Freyr - 01.04.1995, Síða 23

sauðfjárbændur, ekki aðeins fyrir
þá sjálfa heldur einnig vegna
þeirrar staðreyndar að hvert það
starf sem skapar það verðmæti veit-
ir öðrum tækifæri til að vinna að
margþættri þjónustu í ríkara mæli
en á öðrum sviðum.
Starfsskilyrði eftir gildistöku
alþjóðlegra viðskipta-
samninga
Það er ekki heldur sanngirni að
bændur skuli ekki ennþá vita hvern-
ig starfskilyrði nýgerðir alþjóðavið-
skiptasamningar muni skapa þeim,
þó að þeir séu þegar gengnir í gildi.
Bændum er þannig haldið í spenni-
treyju óvissu, ekki síst vegna þess
viðhorfs, sem fram hefur komið að
lítt skuli tekið tillit til hagsmuna
landbúnaðarins við framkvæmdir
þrátt fyrir stefnumörkun Alþingis.
Meðan íslensk lög hafa ekki verið
sett svífa starfsskilyrði landbún-
aðarins næstu árin í lausi lofti.
Það er ekki raunsæi að ætla að
staða landbúnaðarins sé einkamál
bændastéttarinnar. Það á ekki að-
eins við um líðandi stund, heldur
ennþá frekar vegna framtíðarinnar.
Skilningur á því fer vaxandi að
forsendan fyrir framtíð mannkyns-
ins er sú að maðurinn lifi í sátt við
umhverfi sitt. Río-ráðstefnan mark-
aði þar þáttaskil þar sem lögð var
áhersla á sjálfbæra þróun. Sú þróun
felst í að viðhalda hringrás nátt-
úrunnar þannig að ekki sé meira frá
henni tekið en hún fær og það án
notkunar skaðlegra efna, sem valda
mengun.
Það er því óhætt að fullyrða að
hreinn jarðvegur, vatn og loft er
verðmætasta auðlind jarðarinnar.
Þessa íslensku auðlind ber okkur
skylda til að nýta og varðveita eins
og við höfum vit og þekkingu til,
vegna okkar sjálfra en þó ennþá
frekar vegna komandi kynbóta. Við
höfum ekki efni á því að láta heil-
ræði horfinna hugsuða sem vind um
eyru þjóta, þar sem svo mörg varn-
aðarorð er að finna. Margir kannast
enn við að -,,sú þjóð sem í gœfu og
gengi vill búa á guð sinn og land
sitt skal trúa.“
Ekki má með sjálfbyrgingshætti
og hroka hafna slíkri áminningu
vegna blindrar trúar á hagkerfi sam-
tímans. Sagan sýnir að slík kerfi
geta verið fljót að hrynja til grunna.
Því verður að leggja áherslu á að
varðveita sveitir landsins, þar með
talið hinn dýrmæta menningararf.
Það gerum við best með því að láta
einskis ófrestað til að nýta alla hina
fjölbreyttu kosti landsins. Ekki má
þó ganga til þess verks með því
hugarfari að þar séu skyndilegar
töfralausnir að finna. En það er líka
fjarstæða að vanmeta nokkuð,
hvorki vegna þess að það sé svo
smátt né að árangur sé ekki strax í
hendi.
Heilnœmar afurðir
Sem betur fer náðist samstaða á
Alþingi milli allra þingflokka um
stuðning við þróun og markaðs-
færslu heilnæmra íslenskra afurða.
Verða bændasamtökin að gera allt
sem í þeirra valdi stendur til að
styðja þetta verkefni, svo að sem
fyrst megi fá vísbendingar um
hvers sé að vænta. Við ættum að
standa betur að vígi en löndin í
menguðu umhverfi meginlands
Evrópu, sem leggja ofurkapp á að
fara inn á þessa braut og telja það
helsta haldreipi sitt.
Það er mikilvægt að Búnaðarþing,
sem nú er að hefja störf, setji fram í
skýrum ályktunum sjónarmið sín um
málefnin sem brenna á íslenskum
landbúnaði. Alyktanirnar verða
veganesti fyrir nýja stjórn. Þær
verða stuðningur og hvatning til að
hrynda því í framkvæmd, sem er á
valdi stjómarinnar og léttir henni
róðurinn við að sækja það sem þarf
til annarra. Þeim verður komið á
framfæri við frambjóðendur stjóm-
málaflokkanna fyrir Alþingiskosn-
ingar og koma þar vafalaust eitthvað
inn í umræður.
Miklu máli skiptir að staðreynd-
irnar séu ljósar öllum stjórnmála-
flokkum að loknum kosningum
þegar kemur að myndun nýrrar
ríkisstjómar. Það er afar áríðandi að
inn í þær viðræður takist að koma
vel til skila réttmætum kröfum
landbúnaðarins, hvaða flokkar sem
standa að þeirri ríkisstjórn. Bændur
verða þó fyrst og fremst að treysta á
eigið fmmkvæði og samstöðu stétt-
arinnar til að komast upp úr nú-
verandi lægð, enda líklegra að fá
aðra til liðs við sig ef þeir standa
þar sjálfir vel að verki.
Jj
Við sameiningu bændasamtakanna
munu verða breytingar á skipan
stjómar þeirra, margir hverfa úr þeim
hópi en nýir menn koma til starfa. Eg
kom inn í stjóm Búnaðarfélags
íslands fyrir fjórum ámm. Vil ég
þakka öllum sem ég hef þar unnið
með og einnig þeim er voru í stjóm
Stéttarsambands bænda fyrir sam-
starfið. Sérstaklega vil ég þakka
þeim, sem með mér hafa verið, fyrst
í sameiningamefnd Búnaðarfélags
Islands og Stéttarsambands bænda
og síðar samstarfsnefndinni. Þar hafa
allir lagt sig fram við að komast sam-
eiginlega að þeirri niðurstöðu, sem
líklegt er að farsælust megi verða.
Síðast en ekki síst vil ég þakka Bún-
aðarmálastjóra og öðru starfsfólki
samtakanna fyrir samstarfið og vel
unnin störf. A starfsliði hvílir sú
þjónusta, sem samtökin veita bænd-
um. Það hefur verið ómetanlegt að
vita að þar er fyrir hendi einlægur
áhugi á að inna hana af hendi eins vel
og kostur hefur verið. Sjálfsagt hefði
verið æskilegt að stjómin veitti þar
meiri stuðning og væri öflugri baídi-
jarl. En það verður nú hlutverk
Búnaðarþings og nýrrar stjómar að
standa hér vel að verki, svo að áran-
gur megi verða sem bestur. Segja má
að oft er þörf en nú er nauðsyn í þeim
lífróðri, sem er framundan hjá íslen-
skum landbúnaði.
Ég vil bera fram þá óska að
bændasamtökunum megi þar vel
famast eins og á öðmm sviðum á
komandi ámm.
Búnaðarþing er sett.
MOlflR
Búskapur lagöur
niður á 200 þúsund
býlum
í fyrrverandi Vestur-Þýskalandi
hefur að meðaltali verið hætt bú-
skap á 70 býlum á dag síðastliðin
átta ár. Alls eru það um 200 þúsund
býli sem búskapur hefur verið lagð-
ur niður á á þessum tíma. Astæða
þessa em lágar tekjur í landbúnaði
og óviss framtíð bænda.
(Landsbladet)
4. '95- FREYR 151