Árbók VFÍ - 01.06.1992, Qupperneq 365

Lághitasvæði Hitaveitu Reykjavíkur 363
Með samanburði við tvívetnisinnihald í úrkomu ályktaði Bragi Árnason (1976), að ja.ðhita-
vatnið að Reykjum og Reykjahlíð væri að uppruna úrkoma, sem fallið hefði á svæðið frá Mos-
fellsheiði og til Skjaldbreiðar norðaustan Þingvallavatns. Síðari athuganir benda hins vegar til,
að vatnið sé ekki svona langt að komið. Ámý E. Sveinbjömsdóttir (1988) hefur athugað tví-
vetni og súrefnissamsætur í borholuvatni á Reykja- og Reykjahlíðarsvæði. Niðurstöðurnar
gefa til kynna að tiltölulega „þungt“ vatn streymi inn í Reykjasvæðið úr suðri og suðvestri og
blandist þar léttara vatni. Það borholuvatn, sem þyngst er samsætulega séð, er mjög svipað og í
læk við holu MG-23. Því er ályktað, að það „þunga“ vatn, sem streymir inn í Reykjasvæðið úr
suðri/suðvestri sé staðbundin úrkoma að uppruna. Léttara vatnið, sem straumurinn úr suðvestri
blandast við, er líklegast úr grunnvatnsstraumi, sem kemur úr norðaustri. Tvívetni og súrefnis-
samsætur í honum eru eins og í yfirborðsvatni á Mosfellsheiði og er hann því líklegast ættaður
þaðan.
7.2 Virknilíkan
7.2.1 Breytt írennsli
Nokkrar hitamælingar eru til af vinnsluholum, sem gerðar voru eftir að dæling hafði staðið í
mörg ár. Mælingamar voru gerðar fljótlega eftir að dæling var stöðvuð. Þær sýna niðurrennsli í
holunum. Telja verður líklegt, að uppstreymi á heitu vatni hafi verið í svæðinu við upphaf
djúpdælingar. Þannig virðist vinnslan hafa valdið því, að rennslið hefur snúist við líkt og hefur
átt sér stað á Elliðaársvæðinu. Bendir það til þess, að vinnslan hafi leitt til meira þrýstifalls í
djúpum æðum en grunnum vegna minni lektar í þeim.
Kæling í holum syðst og vestast á Reykjasvæðinu og lækkun á styrk kísils og flúors í vatn-
inu bendir til þess, að vinnslan hafi örvað írennsli á köldu vatni í svæðið úr þessari átt.
7.2.2 Kæling
Kælingar hefur orðið vart í 9 vinnsluholum að Reykjum og í jafnmörgum holunt á Reykjahlíð-
arsvæðinu. Kælingin er þó lítil í öllum holunum á síðamefnda svæðinu nema einni (MG-5). Á
Reykjum stafar kælingin af írennsli kalds vatns í kerfið eins og lækkun á styrk flúors og kísils
gefur til kynna. Kælingin er mest í suður- og vesturjaðri vinnslusvæðisins. Þær holur, sem
kólnað hafa mest, eru MG-7, MG-10 og MG-17, eða meira en 10 °C á síðustu 20 árum. Nú
hefur verið steypt í holu MG-7 og gengið frá holu MG-10 sem mæliholu.
Ekki hefur orðið vart breytinga á styrk efna í vatni að Reykjahlíð svo ekki verður sagt um
það með vissu hvort írennsli á köldu vatni í kerfið sé orsök kælingarinnar eða blöndun í holun-
um á jarðhitavatni við kalt vatn úr grunnum æðum.
7.2.3 Þrýstilækkun og vinnslugeta
Náin tengsl eru í niðurdrætti milli Reykja og Reykjahlíðar og má líta á bæði svæðin sem eitt
grunnvatnskerfi.
Á tímabilinu 1984-1990 nam árleg meðalvinnsla úr Reykjasvæði 18,25 G1 eða 578 1/s. Á
sama tíma var meðalársvinnslan að Reykjahlíð 14,94 G1 eða 473 1/s. Samtals gerir þetta 1051 1/s
og svarar til 196 MW.
Við upphaf djúpdælingar snemma á áttunda áratugnum svaraði þrýstingur í jarðhitakerfun-
um til þess, að vatnsborð í því væri 50-60 m yfir sjó. Árið 1990 var reiknað meðalvatnsborð
nálægt 45 m neðan sjávarmáls, en það sveiflast um 30-35 m vegna árstíðasveiflu í dælingu.
Viðskammtímabreytingarádælingu bregst vatnsgeymirinn þannig við, að vatnsborð lækkar
um 0,04 m þegar dæling er aukin um einn sekúndulítra. Jarðhitakerfin hafa ekki enn náð jafn-