Árbók VFÍ/TFÍ - 01.06.1999, Page 125
Tœkniannáll 1998/99 123
Utanríkisviðskipti og greiðslujöfnuður
Umhverfi utanríkisviðskipta: Mikil óvissa hefur einkennt heimsbúskapinn. Þrátt fyrir
erfiðleika á mikilvægum markaðssvæðum eins og Japan og Rússlandi hefur þróunin verið
hagstæð fyrir íslenskar sjávarafurðir og hækkaði verð þeirra urn 11,9% á árinu 1998. Verð á
áli og kísiljárni lækkaði hins vegar unt rúm 8%. Verð útfluttra vara í heild hækkaði um 6,3%.
Verð á innfluttum vörum lækkaði hins vegar
um 0,6%. Munar þar mestu um 22% lækkun á
innfluttu eldsneyti og smurolíum. Þessar
verðbreytingar ollu því að viðskiptakjör vöru-
viðskipta voru 5,3% betri á árinu 1998 en
1997.
Raungengi krónunnar miðað við neyslu-
verð mælir hversu hátt verðlag er hér á landi
miðað við verðlag í helstu viðskiptalönd-
unum, mælt í íslenskum krónum. Raungengið
hefur verið nokkuð stöðugt frá því í ársbyrjun
árið 1994 en hefur þó hækkað að undanfornu.
Raungengið hækkaði um 1,5% milli áranna
1997 og 1998.
Raungengi miðað við launakostnað mælir
hlutfallslegan launakostnað á hverja framleidda
einingu, mælt í íslenskum krónum. Þetta raun-
gengi var lægst árið 1994 en hefur hækkað
nokkuð á undanförnum árum.
Vöruútflutningur: Vöruútflutningurdróst saman um 2,1% að magni á ntilli áranna 1997 og
1998 en á móti vó að verð á útflutningi hækkaði um 6,3%. Vöruútflutningur nam þannig
136,6 milljörðum króna á árinu 1998 samanborið við 131,2 milljarða á árinu 1997.
Útflutningur sjávarafurða dróst saman um 5,3% að nragni á árinu 1998 samanborið við
árið á undan. A hinn bóginn hækkaði verð afurðanna unr 11,9%, aðallega vegna aukinnar
eftirspurnar í viðskiptalöndunum og minna framboðs.
Vegna stækkunar álvers ISAL og gangsetningu nýs álvers Norðuráls á Grundartanga
jókst álframleiðsla um 40% í tonnum talið á árinu 1998 og nam unr 170 þúsund tonnunr.
Verðmæti útflutnings jókst þó ekki senr því nemur því á móti vegur töluverð lækkun á verði
áls. Verðnræti álútflutnings nam 20,1 milljarði króna á árinu 1998 samanborið við 15,4
milljarða á árinu 1997.
Á árinu 1998 var flutt út járnblendi að verðmæti 2,8 milljarðar króna, sem er minnkun
úr 3,6 milljörðum árið áður. Stafar þessi þróun ekki síst af niðurskurði afgangsorku til
Járnblendifélagsins þannig að draga þurfti úr framleiðslu á síðari hluta síðasta árs. Á sarna
tíma fór verð á kísiljárni lækkandi.
Útflutningur iðnaðarvara annarra en afurða stóriðju jókst unr 1% að magni á árinu 1998.
Árangur einstakra greina var mjög misjafn.
' 1 'Hiuýhih kgl nqysluverð
Hhitfhikiegnr laimaiostnaður
Raungengi krónunnar miðað við hlutfallslegt
neysluverð og launakostnað. Vísitölur,
1980=100. Heimild: Seðlabanki íslands.