Vera - 01.05.1983, Blaðsíða 14

30°
STRAUFRÍTT
Guðrún Erna Guðmundsdóttir kjólameist-
ari lauk sveinsprófi 1966 og fékk meistara-
réttindi 1969. Þá hélt hún til Parísar. til
framhaldsnáms og starfaði síðan í 5 ár hjá
Sjóklœðagerðinni eftir að hún kom heim.
Guðrún starfar nú sem tæknistjóri hjá
Karnabæ. Greinin 30° strauirítt hirtist áður
í Félagsmiðli sjúkraþjálfara, 2. tbl. 1980.
Vinna, vellíðan, fatnaöur. Hvernig teng-
ist þetta þrennt, og hve margir hugleiðti
hvaða áhrif fatnaður hefur á heilsu og vel-
líðan? Ef rætt er um vinnufatnað, dettur
flestum eflaust í hug fatnaður, sem fram-
leiddur er sérstaklega fyrir hina ýmsu
starfshópa. Hlífðarfatnaður fyrir þá sem
vinna grófvinnu. t. d. viö járniðnað, á bila-
verkstæðum, smurstöðvum eöa í bygging-
arvinnu. Hlífðarfatnaður í matvælaiðnaði,
afgreiðslu í verslunum og störf á veitinga-
stöðum o. fl. Einkennisbúningar t. d. fyrir
lögreglu, þjóna, flugliða o. fl. Allir starfs-
hópar innan sjúkrahúsa og heilsugæslu hafa
sinn sérstaka vinnufatnað. En hvað með
hina, sem ckki fá sérstakan vinnufatnað?
Má ekki segja að allir sem klæðast til vinnu
séu í vinnufatnaöi? Á meðan vinna stendur
yfir verður að telja það vinnufatnað. Trú-
lega eru ekki margir sem hugleiöa hvort
fatnaðurinn, sem þeir klæðast sé heppileg-
ur til vinnu. Mat einstaklingsins á því hvaö
er heppilegur fatnaöur er einnig mjög mis-
munandi. Mörgum er nóg að vita að þvo
megi flíkina í 30° og efnið sé straufrítt.
Öðrum líður best „sálarlega" ef flíkin er
eftir nýjustu tísku.
Tíska
Hvernig vitum við hvort okkur líður vcl
á líkama og sál í þeim fatnaði sem við klæö-
umst? Ef við viljum athuga það á einfaldan
hátt, getum við byrjað á öndun. Öndun er
ósjálfráð og frumþörf mannsins til að haída
lífi. Mikilvægt er því að fatnaður sé þannig
að öndun sé óþvinguö. Fyrr á árum þótti
engin kona vel klædd nema hún væri stíf-
reyrð. Var ekki óalgengt aö konur féllu í
yfirlið ef þær komust í geðshræringu, og má
vafalaust telja þaö afleiðingu þess að þær
hreinlega náðu ekki andanum. Á seinni
árum hefur þessi „tíska" lagst niður og
vonandi saknar hennar enginn. Einnig má
ætla aö fólk sé þaö vel upplýst ini á dögum,
aö það láti tískuna ekki misþyrma sér á svo
auðsæjan hátt. En er það í raun þannig að
fólk afneiti því sem kallað er tíska fyrir lík-
amlega vellíðan? Athugum t. d. næst blóð-
rás líkamans. Blóðið á að flytja súrefni til
allra líkamshluta og þarf síðan að komast
til baka. Fatnaður sem þrengir óhóflega að,
hindrar þessa starfsemi og þeir líkamshlut-
ar dofna sem ekki fá eðlilegt blóðstreymi.
Þetta veldur ekki varanlegum skaða í byrj-
un og oft nægir að losa um flíkina til aö dofi
hverfi. En aftur á móti má fara að búast viö
varanlegum skaða, þegar verið er dag eftir
dag í alltof þröngum fötum. Við skulum
t. d. taka níöþröngar „Western Jeans“ og
athuga „líkamlega vellíöan" þess sem í cr.
Yfir kviðarhol og læri eru buxurnar yfirleitt
svo þröngar að mjaðmagrind og kviöar-
holslíffæri eru í álíka pressu og lungu
kvennanna fyrr á árum. Sá sem vinnur
standandi vinnu verður ekki eins var við
þau óþægindi sem þessar buxurgeta valdið,
en sitji viðkomandi allan daginn þrengja
& 14