Almanak Hins íslenska þjóðvinafélags - 01.01.1978, Blaðsíða 73

BJÖRTUSTU FASTASTJÖRNURNAR
Meðfylgjandi skrá nær yfir allar fastastjörnur sem sjást frá íslandi
og eru jafnbjartar pólstjörnunni eða bjartari. Sólin er talin efst til
samanburðar og ljósafl hennar haft til viðmiðunar í 6. dálki. Með
birtu er átt við birtustig, sjá bls. 70. Litrófsflokkurinn segir til um
yfirborðshita stjamanna og þar með lit þeirra. Heitastar eru O og B
stjömur (bláar), þá A stjörnur (bláhvítar), F (hvítar), G (gular),
K (rauðgular) og loks M (rauðar). Fjarlægð er gefin í ljósárum.
Sumar stjörnumar eru breytistjömur, og er þá hámarksljósaflið
tilgreint. Ef um fjölstimi er að ræða, og unnt er að aðgreina stjöm-
urnar í sjónauka, er ein stjarnan venjulega langbjörtust og upp-
lýsingarnar eiga þá við hana. (Undantekning: Kastor).
Stjörnu-
breidd
Birta
Stjarna
Sólin.......................
Síríus (a í Stórahundi) .. 17°S
Arktúrus(aíHjarðmanni) 19°N
Vega (a í Hörpunni) .... 39°N
Kapella (a i ökumanni) . 46°N
Rígel(PíÓríon) ......... 8°S
Betelgás (a í Óríon).. 7°N
Prókýon (a í Litlahundi) . 5°N
Altair (a í Erninum) .... 9°N
Aldebaran (a í Nautinu) . 16°N
Antares (a í Sporðdreka) 26°S
Spíka(aí Meynni)......11°S
Oollux(p í Tvíburunum). 28°N
Oeneb (a í Svaninum) ... 45°N
Regúlus(aíLjóninu) ... 12°N
Kastor (a í Tvíburunum) 32 °N
“ellatrix(yíóríon) .... 6°N
hlNath(píNautinu) ... 29°N
Alnílam (e í óríon)... 1°S
Altot (e í Stórabimi) .... 56°N
Alnitak^íóríont....... 2°S
Wirfaic(aiPerseusi) .... 50°N
^ubhe(aíStórabimi) .. 62°N
fenetnash (p í Stórabirni) 49°N
Menkalínan(Píökum.). 45°N 1,9-2,0
lhena (-/ í t víburunum) 16°N 1,9
Wirzam(píStórahundi). 18°S 1,9-2,0
Aitard(aíVatnaskrimsli) 8°S 2,0
yttraíoíHvalnum) .... 3°S 2,0-10,1
«amal (a í Hrútnum) ... 23°N 2,0
Polst:- - ------
-26,7
-1,4
-0,1
0,0
0,1
0,1
0,1-1,3 M
0,4 F
0,8 A
0,9 K
0,9-1,8 M
1,0 B
1,2 K
1.2 A
1.3 B
1,6* A
1,6 B
1.6 B
1.7 B
1.8 A
1.8 O
1,8
1,8
1.9
Lit- Fjar-
róf lœgð
G ...
Liós-
afl
1
Aths.
t þessu sexstirni eru tvö björt tvístimi, birtustig 2,0 og 2,9
(71)
9 24 tvístirni
35 100
26 50
40 130 tvístirni
800 50000 fjórstimi
700 30000 tvístimi
11 8 þrístirni
16 11
70 200 tvístimi
400 6000 tvístimi'
250 2000 tvístimi
35 35
1500 50000
80 150 þrístimi
45 40 sexstimi
300 1500
180 600
1500 40000
80 100 tvístimi
1500 30 000 þrístimi
500 4000
100 150 tvístimi
150 300
90 100 myrkvastj.
100 150 tvístimi
700 6000
100 120
130 200 tvístirni
75 70
800 8000 tvístimi