Freyr - 01.06.2002, Síða 11

byggðunum. Áætlun þessi nær
til ársins 2006. Þó geta ekki allir
fengið styrki og peningamir em
takmarkaðir í pottinum. I fram-
tíðinni er líklegt að slíkar leiðir
verði áfram fjölbreyttar í kjölfar
þess að ESB dregur úr beinum
markaðs styrkj um.
Umræða innan Alþjóða
VIÐSKIPTASTOFNUNARINNAR
Markmið Alþjóða viðskipta-
stofnunarinnar er að gera heims-
viðskipti samkeppnishæfari og
aðgengilegri öllum. Þetta gæti
þýtt meiri innflutning matvæla
til landa Evrópusambandsins en
ennfremur aukin tækifæri fyrir
útflutning matvæla frá löndun-
um. Fyrir vikið verður að horfa
á landbúnaðinn í víðara samhen-
gi í framtiðinni, ekki aðeins at-
vinnuveg sem framleiðir mat.
Þessar hugmyndir ýta enn undir
það að landbúnaður í hinum
strjálli byggðum skipti miklu
meira máli fyrir samfélagið en
að vera einungis fæða og
þráður.
Aukin samkeppni
- FLEIRI TÆKIFÆRI
Þegar horft er til ffamtíðar
munu koma inn lönd sem búa við
aðrar og ódýrari framleiðsluað-
stæður en þær sem þekktar eru í
Bretlandi. Á alþjóðlegum mark-
aði, þar sem styrkir hafa ekki
áhrif, er nauta- op kindakjöt frá
löndum eins og Ástralíu og Nýja
Sjálandi selt fyrir þriðjung eða
helming þess verðs sem fæst
innan Evrópusambandsins. Við
slíkar framleiðsluaðstæður er
þéttleiki dýra mikill i uppeldinu.
Fleiri lönd munu hafa áhrif á
kjötmarkaðinn, s.s. Tæland í
fúglakjötsffamleiðslunni og
Bandaríkin og Brasilía í svína-
kjötsframleiðslunni, en aukin
samkeppni frá slíkum löndum er
ógnun fýrir breska bændur.
Vemdun breskrar framleiðslu
kæmi aðeins í gegnum umhverf-
istengda styrki í staðinn fýrir
beina framleiðslustyrki eins og
verið hefur. Þá má ekki gleymast
að eftirspum eftir kjöti getur auk-
ist með stækkun markaðarins. Á
heimamarkaði felst samkeppnin í
því að hafa fjölbreyttar vömteg-
undir á boðstólum og á erlendum
markaði verður að leggja áherslu
á sérvörumarkaðinn, t.d. sérvalið,
velskt lambakjöt. Á sama tíma er
hröð þróun á kjötmarkaðnum í
tengslum við úrbeiningu og hlut-
un og viðbót einhverra slíkra
stykkja getur orðið æskilegri en
önnur.
ÞRÓUN f BRESKU KJÖTKEÐJUNNI
- VERSLUNIN, VINNSLAN
OG UPPBOÐIN
Þeim heimilum fjölgar sem
kaupa kjöt æ minna hjá sérvöm-
verslunum, s.s. hjá slátrara, og
hefúr breytingin á því orðið mikil
undanfarið. Fyrir 10 ámm
keyptu 30% heimila kjötvömr hjá
slátrara, nú 12%. Aukningin er
mikil í verslanakeðjunum og
75% breskra heimila gera kjöt-
kaup sín þar. Fimm stærstu
verslanakeðjur Bretlands em með
60% hlutdeild sölunnar miðað
við magn. Með því að auka hlut-
deild þessara verslana verður að
hafa í huga þarfír neytenda sem
að mestu ákveða síðan þarfir
stórmarkaðanna.
Neytendumir em meðvitaðir
um rekjanleika vömnnar, velferð,
umhverfis- og vemdunarsjónar-
mið, auk verðs og gæða. Neyt-
andinn vill versla á einfaldan hátt
og fá það sem hann vill - strax.
Þetta teygir sig áfram eftir allri
keðjunni til úrvinnsluaðilanna og
bændanna. Þannig hafa orðið til
kröfur um vörumerkingu með
tölvuskráningu og að framleiðsl-
an verði aðlöguð HACCP
(GÁMES) gæðastaðli. Það er
mjög mikilvægt að bændur komi
til móts við þessar þarfir og séu
tilbúnir með þá vöm, sem óskað
er eftir, og að hún sé til í nægjan-
legu magni. Þó svo slátmmm
hafi fækkað verða þeir enn til og
frekar á jaðarsvæðunum. Tilvera
þeirra er reyndar háð búsetu-
Fé af velska, hvíta fjallakyninu á góðu haustbeitilandi. Ærnar eru
kollóttar og hrútarnir hyrndir (kynbundnar hornaerfðir). Þetta fé er mjög
harðgert, smávaxnara en flest önnur bresk fjárkyn og bæði kjöt og
ullargæði eru með ágætum.
Freyr 5/2002-11 |