Birtingur - 01.01.1961, Page 13

Hjörleifur Sigurðsson
f bókinni sem fyrst vakti athygli mína á
tilveru Wassilys Kandinskys, var það
skýrt og skilmerkilega tekið fram, að
hann væri forsprakki nýrrar stefnu í
myndlistum, er vildi fyrir hvern mun
sniðganga áhrif náttúrunnar á listaverkið.
Þarna var ennfremur látið að því liggja,
að Kandinsky og hans nótar máluðu eftir
heimagerðum formúlum. Persónuleg kynni
af verkum málarans staðfestu á engan
hátt þessi ummæli. Og ef ég á að leggjast
svo lágt að vitna til þeirra frekar, geri
ég það til að segja, að þau eru algjör
andstæða sannleikans eins og hann kom
mér fyrir sjónir á Kandinskysýningunni í
París veturinn 1949 og kemur raunar enn
í hvert skipti, sem ég stend andspænis
mynd eftir þennan frumherja abstrakt-
listarinnar. Ég var kannski ekki undir það
búinn dagana í Drouin-galleríinu að skilja
dýpri merkingu listaverkanna. Og sízt
vildi ég draga fjöður yfir það, að margt
var þarna undarlegt í augum reynslulítils
manns. En málverkin snurtu strengi í
brjósti mér á sömu sekúndunni og ég leit
þau og það er nægileg ástæða til að vísa
á bug staðhæfingunum um tilgerð og
kulda.
En það var ekki ætlunin að segja frá
áhrifum Kandinskys á höfund þessarar
greinar. Ég hafði einkum í huga að drepa
á ævi málarans, ræða um myndir hans og
gildi þeirra fyrir líf framtíðarinnar. Um
allt þetta fáum við töluvert að vita í
æviágripi, sem Nína kona hans ritaði en
einnig og ekki síður í ritgerðum og bók-
um hans sjálfs. Nokkrir listfræðingar,
starfsbræður Kandinskys og vinir hans,
hafa líka skrifað greinar, sem akkur er í.
Um
Wassily
Kandinsky
Birtingur 11