Freyr - 01.04.1995, Blaðsíða 22

Ávarp Jóns Helgasonar við
setningu Búnaðarþings 1995
Liðin er meira en hálf önnur öld frá stofnun íslenskra búnaðarsamtaka. Á þeim
langa tíma hafa orðið miklar breytingar á skipulagi og starfsháttum samtakanna
samhliða breyttum aðstœðum. Á einum slíkum tímamótum stöndum við nú.
Um síðustu áramót sameinuðust
Búnaðarfélag íslands og Stéttar-
samband bænda og hér er að hefjast
fyrsta Búnaðarþing þeirra samtaka.
Fyrsta verkefni nýkjörinna full-
trúa er að ganga frá samþykktum
samtakanna. Þær munu mynda
ramma að skipulagi samtakanna
fyrstu starfsárin a.m.k. Okkur sem
skipuðum síðustu stjórnir Búnaðar-
félags Islands og Stéttarsambands |
bænda var falið að undirbúa þessa |
róttæku breytingu, sem yfírgnæf- j
andi meirihluti bænda hefur lýst
yfir stuðningi við.
í þessu undirbúningsstarfi höfum
við reynt að gera okkur grein fyrir
hvernig best væri hægt að sameina
bændur um heildarsamtök, svo að
þau verði að öflugu þjónustu- og
baráttutæki, sem við öll stefnum að.
Það er áreiðanlegt að þörfín fyrir
það hefur sjaldan eða aldrei verið
meiri, svo mörg og erfið viðfangs
eru þau verkefni sem við er að
glíma. Framundan eru einnig mikl-
ar breytingar á aðstæðum, þó að
óljóst sé að ýmsu leyti á hvern hátt
þær breytast. Við slíkar aðstæður er
nauðsynlegt að hægt sé að bregðast !
skjótt við af einurð og festu.
Með tilliti til þess er æskilegt að
kerfið sé einfalt. Það kemur líka til
móts við þá eðlilegu kröfu að draga
úr kostnaði við það á sama tíma og
búvöruframleiðsla dregst saman.
Þó má ekki gleyma öðrum og and-
stæðum sjónarmiðum. Allir þekkja
hve fjölbreytni hefur vaxið í ís-
lenskum landbúnaði og sannarlega ,
vonum við að sú þróun haldi áfram
sem örast. Þessi þróun byggist á
aukinni þekkingu. Flún heldur því
aðeins áfram að þeirri þekkingu sé
haldið við og aukin eins og frekast
er kostur. Slíkt krefst um leið auk-
innar þjónustu og sérhæfingu henn-
Jón Helgason.
ar. Innan félagskerfisins kallar það
á skýra verkaskiptingu til þess að
ekki sé fjallað víðar og af fleirum
um sama málefni en þörf er á.
Treysta þarf samheldni
bœndastéttarinnar
Það eru því mörg atriði sem
skipta máli og þarf að taka tillit til
við það flókna starf að finna hinn
gullna meðalveg við skipulagningu
á öflugu og einföldu félagskerfi
bænda. Mikilvægast er þó að
gleyma því aldrei að leggja þarf
eins traustan grundvöll og hægt er
að samheldni og samstarfi bænda-
stéttarinnar allrar. Sú samheldni
verður þó aldrei tryggð með skipu-
lagi einu saman hversu fullkomið
sem reynt er að hafa það. Þar reynir
meira á hvemig eftir því er unnið.
Að allir sem innan þess starfa geri
það með jákvæðu hugarfari og
gagnkvæmum skilningi og trausti.
Ef ekki tekst að skapa það, er hætt
við að starfið sem unnið hefur verið
j að undirbúningi málsins og það
sem afgreitt verður á þessu þingi
beri of lítinn árangur. En undir-
staðan að náinni samvinnu er að
allir bændur sýni það í verki að það
sem þeir eiga sameiginlegt, er svo
miklu þyngra á metunum, en það
sem kann að vera hægt að togast á
og keppa um. Það hefur reynsla
síðustu ára sannað svo að ekki
verður dregið í efa.
Út frá því sjónarmiði munu bún-
aðarþingsfulltrúar ekki aðeins fjalla
um félagskerfi landbúnaðarins
heldur einnig önnur þau verkefni
sem nú liggja fyrir. Þar er bæði um
j að ræða vandamál líðandi stundar
og sóknarfæri framtíðarinnar.
Ölluni sem þekkja til afkomu
bænda er ljóst að erfiðleikar þeirra
em miklir um þessar mundir og af-
koma margra lakari en verið hefur
um langt skeið. Ástæður þess em
margþættar. Sumt er á valdi bænda
sjálfra að færa til betri vegar. Verður
það brýnasta verkefnið innan bænda-
j samtakanna á næstu vikum og mán-
uðum að vinna að því í samvinnu
við aðra eftir því sem þörf er á.
Önnur atriði er að litlu eða engu
leyti á valdi bænda að leysa og
verður því að knýa á aðra til að gera
það. I því sambandi fara bændur
fram á sanngimi og raunsæi.
Það er ekki sanngimi að þjóðfé-
lagið skuli að engu bæta þá miklu
atvinnuskerðingu, sem orðið hefur í
sveitum landsins síðustu árin. Á
sama tíma hefur atvinnuleysi á
almennum vinnumarkaði marg-
faldast og það er sjálfsögð skylda
að hlaupa undir bagga með þeim
sem verða fyrir því. Sú aðstoð hefur
í nokkrum mæli verið fólgin í því
að greiða fyrir ákveðin störf. Það er
einmitt sá möguleiki sem bændur
hafa bent á að henti best t.d. fyrir
150 FREYR - 4. '95