Vera - 01.10.1999, Blaðsíða 33

Vegna þess að Vigdís forseti talaði við forseta Kina þegar hún var þar i opinberri
heimsókn, 1995, tókst að fá Zhang til Islands. Mynd: Kristinn Ingvarsson, Mbl.
að hann hefði farið inn á svið taugaskurð-
lækna án samráðs við þá. Þegar þeir gerðu
seinni aðgerðina þá veit ég ekki betur en að
taugaskurðlæknum hafi verið boðið að horfa á
og ræða við Zhang en fyrir því var engínn
áhugi. Mér finnst furðulegt að hámenntaðir
menn skuli leggjast svo lágt að ráðast á garð-
inn þar sem hann er lægstur, því eini tilgangur
þeirra með þessari kæru var að skemma fyrir.
Taugaskurðlæknar ættu frekar að þakka fyrir
að einhver reyni að flytja þekkingu á þessu
sviði inn í landið því ekki hafa þeir áhuga fyrir
mænusköðuðu fólki þó þeir eigi að heita
ábyrgir fyrir þeirri hlið mála hér á landi, ásamt
öðrum."
I veikjan að því að Auður fór að vinna að
. stofnun nefndar á vegum hlutlausra
aðila var einmitt þetta áhugaleysi og
togstreita innan læknastéttarinnar, bæði hér á
landi og erlendis. Hún skrifaði ótal bréf, til fé-
laga mænuskaðaðra og til lækna og bjóst við
að fólk myndi gleðjast yfir fréttum af árangri
Hrafnhildar. En svo var ekki.
„Öll þess ár hef ég leitað allra upplýsinga
sem ég hef komist yfir og m.a. notið aðstoðar
starfsfólks á bóksafni Landspítalans og vin-
konu minnar sem er bókasafnsfræðingur. Oft
hefur verið talað um að lækning á mænuskaða
fari að finnast en þegar ég hef kynnt mér rann-
sóknaniðurstöður hafa þær nær allar fengist á
rannsóknastofum. Ég hef sem sé komist að því
að þeir læknar sem taldir eru fremstir í heimin-
um eru allir að lækna mýs. Að sjálfsögðu þurfa
slík grunnvísindi að vera til staðar, en ég er
bara ekki að leita að slíkum vlsindum - ég er
að leita að læknum sem hafa haft kjark til að
flytja þekkinguna af rannsóknastofunum á
spítalana og geta stigið fyrstu skrefin I að
lækna fólk.
Það er staðreynd að sú vitneskja sem feng-
ist hefur fer ekki é milli lækna nema að litlu
leyti. Samkeppni um
heiður og peninga,
hroki, fordómar og
vantrú kemur í veg
fyrir að lækning
finnist og þar eru
læknar í broddi fylk-
ingar. Veitt er hund-
ruðum milljóna
króna I rannsókna-
styrki á víð og dreif
um veröldina og
flestir eru að rann-
saka það sama.
Lamað fólk út um
allan heim gefur
háar fjárhæðir til rannsókna I þeirri trú að ver-
ið sé að finna lausn á vanda þeirra. Það er eitt-
hvað að og því verður að skipuleggja þessi mál
betur. Við höfum rekið okkur á að það virðist
ekki vera aðalatriðið að koma góðum fréttum
á framfæri, mikilvægara er að fara eftir stífum
reglum vísindasamfélagsins. Ég veit að viðhorf
margra ráðandi lækna eru mjög neikvæð
gagnvart læknum í austri. Dr. Rossier, sem er
háttsettur hjá alþjóðasamtökum heilbrigðis-
starfsfólks sem starfar við mænuskaða (IMSOP)
og er sjálfur lamaður, sagði t.d. við mig að
hann myndi aldrei treysta mönnum sem ekki
hefðu fengið birtar eftir sig greinar í vestræn-
um læknaritum, t.d. mönnum frá Rússlandi
eða Kína. Samt var ég að segja honum að
dóttir mín hefði tekið þessum framförum en
hann vildi ekki hlusta.
Til þess að reyna að tengja saman austur og
vestur bauð ég stóru félögunum tveimur í
Bandaríkjunum, APA og SCS, að senda sér-
fræðinga til Kína til að skoða það sem Zhang
og aðrir læknar í Shanghæ eru að gera og að
ég skyldi borga helminginn í ferðunum. En þeir
höfðu ekki nokkurn áhuga fyrir því. Mér var
bara svarað með hroka hjá APA. Umstangið í
kringum leikarann Christopher Reeve er sér-
kapítuli í þessum málum. Þegar APA vantar
peninga er hann dubbaður upp í sjónvarpsvið-
tal þar sem hann lýsir því yfir að hann ætli að
ganga og sé með bestu lækna í heimi. Að sjálf-
sögðu trúir fólk þessu. Ég var búin að skoða
verk lækna hans áður en hann slasaðist og veit
að þessir menn eru enn að vinna á rannsókna-
stofum. Mér finnst sárt að sjá APA misnota
þennan fyrrum Superman til að safna fé sem
ég tel að fari aðallega I yfirbyggingu samtak-
anna.
egar Auður hafði reynt til þrautar að fá
áheyrn innan vísindasamfélagsins
ákvað hún að reyna pólitísku leiðina.
Umstangið í kringum leikarann
Christopher Reeve er sérkapítuli
í þessum málum. Þegar APA vantar
peninga er hann dubbaður upp í
sjónvarpsviðtal þar sem hann lýsir
því yfir að hann ætli að ganga og
sé með bestu lækna í heimi.
Hún skrifaði Gro Harlem Bruntland fram-
kvæmdastjóra WHO um hugmyndina að hlut-
lausri nefnd en fékk kurteisleg svör frá aðstoð-
arfólki hennar. Þá skrifaði hún Karli Bretaprins,
sem er verndari mænuskaðaðra þar I landi.
Svar kom frá skrifstofu hans þess efnis að hann
styddi hvað sem væri sem mætti verða til þess
að sameina þekkingu á þessu sviði og gæti
komið mænusköðuðu fólki til góða.
En Auður lét ekki þar við sitja. Hún skrifaði
drottningum Norðurlandanna og sagði þeim
fré hugmynd sinni en þá hafði Ólafur Ólafsson,
fyrrverandi landlæknir, bent henni á að besta
leiðin til að koma hugmyndinni í framkvæmd
væri að senda tillögu á aðalfund WHO, þar
Zhang og Halldór Jónsson sem gerði aðgerðina með
honum og hlaut fyrír kæru frá taugaskurðlæknum á
Sjúkrahúsi Reykjavikur og vitur frá landlækni.
sem íslenska ríkið á fulltrúa. Sonja Noregs-
drottning og Sylvía Svíadrottning svöruðu
henni og óskuðu velfarnaðar en Margrét
Danadrottning sýndi sterkustu viðbrögðin,
enda er hún þjóðhöfðingi og hefur raunveru-
leg völd. Hún gerði danska heilbrigðisráðu-
neytinu orð og bað þá að athuga málið á aðal-
fundi WHO. Hins vegar kom aldrei til þess að
tillagan væri borin þar upp þvl Davíð Á.
Gunnarsson, sem er fastafulltrúi Islands hjá
WHO, og Benedikt Jónsson, sendiherra Islands
hjá Sameinuðu þjóðunum, lögðu hana fyrir
Gro á einkafundi um leið og þeir afhentu
stofnuninni peninga frá íslenska ríkinu. Og Gro
samþykkti tillöguna.
„Tillagan felst í því að safnað verði saman
VERA • 33