Freyr - 01.12.1971, Blaðsíða 9

GUÐMUNDUR JÓSAFATSSON:
MINNINGAR
FRÁ HÓLUM
Það var furðumikið fyrirtæki feimnum
unglingi að leggja upp í skólagöngu haust-
ið 1915, jafnvel þótt ekki væri hugsað til
langrar setu á skólabekk. Að vísu var
heimanbúnaðurinn ekki margþættur, fátt
í föggum, sem nú beygir sig í lotningu
fyrir tízku samtíðarinnar og fyrirmælum
hennar. Við urðum að fara að talsverðu
leyti eins og við stóðum, ekki aðeins um
klæðaburð og það, sem honum fylgdi,
heldur og engu síður andlega séð. Við urð-
um flestir að láta okkur nægja það litla,
sem eftir sat af fermingarundirbúningi, að
því þó viðbættu, sem stopult og tilviljana-
kennt sjálfsnám lagði fram. Þó leiðin frá
Brandsstöðum í Blöndudal að Hólum í
Hjaltadal sé ekki löng, var hún talsvert
önnur en nú, annir annars eðlis og ærnar
þó. Það sýndist ekki fært að láta mann mér
til fylgdar. Ég þurfti því að flytjazt á hálf-
gerðum skotspónum.
Ég réðist í fylgd með Pétri Péturssyni,
bónda á Bollastöðum og var svo til ætlazt,
að ég ræki sláturfé hans til Sauðárkróks.
Skyldi ég fela Pálma Péturssyni, kaup-
manni þar, farangurinn til varðveizlu.
Hann væri vís til að greiða götu hans til
Hóla. Við náðum til Sauðárkróks að kvöldi
4. okt. Morgunin eftir rétti ég hjálparhönd
við afhendingu sláturfjárins og hugðist
leggja upp frá Sauðárkróki eftir hádegið,

gangandi. Pálmi ætlaði að koma farangr-
inum til Kolkuóss. En um hádegisbilið
greiddust þau mál svo, að bátur, sex
manna far, kom frá Kolkuósi þeirra erinda
að sækja vörur fyrir verzlun Hartmanns
Ásgrímssonar. Pálmi bað mér fars og var
það auðsótt. Degi var tekið að halla, þegar
hleðslu bátsins lauk. Sunnangola var á.
Undu þeir félagar upp segl og bar okkur
skjótt austur yfir fjörðinn. Ég lagðist á
hugi við „Sæbjörgu“ og mun bátverjum
ekki hafa sýnzt ég líklegur til afreka. Var
komið að dægramótum, er við lentum. Ég
kom dóti mínu undir þak, spurði til vegar
og hélt af stað. Tók þá að bregða birtu og
var orðið aldimmt þegar ég kom upp hjá
Neðra-Ási. Leitaði ég þangað heim og baðst
gistingar. Var það mál auðsótt. Átti ég þar
hina beztu nótt, en fámennt var og fátt til
umræðu. Að morgni lagði ég upp og rölti
inn dalinn. Ég var haldinn kvíða. Fannst
þetta ævintýri óhugnanlegt og ég einmana.
Þegar heim að Hólum kom, mætti ég
konu, heilsaði henni og spurði eftir skóla-
stjóra. Hún kvað trúlegt, að hann væri að
matazt en lofaði að segja honum frá mér.
Sigurður kom að vörmu spori, hvatlegur
og hress. Ég heilsaði honum og þéraði
hann. „Komdu sæll. Hvaðan ertu kallinn?"
Þessi hressilega kveðja yljaði mér um
hjartaræturnar. Ég leysti úr spurningu
F R E Y R
473