Árbók VFÍ/TFÍ - 01.06.1999, Page 318
316 Árbók VFÍ/TFÍ1998/99
Mynd 9. Uppsetning skriðprófs.
Tafla 7. Heildarstreita, skriðstuðull og skriðhraði
fyrir malbikstegundina B4-B180 (yfirlag 16).
Blanda etot S é
[jíe| |MPa| [n£/álagspúls|
Y-16 B4-B180 14727 7,1 0,483
A mynd 9 má sjá uppsetningu skriðprófs og á
mynd 10 dæmigerðar niðurstöður úr skriðprófi.
Ur prófínu eru ákvarðaðar þrjár kennistærðir,
heildarstreita, skriðstuðull og skriðhraði.
Skriðstuðull, S, er fundinn út frá lóðréttuin
spennum, a, og áslægri heildarstreitu, stot, þ.e.
Mynd 10. Heildarstreita sem fall af fjölda
álagspúlsa í skriðprófi. Fimm próf-
niðurstöður eru sýndar.
og skriðhraði er skilgreindur sem
£ _ en2 ~ enl
n2-n,
þar sem sn2 er uppsöínuð heildarstreita eftir n2
álagspúlsa, sni er uppsöfnuð streita eftir
álagspúlsa og n{ er fjöldi álagspúlsa við upphaf
þess hluta skriðferilsins þegar hann er orðinn
línulegur.
Umfjöllun
Til að betrumbæta íslenskar malbikstegundir m.t.t. virkni og endingar verður að vera hægt
að ákvarða mikilvægustu aflfræðilega eiginleika þeirra með prófunum þar sem líkt er sem
best eftir umferðarálagi. í dag er hægt að framkvæma a.m.k. hluta slíkra prófa við
Verkfræðideild Háskóla íslands.
Prófanir á stífni, þreytu og skriði malbiksblandna er enn ekki búið að staðla í heiminum
nema að litlu leyti. Því er mjög erfitt að bera þær niðurstöður sem hér eru kynntar saman við
erlendar niðurstöður. Til að bæta úr því væri æskilegt að prófa íslenska kjarna erlendis eða
fá erlenda kjarna senda hingað til prófunar. Þannig fengist a.m.k. samanburður við
niðurstöður í viðkomandi landi.
Niðurstöðurnar sem fengnar er hér eru engu að síður hægt að nota sem grunnákvarðanir
til viðmiðunar til að betrumbæta eiginleika íslenskra blandna. Malbik sem notað er á íslandi
einkennist af tiltölulega háu bindiefnishlutfalli (5,5-7,0 %) og mjög lágri holrýmd (< 2 %).
Að auki er fyrst og fremst notað tiltölulega mjúkt bik í íslensk slitlög (stungudýpt 180). Eins
og áður hefur verið nefnt ætti íslenskt malbik að hafa tiltölulega háa mótstöðu gegn þreytu-
broti en vera viðkvæmt íyrir skriði, a.m.k. í samanburði við erlent malbik. Þetta kemur að
mörgu leyti vel saman við það sem víða er hægt að sjá á höfuðborgarsvæðinu þar sem hjól-