Ársrit Nemendasambands Laugaskóla - 01.01.1926, Síða 40
34
skal að sjálfsögðu skipa hér öndvegið. í máli okkar og
bókmentum er sá arfur, sem jjjóðin verður að byggja
menningarlega framtíð sína á, meir en nokkru öðru. Við
trúum því, að málið okkar sé þjóðinni meira virði en
nokkurt annað mál annari þjóð. Öll andleg menning
þjóðarinnar, listir hennar og stórhugur, hefir verið mál-
inu fastar tengd en dæmi eru til um aðrar þjóðir. Á
þann hátt hefir það fengið líf af lífi þjóðarinnar. í því
speglast lífsþrá hennar, andleg viðleitni hennar og sigrar
hennar jafnt og raunir hennar og rústir. Við margra
alda rækt hefir það orðið myndauðugt og hugsunarfast.
Og þó geymir jjað meira af upprunaleik sínum en önnur
nútíðarmál og það á þann hátt, að hverjum gáfuðum
alþýðumanni getur jafnan orðið skiljanlegt. En auk
málsins sjálfs, viljum við að lögð sé sem mest rækt við
bókmentir þjóðarinnar við kensluna. Umfram alt verða
nemendur, svo sem auðið er, að þekkja og meta það,
sem djarfast og best hefir verið hugsað á íslensku máli,
og af íslenskum mönnum og best hefir verið sagt.
Næst eftir kenslu í móðurmálinu, viljum við að komi
kensla í sögu þjóðarinnar, og yfirlit yfir félagslegt skipu-
lag hennar. En til þess, að nemendur geti fengið yfirlit
yfir þetta á sjálfstæðan hátt, þurfa þeir jafnframt að fá
fræðslu um almenna sögu og helstu stefnur í félagsfræði
og þjóðfélagsmálum. Teljum við öllum æskulýð holt,
að kynnast hugsjónum gáfuðustu og þrekmestu manna
samtíðarinnar og nýliðinnar fortíðar um mannfélagsmál,
jafnframt því, að þekkingin vex um drotnandi stefnur
og gildandi form þjóðfélagsins.
Landafræði er líka sjálfsögð kenslugrein. Enginn má
vera ófróður um sitt eigið land. Allir þurfa að kunna
skil aðalþjóða og landa. Gott er að það geti öllum
orðið sem Ijósast, hvernig hver þjóð eins oghver einstakur