Ljósmæðrablaðið - 01.08.1987, Blaðsíða 15

LJÓSMÆÐRABLAÐIÐ
15
Okkur virðist að vatnsbólusetning valdi hraðari útvíkkun legops hjá
sumum konum án þess að við getum nefnt neinar tölur í því sambandi.
Skýring á fyrirbærinu
Þar sem við höfðum tekist á hendur jafn „vitfírringslegt verkefni“
(umsögn eins starfsfélaga) eins og það að hafa áhrif á fæðingarþján-
ingar með venjulegu vatni urðum við að reyna að finna viðhlítandi
skýringu á fyrirbærinu. I raun og veru eru til tvær sársaukafræðilegar
(smertefysiologiske) kenningar sem hvor á sinn máta getur útskýrt
hvað gerist. Ekki verður farið út í þær hér í smáatriðum, en þær hvíla
báðar á þeirri staðreynd að skyntaugamar ffá húðinni á spjaldhryggn-
um og skyntaugarnar frá leghálsi og neðri hluta legs liggja hvorar
tveggja um sama taugastofn inn til mænunnar. Þess vegna er hugsan-
legt að konur skynji hríðarverki sem þrautir í spjaldhryggnum. Vatnið
sem sprautað er inn í húðina verkar ertandi og veldur því sársauka.
Samkvæmt sársaukafræðinni setur sársaukinn í gang innrænt sárs-
aukavamarkerfi, þ. e. hið innra vamarkerfi líkamans gegn sársauka
en það er myndað úr sérstökum taugaþráðum í mænunni sem meðal
annars geyma efnasambönd sem líkjast morfíni. Það em því eigin úr-
ræði líkamans sem hagnýtt em til linunar þjáninganna. Sæfða vatnið
gegnir því eina hlutverki að koma viðbrögðunum af stað.
Niðurstaða
Unnt er að beita bólusetningu með sæfðu vatni þegar kona þjáist af
verkjum í spjaldhrygg við fæðingu. Aðferðin er ódýr, auðveld og að
því er best er vitað án aukaverkana, og við teljum því að henni megi
beita án fyrirmæla læknis. Konur em yfirleitt ánægðar með þessa
meðhöndlun og telja að minnsta kosti mikinn létti í því að losna undan
verkjum í spjaldhrygg þegar hríðarverkir em famir að ágerast.
Að endingu viljum við þakka þeim ljósmæðmm Árósa sem hafa
verið með í skipulagningu tilraunarinnar og ekki síður þeim sem lögðu
á sig þá miklu vinnu að fræða þær konur sem þátt tóku í tilrauninni,
bólusetja þær með sæfðu vatni, fylgjast með líðan þeirra og skrá nið-
urstöður athugana. Án þeirrar hjálpar hefðum við ekki getað gert
þessa tilraun.