Vera - 01.05.1983, Page 36

karla, þar sem sýnt hafi verið fram á að blý
geti hugsanlega valdið fósturskemmdum.
Þeir tclja að þetta eigi ekki einungis við blý
heldur fjöldann allan af öðrum efnum sem
vitað er að geti valdið fósturskemmdum
eða eru grunuð um slíkt. Einn þessara
manna er ráðgefandi aðili fyir konur, sem
vitað er að vegna erfðaupplags, muni mjög
líklega eignast börn sem á einhvern hátt
eru vansköpuð. Hann veitir þessum konum
upplýsingar um hvaða hætta er á ferðum en
þær taka síðan ákvörðun sjálfar um hvort
þær eigi börn eða ekki. Hann telur að í
slíkum tilfellum sé það réttlætanlegt að
kona og fjölskylda hennar taki á sig þá
áhættu að eignast vanskapað barn. En þeg-
ar um sé að ræða hættu vegna atvinnu
gegni öðru máli.
Viðhorf verkalýðshreyfingarinnar og
sænska vinnueftirlitsins eru hinsvegar þau
að sömu reglur skuli gilda fyrir konur og
karla, enginn mismundur megi vera í mark-
gildum á milli kynja. Slík mismunun sé
mjög varhugaverð. Hún muni leiða til þess
að konur á barneignaaldri muni ekki vera
gjaldgengar í ýmis störf m.a. á vinnustöð-
um þar sem blý er meðhöndlað. Fulltrúar
þessara aðila óttast að þá muni þessi mál
falla í sama farveg og í Bandríkjunum, en
þar fara konur í ófrjósemisaðgerðir vilji
þær fá vinnu á vinnustöðum þar sem unnið
er með blý. Þeir benda á að eigi slíkar regl-
ur að gilda muni það snerta tugþúsundir
kvenna sem á einhvcrn hátt eru í tengslum
við hættuleg efni í vinnu sinni, sem valdið
geta fósturskemmdum. Álit þessara aðila
er þaö að markgildi fyrir hættuleg efni skuli
alltaf vera svo lág að allir geti unnið þau,
jafnt konur sem karlar.
Konum leyfist ekki að leika með Fíl-
harmóníuhljómsveitinni í Vínarborg og
raunar ekki með Sinfóníuhljómsveitinni
þar heldur þó undantekning sé gerð varð-
andi hörpuleikarann.
Vegna þessa hafa tónlistarkonur Vínar-
borgar nú stofnað sína eigin Kammersveit,
sem er að ljúka sínu fyrsta starfsári um
þessar mundir. Móttökurnar? Ekki sem
verstar, á fyrstu tónleikunum sáu þær sig
tilneyddar til að leika alla efnisskrána aftur
— hlustendur héldu bara áfram að klappa
þær upp.
30 konur skipa hljómsveitina, allt at-
vinnu-hljóðfæraleikarar. Þeim hefur ekki
tekist að hafa upp á kvenstjórnanda og
verða að láta sér nægja karlmann í það
verk! Þrátt fyrir góðar mótttökur og dóma,
eru ekki allir sammála um gæði Kammer-
sveitarinnar. „Þær spila undur vel" sagði
hornleikari nokkur úr Fílharmóníusveitinni
— „en þegar maður svo opnar augun að
verkinu loknu, þá gæti maöur haldið að
maður væri kominn inn á einhverja fæðing-
arstofu!"
Sigrún Davíðsdóttir:
Brjóstamjólk og barnamatur
Almenna bókafélagið 1982
Nú fyrir jólin kom út hjá Almenna bóka-
félaginu mjög svo óvenjuleg bók eftir Sig-
rúnu Davíðsdóttur „Brjóstamjólk og barna-
matur." Það er ekki á hverju ári sem bækur
um þetta hugðarefni okkar mæðra eru gefn-
ar út og hljótum við því allar að fagna þessari
bók. Þarna eru á einum stað saman komnar
vel flestar þær spurningar sem leita á konur
með barn á brjósti og reynt að svara þeint en
umfram allt reynt að byggja upp sjálfstraust
móðurinnar til að hafa barn sitt á brjósti.
Því miður var ég sjálf komin yfir erfiðasta
hjallann þegar mér barst þessi bók í hendur
en ég fann að þarna voru svör við svo mörg-
um spurningum sem ég gjarnan hefði viljað
hafa viö hendina fyrstu mánuðina.
Bókin er 132 bls. að stærð og skiptist í 38
kafla ásamt næringarefnatöílu. Jafnframt
eru uppskriftir af barnamat eftir að barn
getur farið að borða fasta fæðu. Sigrún er
mikið á móti dósamat og krukkumat og er
ekki annað hægt en að vera henni sammála
en hún bendir jafnframt á mat sem maöur
getur búið til sjálfur. Hollustan í fyrirrúmi
eins og vera ber. Það er einnig óvenjulegt að
Sigrún sem ekki er neinn „sérfræðingur" á
þessu sviði heldur kona sem haft hefur sín
börn á brjósti með góöum árangri skrifar
hér bók til að ntiðla sinni reynslu til annarra
kvenna, og það má líka kalla slíka konu
sérfræðing á sínu sviði nú á tímum kvenna-
menningar.
Þessi bók fylgir í kjölfarið á þeirri þörf og
kröfu kvenna að taka sín mál í eigin hendur,
skilja og skilgreina sig sjálfar. Þarna er kona
að tala við aðrar konur (og karla) um sína
jákvæðu reynslu til að hjálpa þeim að hafa
börn sín sem lengst á brjósti en því miður
eru aðstæður okkar misjafnar hvað þetta
varðar eins og svo margt annað. Fæöingar-
orlof er nú aðeins 3 mánuðir og ekki er því
öllum mæðrum gert kleift að hafa börn sín í
allt að 9 mánuði á brjósti cins og krafan
hljómar í dag. Það er erfitt að ímynda sér
hvernig einstæð útivinnandi móðir getur
haldið áfrant að hafa barn sitt á brjósti eftir
aö 3ja mánaöa fæðingarorlofi lýkur. En það
er ekki við Sigrúnu að sakast í þessu efni —
heldur þakka henni fyrir sitt stórgóða frant-
tak meö útgáfu á þessari bók — og hvetja
allar verðandi mæður að fá sér eintak af
þessari mjög svo góðu bók.
Helga Thorberg