Vera - 01.04.1993, Page 24
Menn sáu fyrir sér
framtíðarheimili þar sem
vélmenni ynnu öll verk
og nærina yrði
eingöngu í pillurormi.
KAMES
INN
AF ELDHUSINU
í húsum sem byggð voru i byrjun
þessarar aldar voru gjarnan höfð
vinnukonuherbergi inn af eld-
húsinu. Getur svo farið að í lok
aldarinnar verði aftur farið að
gera ráð fyrir húshjálpinni við
hönnun húsa? Erum við á leið
inn í nýtt samfélag húsbænda og
hjúa?
Vinnukonustéttin hvarf af sjón-
arsviðinu í síðari heimsstyij-
öldinni. Á 5. og 6. áratugnum var
mikið lagt upp úr því að mennta
konur til húsmóðurstarfa. Kenna
þeim nýtni og innræta þeim
hagsýni. Húsmæður sáu um allt
heimilishald - vinnukonulausar.
En á þessum tímum voru heim-
ilistækin að leysa vinnuhjúin af
hólmi. Það ríkti geysileg trú á
tækniframfarir. Menn sáu fýrir
sér framtíðarheimili þar sem
vélmenni ynnu öll verk og næring
yrði eingöngu í pilluformi.
24
A 7. og 8. áratugnum fóru konur
að flykkjast út á vinnumark-
aðinn. Þær sinntu áfram heimilis-
störfum, en lögðust þó til svefns á
kvöldin bjartsýnar og ánægðar og
dreymdi um að sameiginleg
ábyrgð á barnauppeldi og heim-
ilisstörfum myndi í íýllingu
tímans fýlgja þvi að framfærslu-
byrðin skiptist á mifli beggja
foreldra. En nú eru þær að vakna
upp við vondan draum. Konur
vinna utan heimilis eins og
karlar, en þiggja fýrir það lægri
laun. Og þar sem iaun karla eru
hærri finnst öllum að störf þeirra
hljóti einnig að vera mikilvægari.
Þess vegna taka konurnar á sig
ábyrgð á börnum og heimilis-
haldi. Og aldamótaheimiiið varð
ekkert eins og framtiðarskáld-
sögurnar spáðu fyrir um. Það
þarf ennþá að þrífa skít og búa til
mat - og spara. En húsmæður nú
á dögum hafa ekki tíma til að
spara vegna þess að þær hafa svo
mörgum hlutverkum að gegna.
Og stundum þegar þær vakna
upp við vondan draum á morgn-
ana heyrast þær andvarpa:
- Amma hafði þó að minnsta
kosti stúlku!
Sumar konur sjá ekki aðra leið
til jafnréttis en að fá sér húshjálp.
- Öðruvisi get ég aidrei ein-
beitt mér að starfi mínu, auk þess
sem ég útvega annarri konu
vinnu á þessum síðustu og verstu
tímum. Og ég nenni ekki lengur
að rifast um hver eigi að gera
hvað hér á heimilinu, hugsa þær.
En um þetta fyrirkomulag eru
skiptar skoðanir eins og reyndar
um allt sem viðkemur jafnréttis-
málum. Sumir telja það einu færu
leiðina til jafnrréttis á heimilum
að fá utanaðkomandi manneskju
í skítverkin. Öðrum finnst það
einn þátturinn í kúgun kvenna að
þeim skuli vera boðin slík verk -
af kynsystrum sinum. □ BÁ
Teikning og útlit: Örn Smóri Gíslason