Vera - 01.05.1983, Blaðsíða 15

þær allóþyrmilega að í nárum og blóðrás
verður mjög treg niður í fætur. Oft má þá
sjá rauðsprengdar rendur í nárum, þegar
upp er staðið. Þetta stafar ekki bara af því
að fólk kaupi númeri of litlar buxur, heldur
líka af því að setvídd er svo til engin í bux-
unum. Við rannsóknir hefur einnig komið
fram að þröngar buxur geta valdið ófrjó-
semi hjá karlmönnunt og að mjaðmarliðir,
mjaðmagrind og hryggsúla nái ekki að
þroskast eðlilega hjá börnum og ungling-
um.
Aukin slysahœtta
Fatnaður getur líka beinlínis aukið slysa-
hættu. Sé hann of þröngur hindrar hann
eðlilega hreyfingu og viðbrögð við óvænt-
um atburðum. Sé Itann liins vegar of víður
eða laust tlagsandi getur hann fest í vélum
og öðru sem í vinnu-umhverfinu er. Oþarfa
hnappa, krækjur og annað glingur ætti
einnig að forðast á vinnufatnaði. Margir
hafa sjálfsagt orðið fyrir því að hnappur
eða annað hefur krækst einhvers staðar í,
en sem betur fer lætur festingin sig oftast
eða flíkin rifnar áður en átakið veldur
líkamlegum skaða.
Gerviefni
Líkamleg vellíðan er einnig háð íveru-
eiginleikum efnisins, en þeir eru mismun-
andi eftir uppruna þess. Bestu eiginleika til
íveru hafa „náttúrlegu" efnin: Bómull, ull,
silki, hör. Þau hafa öll þann eiginleika að
geta „andað" með líkamanum. Síðan verð-
ur að velja þau í samræmi við eiginleika
vinnu, ytra umhverfi, loftslag og veðráttu.
Fyrr á árum hafði fólk ekki um neitt að
velja nema náttúrleg efni, en núna á seinni
árum hefur geysilegur tjöldi gerviþráða og
þar af leiðandi gerviefna komið á markað-
inn. Oft eru gerviþræðir notaðir með nátt-
úrlegum efnum lil styrktar og hal'a þá ekki
mikil áhrif á eiginlcika. Oft er mjög óþægi-
legt að klæðast fatnaði úr óblönduðum
gerviefnum. Margir muna sjálfsagt eftir
nylonskyrtuæðinu, sem gekk yfir. Þessar
skyrtur voru mjög óþægilegar íveru vegna
þess að gerviefni „anda" ekki. Flíkur úr
gerviefnum eru yfirleitt heitar í hita en
kaldar í kulda. Efnin hafa ekki þann eigin-
leika að geta haldið í sér lofti, og hafa því
litla einangrunarmöguleika fyrir ytra hita-
stig. Þó eru til gerviefni sem þannig eru
unnin, að þau halda í sér lofti, sem verður
þá einangrandi, t. d. ýmis ofin loðefni og
vattefni.
Ef fólk klæðist gerviefnum næst sér,
svitnar það oft, þó að því sé kalt, vegna
þess að eðlileg útgufun safnast fyrir innan á
og í efninu án þess að sjálfir þræðirnir hafi
möguleika á að taka í sig rakann.
Skófatnaður
„Víða kreppir skórinn að." Ekki veit ég
uppruna þessa máltækis, en vert er að hug-
leiða sannleiksgildi þess í daglegu lífi. Fóta-
búnaður og skór hafa ekki síður áhrif á
líðan fólks en annar fatnaður. Þegar fólk
velur sér skófatnað til daglegrar notkunar
er hætt við að allt of margir láti hina svo-
kölluðu tísku ráða valinu. Skór sem eru
„fallegir á fæti" gera yfirleitt ekki fæturna
fallega þegar árunum fer að fjölga. Þröngir
skór og háir hælar eru ekki bara óhollir
fyrir sjálfa fæturna, þeir hafa áhrif á líkams-
stöðu og þyngdarlínu líkantans, sem verður
óeðlileg, þar sem maðurinn er ekki skap-
aður sem táfeti. Sá sem vinnur starf sitt
standandi þarf að huga vel að skófatnaði
sínunt. Hæfilega opnir tréskór, sem falla vel
að fæti án þess að þrengja að, eru mjög
æskilegir, þar sem ekki eru gerðar kröfur
um sérstaka öryggisskó, en það er víða í
þungaiðnaði. Sá sem situr við störf þarf
einnig að hugleiða hvort honum líður í
raun og veru vel í skónunt. Fótraki og/eða
fótkuldi auka ekki vellíðan.
Ef fólk almennt legði fyrir sig spurning-
una: „Líður mér vel í þeim fötum, sem ég
er í?" myndi eflaust mörgum líða betur.
Guðrún Ernci Guðmundsdóttir,
kjólameistari
15 $