Almanak Hins íslenska þjóðvinafélags - 01.01.1954, Page 93

bók Jóhannesar, breytti
skáldskapur hans um svip.
Skáldið var tekið að snúa
sér að þjóðfélagslegum við-
fangsefnum, og í bókinni
er kvæðið Karl faðir minn,
þar sem skáldið •— eins
og í trássi við sína fyrri
rómantík — lýsir föður
sínum af mikilli bersögli.
Kvæðið er citt af mestu
kvæðum skáldsins. Yfir
hina óhrjálegu mynd
bregður hálfduldum blæ
sonarlegrar ástar- og virð-
ingar fyrir hinum lúða manni, sem vinnur af þraut-
seigju verk skyldunnar, þótt ekki bjarmi þau nein
fögur fyrirheit, og er viðkvæmur og meyr undir
hinni hrjúfu skurn liversdagsleikans. Með aukinni
kreppu og valdatöku Hitlers gerðist Jóhannes ein-
dreginn kommúnisti og hefur verið höfuðskáld
kommúnismans hér á landi og ort ltvæði um Stalin,
fullt hrifni og tilbeiðslu.
Form Jóhannesar er lipurt, en smekkvisi hans um
val orða og likinga er skeikulli en ýmissa annarra
skálda þessa tímabils. Yfirleitt hefur hann fylgt ís-
lenzkum rímreglum, og hann er í styrkum tengsl-
um við islenzkar menningarerfðir. Hann ann þjóð
sinni og landi af heilum hug, en hann hefur misst
trúna á farsællega þróun málanna, og öll von hans
um hagsæld og frelsi þjóðarinnar stendur til hins
rússneska kommúnisma og sigurs hans í heiminum.
En Jóhannes er eitt þeirra skálda þessa tímabils,
sem trega mjög átthaga sína og hverfa tíðum á þeirra
vit í skáldskap sinum, og þó að hann hafi oft kveðið
vel um þjóðfélagsmál og heimsviðburði, eru Ijóð hans
tærust, tíðum þrungin djúpri tilbeiðslu og mótuð
(91)
Jóhannes úr Kötlum.