Vera - 01.05.1983, Blaðsíða 18

Tómstundatilboð fyrir unglinga
í Reykjavík eru nú um 4900 unglingar á aldrinum
12-16 ára. Fjöldinn í hverjum árgangi er nokkuö jafn eöa
rúmlega 1200 börn.
Ýmis hverfi borgarinnar skera sig mjög úr þegar athug-
uö er búseta unglinganna. Paö kemur t. d. í ljós að fjórum
sinnum fleiri unglingar búa í Breiðholtshverfum en í mið-
bænum og gamla austurbænum. Þetta kemur engum á
óvart. I yngri hverfum borgarinnar búa eðlilega fleiri
barnafjölskyldur en í eldri hverfum. Ekki má þó gleyma
því aö eldri hverfin eru að endurnýjast hvaö íbúa snertir.
Þangaö flytur nú yngra fólk og auk þess hefur nýtt hverfi.
Eiðsgrandi, bæst viö eldri hverfin. En lítum nú á hvað
borgin býður unglingum uppá.
1. Vestan Lönguhlíöar búa 1051 unglingar 12-16 ára.
Á þessu svæöi er engin æskulýðsmiðstöö nema ef telja
skyldi Tónabæ, en starfræksla hans hefur veriö hinn
mesti höfuðverkur og ekki tekist að finna henni við-
unandi form enn.
2. í Laugarnes-, Langholts- og Vogahverfi búa 625
unglingar.
Æskulýðsráö rekur æskulýösmiöstöö í Próttheimum.
3. í Háaleitis-, Bústaða- og Fossvogshverfi búa 805 ungl-
ingar. Æskulýðsmiðstöð er í Bústöðum.
4. í Árbæjarhverfi búa 344 unglingar.
Þar rekur Æskulýösráð Ársel.
5. í Breiðholtshverfunum þremur búa 2063 unglingar.
Fellahellir er þeirra afdrep..
Æskulýðsráö rekur auk þessa tómstundastarf í skólunum
og frjáls félagasamtök nota mismikla fjárveitingu frá
borginni fyrirstarfsemi sína. Ogsvoer það Hallærisplanið
— vinsælasti samkomustaður unglinga á Stór-Reykjavík-
ursvæöinu. Þar býðst það sem unglingarnir kannski meta
mest — tækifæri til að sýna sig og sjá aðra án íhlutunar
fullorðinna. Nú kunna margir að spyrja: Er þetta ekki
meira en nóg? Gerir borgin ckki vel við börnin sín?
Því miður sýnir reynslan okkur að svo er ekki, eða þá að
sú starfsemi sem nú er rekin nær ekki tilgangi sínum.
Hallærisplanið og Hlemmur eru ekki sæmandi staðir fyrir
unglinga. Þeir eru ekki framtíðarlausn.
Að vera unglingur í dag er annað en aö vera unglingur
fyrir 30 - jafnvel 20 árum síðan. Þjóðfélag okkar hefur
gerbreyst og þar með lifnaðarhættir okkar. Þessar breyt-
ingar koma kannski harðast niöur á börnum og ungling-
urn. Hættan á að þeir verði viöskila við veruleika hinna
fullorðnu fer vaxandi. Við meðhöndlum unglinga ýmist
eins og þeir séu börn eða fullorðnir. Við gerum kröfur til
þeirra um að hegða sér eins og ábyrgir einstaklingar en
viö gefum þeim ekki færi á aö uppfylla þá kröfu. Við
gerum þau ómyndug. Við gleymum jafnvel að hafa þau
með í ráðum, þegar við þykjumst vera að bjóða þeini
þjónustu. Þessu viljum við breyta. Við teljum að frum-
skilyrði í öllum samskiptum við unglinga sé að hlusta í
alvöru á það sem þau hafa aö segja og viö tcljum að því
aðeins taki unglingar ábyrgð á sjálfum sér og umhverfi
sínu að við gefum þeim tækifæri til þess. Við teljum aö við
skipulagningu æskulýösstarfs veröi að leggja þcssi sjónar-
mið til grundvallar. Við höfum flutt tillögur unt að fjár-
magni verði veitt til að fjölga æskulýðsmiðstöðvum og að
rekstri þeirra verði breytt. Þessar tillögur okkar hefur
meirihlutinn fellt.
Við höfum bæði í félagsmála- og æskulýðsráði vakiö
athygli á þeirri hættu sem unglingsstúlkum er búin vegna
árása og nauðgana þegar þær eru á heimleið af Hallæris-
plani. Við höfum sömuleiðis vakið athygli á fíkniefna-
notkun unglinga.
Hér á eftir verður gerð grein fyrir afdrifum þeirra til-
lagna sem varða Hallærisplanið.
Hallœrisplanið
Um miðjan sept. sl. vakti fulltrúi Kvennaframboðs
máls á því á fundi félagsmálaráðs, að sterkur orðrómur
væri á kreiki meðal unglinga að einhver brögð væru að því
að fullorðnir karlmenn byðu unglingsstelpum far í bílum,
þegar þær væru á leið heim af Hallærisplani. Við lögðunt
til að Útideild yrði falið aðathuga þetta mál nánaroggera
tillögur til úrbóta, ef þessi orðrómur rcyndist á rökum
reistur.
Starfsfólk Útideildar staðfesti að það hefði einnig heyrt
slíkar sögur og fékk þær raunar staðfastar.
Starfsfólkið framkvæmdi síöan könnun meðal unglinga
á planinu þar sem kannað var hvernig unglingar komast
heim. Þá kom í ljós að þegar könnunin fór fram voru um
1500 unglingar á planinu. Rúmlega 1000 þeirra svöruðu
spurningum starfsfólks, af þeim voru tæplega helmingur
búsett utan Reykjavíkur.
í ljós kom að rúmlega 'U unglinganna fóru heint með
strætó, 38% tóku leigubíl, 8% fengu far meö bílum sem
þau stoppa, 15% fóru heint með eigin bíl eða bíl kunn-
ingja og 11% labba heim.
Krakkarnir voru spurð hvort þau mundu taka strætó
heim ef hann gengi til kl. 03:00 og tæplega 90% kváðust
mundu gera það.
Á grundvelli þessarar könnunar var lagt til að sam-
vinna yrði tekin upp við nágrannasveitarfélögin um að
samræma þjónustu almenningsvagna fram eftir nóttu um
helgar svo og samráð um annaö það sem sveitarfélögin
bjóða uppá fyrir unglinga.
I jan. sl. var haldinn fundur þeirra starfsmanna sem
málið snerta í Reykjavík og nágrannasveitarfélögum.
Skv. fundargerð þessa fundar leiddi hann ekki til neinna