Freyr - 01.12.1971, Side 24

stökum verulegt tilefni til þess, og reynslan
hefur sýnt að farsælasta framfaraviðleitn-
isstefna er að koma mönnum á það stig,
að þeir rannsaki hlutina sjálfir.“ Sigurður
endaði bók sína með því að benda á nyt-
semi áætlana í búskapnum og gefur sýnis-
horn af því, sem hann kallar „Áætlun um
viðskiptareikninga búsins,“ sem er nokk-
urskonar rekstraráætlun. Sigurður Guð-
mundsson hefur tvímælalaust verið á und-
an sinni samtíð eins og bók hans um bú-
reikninga sannar.
Búnaðarfélagið var stofnað 1899 og kom
fljótlega auga á nauðsyn þess, að bændur
héldu búreikninga. En þar sem vantaði
hentug prentuð búreikningaform, auglýsti
Búnaðarfélagið tvisvar eftir formum og hét
góðum verðlaunum. í bæði skiptin buðust
því nokkur form, en ekkert þótti verð-
launavert, né hæft til útgáfu. Samt sem
áður hafði Sigurður endurbætt reiknings-
form sitt og skrifað ritgerð, er birtist í
Búnaðarritinu árið 1914 og greiddi Búnað-
arfélagið þá rífleg ritlaun. í síðara skiptið,
sem Búnaðarfélagið auglýsti, var aðeins
form Sigurðar keypt í viðurkenningar-
skyni. En ekkert form var gefið út og má
það teljast mjög misráðið hjá Búnaðarfé-
laginu. Vegna þessarar vanrækslu, drógst
það um 18 ár, að bændum á íslandi gæfist
kostur á prentuðu búreikningsformi.
Árið 1932 kemst fyrst skriður á búreikn-
ingahald, þegar Guðmundur Jónsson,
skólastjóri á Hvanneyri gefur út búreikn-
ingaform. Þetta búreikningaform var síðan
notað óslitið í 33 ár. Má því hiklaust telja
Guðmund brautryðjanda í búreikninga-
haldi hér á landi.
Með lögum nr. 12, 1. febrúar 1936, var
stofnuð Búreikningastofa ríkisins. Lögum
þessum var síðan breytt 1967 og stofan
nefnd Búreikningastofa landbúnaðarins.
Erfitt hefur reynzt að fá bændur til þess
að færa búreikninga, þar sem bóndinn er
í flestum tilfellum aðalvinnukraftur búsins
og hefur takmarkaðan tíma til skrifta.
Við endurskipulagningu Búreikninga-
stofunnar haustið 1966 var lögð áherzla á
að breyta búreikningaforminu á þann hátt,
að bændur þyrftu sem minnsta vinnu að
leggja í búreikningahaldið. Við breytingar
á búreikningaforminu var höfð hliðsjón af
búreikningi, sem Bergur Torfason, bóndi á
Felli í Dýrafirði, hafði sent til Búreikn-
ingastofunnar 1965.
Verður nú reynt að gera stuttlega grein
fyrir starfstilhögun stofunnar og því bú-
reikningaformi sem nú er í notkun.
Hvað færa margir bændur búreikning?
Um þaS bil 170 bændur færa nú búreikning í sam-
vinnu viS Búreikningastofuna, en væntanlega
verSur mögulegt aS sjá um uppgjör á 230 bú-
reikningum á árinu 1972, án þess aS fjölga starfs-
fólki. Búreikningastofan getur því boSiS 40—50
bændum aS gerast þátttakendur í færslu búreikn-
inga.
BðNDI
títfylling
eyðublaða

Eyöublöð send
mánaðarlega
\
FULLTRÚAR
Eyðublöð
undirbúin
fy«ir
töivuritun
Leiðbeiningar,
heimsóknir
I
TÖLVURITUN
Sent til
bónda
Búreikningur
Vinnuskyrsla
Samanburður
Arsskýrsla
Bureikninga
stofunnar
NIBURSTÖÐUR
UR TÖLVU
*
TÖLVA
Upplýsingar gataðar
inn á tölvuspjöld
Úrvinnsla
búreikninga
Kerfið í færzlu og úrvinnslu búreikninga er eins
og lesmál og örvar segja og sýna.
488
F R E Y R