Vera - 01.05.1983, Side 16

m.y'/vo ls.
£f\mf\ktiFf\FLfk.
Rafmagnstöflur
I þetta sinn skulum við fræðast örlítið um
rafmagnstöflur og þá líka hvernig við skipt-
um um öryggi.
I nýrri gerð rafmagnstaflna eru svokall-
aðir varrofar (öryggi) sem eru mjög ein-
faldir í notkun og ekki þarf að skipta um
heldur eru þeir meðhöndlaðir eins og
venjulegir rofar (slökkvarar). Því verður
ekki rætt um þá hér.
í eldri gerðum rafmagnstaflna eru aftur á
móti bræðivör (öryggi). Á öðrum enda
þeirra eru oftast litaðir punktar, sem tákna
strauminn (amper-A) sem þau hleypa í
gegnum sig, en einnig er straumurinn
stimplaður á þau (mynd 1). Fyrir venjulega
flynd 1. Imm (ðrfKi)
ljósagrein þarf 10 A öryggi (rauður punkt-
ur), fyrir þvottavél 16 A öryggi (grár
punktur) og fyrir eldavél 25 A (gulur
punktur). Ef öryggið springur dettur þessi
punktur úr eða það losnar um hann. Þegar
við skiptum um þessi öryggi (vör) losum
við fyrst lokið af varhúsinu og tökum gamla
öryggið úr, smellum síðan breiðari enda
nýja öryggisins í lokið og skrúfum það síð-
an fast á varhúsið aftur (mynd 2a og b).
í mjög gömlum rafmagnstöflum er oft
gert ráð fyrir sívölum öryggjum og er þá
hægt að nota öryggi af hvaða straum sem er
í varhúsin. Þetta er mjög óhentugt og getur
orðið hœttulegt þar sem fólk freistast til að
setja of stór öryggi fyrir greinar (t. d.ljósa-
greinar). Þá þolir greinin ekki þann straum
sem öryggið gefur til kynna og öryggið
veitir ekki þá vörn sem ætlast er til, sér í
lagi ekki ef álagið er mikið. Notum því ör-
yggi af réttum styrkleika.
Ef taka þarf rafmagnsstrauminn af ein-
hverri grein íbúðar ber að athuga að verið
getur um eitt eða tvö öryggi að ræða fyrir
greinina. Petta fer því eftir því hversu há
spennan (volt-V) er í viðkomandi sveitarfé-
lagi. Ef spennan er 220 V eru tvö öryggi
fyrir hverja grein, en aðeins eitt við 380V
spenu.
Gangi ykkur vel við að skipta um öryggi.
Mync/ Z lo.
Guðrún Ólafsdóttir