Árbók VFÍ/TFÍ - 01.06.1999, Qupperneq 196

194 Árbók VFÍ/TFÍ 1998/99
krefjast margfaldrar vinnu við prófanir. Mun þetta leiða til þess að smálagfæringar
verða settar inn í kerfin án prófana og geta slík vinnubrögð haft ýmsar ófyrirsjáanlegar
afleiðingar í för með sér.
Akvörðun skaðabótaskyldu getur verið vandkvæðum háð og getur orðið erfíð, dýr og
tímafrek. I hefðbundnum viðskiptum ber framleiðandinn ábyrgð ef vara hans er nægilega
„gölluð" til að valda óeðlilegum skaða á starfsemi kaupandans. Þegar 2000-vandinn er
skoðaður er kaupandinn líka skaðabótaskyldur ef 2000-vandamál gera það að verkum að
hann getur sjálfur ekki uppfyllt samninga sem hann hefur gert við aðra.
Abyrgðin deilist að einhverju leyti niður á kaupanda, seljanda og notanda kerfanna.
Tölvuvörur nota klukkur með dagsetningum, notendahugbúnaður getur oft valið nokkrar
leiðir þegar það vinnur með dagsetningar og notendur eru síðan sjálfir að skrifa hugbúnað.
Mörgum þáttum er illmögulegt að stjórna. Gögn frá utanaðkomandi kerfum geta verið
gölluð, ósamræmanleg eða hætt að berast. Innri búnaður og kerfi í aðkeyptum kerfum getur
verið falinn og/eða utan þekkingar kaupandans og óvæntur vöruskortur vegna tæknibilunar
hjá framleiðendum getur valdið ýmsum óþægindum.
Hótun um lögsókn er hættuleg truflun á úrslitastundu. Hvernig getur þjóðfélagið best
tryggt það að kerfisbilanir vegna 2000-vandans valdi sem minnstum vandræðum hjá
fyrirtækjum, stofnunum og öllu þjóðfélaginu?
2000-vandinn er langtíma vandamál. 2000-vandinn er ekki einskorðaður við áramótin
1999/2000 heldur er þetta samheiti á öllum vandamálum í tölvukerfum sem rekja má til
rangrar meðhöndlunar á dagsetningum. Þessi vandamál munu skjóta upp kollinum um
ókomna framtíð. Flýtilausnir sem eiga að leysa vandann geta leitt af sér fleiri sem koma ef
til vill ekki strax í ljós.
Lögsóknir eða hótanir um slíkt munu eyða dýrmætum kröftum. Vinna vegna þess leiðir
huga yfirstjórnenda frá forvarnarstarfmu.
Dómskerfið er yfirhlaðið. Mikið af lögsóknum vegna 2000-vandans getur hægt á afköstum
þess.
Hvernig snertir þetta hinn almenna borgara?
Undanfarið hefur mátt lesa viðtöl við fólk í bandarískum tímaritum sem er svo heltekið
af væntanlegum ragnarökum vegna 2000-vandans að það hefur komið sér fyrir í kofa upp í
fjöllum með matarbirgðir til margra ára og skotvopn og skotfæri til að bægja burt
sársvöngum samborgurum.
Höfundur er þeirrar skoðunar að hér sé líklegast einum of langt gengið. Það má búast við
einhverjum óvæntum bilunum víðs vegar um heiminn og stóra spurningin er auðvitað
hversu alvarlegar verða þær. Munu þær kosta einhver mannslíf, valda heilsutjóni, eignatjóni
eða aðeins óþægindum? Þetta eru svipaðar spurningar og þegar áhrif væntanlegs fellibyls
eru til umræðu. Gartner Group áætlar að búið verði að laga um 90% af bilunum vegna 2000-
vandans á fyrstu þremur dögunum[3].
Gartner Group gerir aðeins ráð fyrir því að það komi upp smávægileg vandamál hér og
þar sem vara í stuttan tíma. Þeir ráðleggja fólki að hafa við höndina laun í peningum fyrir