus-
iness 2004, Still Sickly Business 2005
og Sick of Wasting 2009. Þær hafa
ekki fengið almenna dreifingu en
hægt að kaupa þær á vefsetri kapp-
ans og á tónleikum hans. Upphitun
fyrir Sage Francis annast Ha Why? –
samstarf þeirra Elvars Gunnarssonar
og Barna Rafns Ragnassonar, sem
eru að vinna að breiðskífu um þessar
mundir, og samstarfsmaður Sage
Francis frá Rhode Island, B. Dolan.
Sage Francis, margfaldur meistari
í spuna, heldur tónleika í kvöld
Spunaskáld Bandaríski rapparinn Sage Francis, einn fremsti rímsmiður
seinni tíma, heldur tónleika á Sódómu í kvöld.
Signý Gunnarsdóttir
signy@mbl.is
„Svona er þetta gert í Þýskalandi,
nema hvað þetta er enn glæsilegra
hér,“ segir Erró þegar hann sest nið-
ur með blaðamönnum við hlaðið borð
af kræsingum í Hafnarhúsinu til að
fjalla um nýja sýningu sína Erró –
Teikningar. Einhver hefur á orði að
þessi uppstilling líkist einna helst
Síðustu kvöldmáltíðinni þar sem
Erró situr fyrir miðju langborðsins
og lærisveinarnir raða sér í kringum
hann.
„Ég hef oft verið mjög heppinn.
Þegar ég var að klára Myndlista- og
handíðaskólann langaði mig að fara
út og þá keypti frænka mín happ-
drættismiða og hún vann út á hann
mikla peninga. Þannig komst ég til
Osló. Mér leist ekkert á Kaupmanna-
höfn þar sem málverkin þaðan voru
allt of græn. Mér leist betur á Noreg,
þar gat ég líka farið á skíði,“ segir
Erró og hlær þegar hann rifjar upp
gamla tíma.
Vildi vera eins og Kjarval
Á meðan lærisveinarnir bæta á sig
brauði og bakkelsi segir Erró okkur
frá einum helsta áhrifavaldi sínum í
myndlistinni. „Kjarval kom á hverju
sumri á Klaustur og vinnustofa hans
var rétt hjá heimili mínu. Hann kom
svo með myndirnar af landslaginu á
hverju kvöldi og ég fylgdist með hon-
um vinna, alveg undrandi. Svo þegar
hann fór í lok sumars skildi hann eftir
túpur og léreft fyrir mig. Svo fór ég á
sama stað og hann og málaði og
reyndi að gera eins og hann.“
Erró stendur síðan upp eftir kaffi-
bollann og fylgir lærisveinunum í
gegnum sýninguna. Elsta verkið á
sýningunni er frá 1944 eða frá
því að Erró var 12 ára gam-
all. „Ég valdi teikningarnar
sem ég kom með frá Frakk-
landi og svo þegar ég kom
hingað og fór í gegnum þær
teikningar sem voru hér sá
ég margar sem ég var búinn
að gleyma. Ég hef sérstaklega
gaman af kassanum með mynd-
unum af Systrastapa,“ segir Erró
og það hafa lærisveinarnir líka.
Myndirnar af Systrastapa sýna að
þjóðsagan af nunnunum tveimur sem
eru sagðar eiga legstað uppi á
Systrastapa var Erró greinilega hug-
leikin. Þegar Erró er inntur eftir því
hvort hann sé enn að teikna segir
hann: „Ég teikna auðvitað skissur og
svo teikna ég áður en ég mála og svo
þegar ég er búinn að mála teikna ég
aftur yfir, ég er því sífellt að teikna.
Margir halda að ég teikni aldrei en
það er ekki satt.“ Sýningin gefur
glögga mynd af fjölbreyttum stíl Er-
rós og er sérstaklega gaman að sjá
hvernig skissur urðu að málverkum
og eins að fá innsýn í skissubækur
hans.
Núið skiptir máli
Þegar lærisveinarnir hafa drukkið
í sig fróðleikinn frá listamanninum
liggur beinast við að spyrja hvort
honum þyki ekki erfitt að gerast svo
persónulegur eins og hann er í þess-
ari sýningu. „Það sem búið er skiptir
ekki máli lengur. Það er persónulegt
sem maður er að gera og hugsa núna
en það sem er búið er bara búið.“
Erró vinnur nú að teikningum í
barnalegum stíl og segir útilokað að
lýsa þeim. Eflaust má rekja upphaf
þess til vinnu hans með börnum á lít-
illi franskri eyju, Réunion, í Ind-
landshafinu. „Einu sinni skildi ég eft-
ir 1.000 krossviðarplötur þar í
mismunandi stærð fyrir börnin til að
búa til maska. Þegar ég kom til baka
tveimur árum síðar voru allir mask-
arnir tilbúnir eftir krakka frá Afríku,
Kína, Frakklandi, Indlandi og fleiri
löndum. Mig langar til að fara þangað
aftur og á eflaust eftir að gera það.“
Sýnir í Hannover
Eftir opnun á sýningunni hér ligg-
ur leið Errós til Hannover þar sem
hann er að setja upp sýningu sem
verður opnuð hinn 6. október næst-
komandi. Þar verða 40-50 myndir eft-
ir Erró og er sýningin sett upp í
tengslum við Bókamessuna í Frank-
furt og mun þar einnig vera sýning
eftir Gabríelu Friðriksdóttur.
Erró sest niður með lærisveinum
sínum að leiðsögninni lokinni og þeir
gæða sér aftur á veitingunum. Læri-
sveinarnir þakka Erró í hljóði fyrir
að færa þessa þýsku hefð til Íslands
þegar þeir sporðrenna enn einu vín-
arbrauðinu.
Fór til Osló út á happdrættismiða
Sýningin Erró –
Teikningar opnar
á morgun í Hafn-
arhúsinu Íslend-
ingum gefst tæki-
færi til að fá inn-
sýn í sjaldséðan
heim listamannsins
Morgunblaðið/Ernir
Erró Í Hafnarhúsinu gerist Erró persónulegur þegar hann sýnir teikningar frá upphafi ferils síns til dagsins í dag þó að hann vilji ekki gera mikið úr því.
Erró er líklegast minnst
þekktur fyrir teikningar sín-
ar en þær hafa óneitanlega
skipað stóran sess af
hans sögu. Nú gefst Ís-
lendingum kostur á að
sjá um 200 verk eftir Erró
á nýrri sýningu í Hafn-
arhúsinu. Verkin spanna
alla listamannsævi Erró eða
frá því að hann var 12 ára
gamall til dagsins í dag. Þar gefur
að líta fjölbreyttar aðferðir hans
og tækni og eins upphaf klippi-
verka hans.
Sýningarstjóri er Danielle Kvar-
an, góð vinkona Errós, sem hefur í
samvinnu við listamanninn skipu-
lagt sýninguna. Myndirnar koma
annars vegar úr einkasafni lista-
mannsins og hins vegar úr safni
Listasafns Reykjavíkur.
Erró – teikningar
SÝNING Í HAFNARHÚSINU